FILOZOFIA |CZ.7| - Podsumowanie

in #polish6 years ago (edited)

 Przypomnienie - cz.1 [link] , cz.2 [link], cz.3 [link], cz.4.1 [link], cz.4.2 [link], cz.5 [link], cz.6 [link]


Przypomnienie

W poprzednich częściach zajęliśmy się: czym jest filozofia, do czego może być przydatna w codziennym życiu, jakie są jej dziedziny, omówieniem każdego z nich. Dziś - na zakończenie - krótkie (gdyż większość już została powiedziana) podsumowanie owych fundamentów.



Metafizyka

Obiektywna rzeczywistość  -  rzeczywistość jest tym czym jest, stół jest stołem, dom domem, prawda prawdą; prawda jest obiektywna i istniej, może być trudna lub czasem niemożliwa do odnalezienia, lecz istnieje; możliwe jest ukucie uniwersalnych pojęć - co w przeciwieństwie do rzeczywistości subiektywnej pozwala na stworzenie i trwanie cywilizacji ludzkiej i społeczeństwa; nawet w obliczu niemożności empirycznego, pewnego rozsądzenia sporu między subiektywną a obiektywną rzeczywistością, należy przyjąć tą drugą, gdyż tylko ona daje możliwość spójnego funkcjonowanie ludzkości, opartego na wspólnych koncepcjach, których w obliczu rz. subiektywnej zbudować się nie da; rozwinięcie -> link


Epistemologia

Rozum - wnioskowanie o otaczającej nas rzeczywistości jedynie na podstawie rozumu, wnioskowania; odżegnanie się od sfery mistycyzmu; rozum nie jest tym samym co mózg; niewiedza nie jest usprawiedliwieniem ucieczki od rozumu w kręgi fantazji i nadnaturalnych przypuszczeń; epistemologia rozumu nie oznacza konieczności omnipotencji - istotne jest rozumowe wnioskowanie na podstawie posiadanej wiedzy; niepełna bądź spaczona wiedza jak i rozumowanie prowadzą do błędnych wniosków; rozwinięcie -> link


Etyka

Racjonalny egoizm - aby przeżyć w rzeczywistości człowiek najpierw musi myśleć w zgodzie z własnym interesem; człowiek w przeciwieństwie do innych żywych organizmów w ich naturalnych warunkach działa czasem na swoją niekorzyść; aby zapobiegać takim działaniom człowiek winien móc wspierać się na swojej filozofii - w tym szczególnie na wypracowanym systemie etycznym; odżegnując się w epistemologi od mistycyzmu należy przyjąć brak zewnętrznych/zewnętrznego nakazu altruizmu (mogącego pochodzić np. od bóstw); altruizm jako "poświęcenie się dla innych" jest zły, gdyż nakłania do działania wbrew swemu interesowi, do składania z siebie ofiary, działania na swoją zgubę; ustępstwo na rzecz innego człowieka nie zawsze jest poświęceniem, czasem np. zapewnione tym ustępstwem szczęście/radość innej osoby są dla nas więcej warte niż dane ustępstwo; nawet największe "poświęcenia" - jak oddanie życia - mogą nie być podyktowane altruizmem lecz racjonalnym egoizmem (np. mąż ryzykuje życie dla ratowania żony, gdyż nie wyobraża sobie bez niej dalszego życia);  raz złamane zasady etyki łatwiej dalej łamać; rozwinięcie -> link1 , link2


Logika/Polityka

Anarchokapitalizm - logika jest tu zrównana z polityką, gdyż poza estetyką polityka jest jedyną dziedziną ludzkiej działalności na której jakość rzutuje etyka; inne dziedziny uzależnione są w prosty sposób od kunsztu/jakości ich wykonania; jeśli w dziedzinie etyki przyjęło się racjonalny egoizm, odrzucając "bezinteresowne poświęcenie" jako nieetyczne, naturalnym wyborem jest dążenie do systemu politycznego dającego jednostce jak najwięcej wolności; takim systemem jest kapitalizm; by jednak kapitalizm nie był tłamszony przez instytucje państwa - która bez różnicy jak doskonale wolnościowa początkowo była - ostatecznie zawsze się zniekształci, niezbędne jest wykształcenie ładu bezpaństwowego, zwanego anarchokapitalizmem; szerzej o nim będę jeszcze pisał, na razie w ramach wstępu polecam dwa materiały video (link,link); rozwinięcie -> link


Estetyka

Klasyczna definicja piękna, uniwersalizm przesłania - estetyka obok polityki jest jedyną dziedziną ludzkiej działalności, której efekt jest ściśle uzależniony od przyjętej etyki, logiki, epistemologi i metafizyki; estetyka chcąc spełnić założenia obiektywnej rzeczywistości i jej uniwersalnych prawd winna przedstawiać właśnie uniwersalne prawdy zamiast np. abstrakcji rozumianych tylko przez autora; nawiązując do rozumu estetyka winna odnosić się do logicznych podstaw dzieł, nie zaś form nielogicznych; w odniesieniu do etyki racjonalnego egoizmu artysta winien się kierować własnym interesem przy kreacji dzieła, jak i widz winien wybierać działa w myśl własnego interesu - czyli takie, który ubogacą jego życie, zainspirują go pozytywnie; rozwinięcie -> link



Sekret?

Zapewne dla części Czytelników stało się jasnym już może i na początku tej serii, iż większość zaprezentowanych w niej przeze mnie rozważań i wniosków jest zbieżnych z filozofią obiektywistyczną zapoczątkowaną (lub wręcz w całości opracowaną) przez Ayn Rand. Największa różnica między powyższymi przemyśleniami a wspomnianą filozofią odnosi się do Anarchokapitalizmu, którego p. Rand nie była zwolenniczką, uznając za cel kapitalizm   laissez faire i realizujące go tzw. państwo minimum. Szerzej o tym dlaczego ja doszedłem do innych wniosków m. in. tu (link) oraz (mam nadzieję) w moich przyszłych post'ach. 

Co do samej filozofii obiektywistycznej polecam jej dokładniejsze zgłębienie, lecz nie np. za pomocą źródeł pokroju Wikipedii, lecz u tzw. źródeł - w książkach p. Rand oraz jej najbliższych współpracowników. Polecam następujące pozycje w danej kolejności:

  • Rand A. - Źródło
  • Rand A. - Atlas Zbuntowany
  • Rand A. - Cnota egoizmu
  • Rand A. - Kapitalizm: nieznany ideał
  • Rand A. - Powrót człowieka pierwotnego
  • Rand A. - Philosophy: Who Needs It
  • Rand A. - The Romantic Manifesto: A Philosophy of Literature
  • Rand A. - For the New Intellectual: The Philosophy of Ayn Rand
  • Peikoff L. - Objectivism: The Philosophy of Ayn Rand
  • Branden N. - 6 filarów poczucia własnej wartości
  • Brook Y., Watkins D. - Free Market Revolution: How Ayn Rand's Ideas Can End Big Government

P.S. Możliwe iż nie jest to koniec serii o filozofii ...

Sort:  

Dzięki za ciekawą serię! Poniżej drobne uwagi:

Szerzej o tym dlaczego ja doszedłem do innych wniosków m. in. tu (link) oraz (mam nadzieję) w moich przyszłych post'ach.

Jest napis "link", ale linku nie ma. Odmiany słowa "post" nie wymagają apostrofu.

O! Nie spodziewałem się, że ten brakujący link poprowadzi do mojego wpisu. Bardzo miło, dzięki. :)

Coin Marketplace

STEEM 0.17
TRX 0.15
JST 0.028
BTC 62924.41
ETH 2436.05
USDT 1.00
SBD 2.52