Steem blockchain'i anlamak #1 (Understanding Steem Blockchain #1)

This a new content series about "understanding steem blockchain" in turkish. This post covers, "what is steem blockchain", "what are operations in the chain", "what is proof of brain and what's the difference between POW". It will be in turkish since we lack resources on that subject as a community.

Merhaba,

Son aylarda steem'in altında yatan teknoloji üzerine çeşitli çalışmalar yaptım, bu çalışmalar süresince de steem blockchain'i üzerinde belirli bilgiler elde ettim. Bu amaçla, bu bilgileri türkçe olarak bir seri halinde yazmaya karar verdim.

Mümkün olduğunca basit bir şekilde iletmeye çalışacağım. Arkaplanda işler nasıl dönüyor öğrenmek isteyenler ve yeterli ingilizcesi olmayanlar için güzel bir kaynak olacağını düşünüyorum.

Steem blok zinciri (blockchain)

---

Steem'in blok zincirinin geleneksel blok zincirlerinden en büyük farkı, bu zincir içerisinde muazzam bir veri tutuluyor olması. Steemit üzerinde yaptığınız hemen hemen her hareket, aslında steem blok zincirine immutable (değiştirilemez) bir şekilde saklanıyor.

immutable ne demek?

Değiştirelemez terimini biraz daha açıklayalım. Bir yorum yazdığınızda 1 hafta içinde aslında steemit'te değiştirebiliyorsunuz. Ya da bir yorum, silinebilir durumdaysa (oy almadıysa, reply almadıysa) silinebilir olduğunu da düşünüyor olabilirsiniz. Pratikte bu durum doğru olsa da, yazdığınız içeriklerin ilk hali her zaman blok zincirinde tutulur.

Steemit, Busy gibi arayüzler en güncel olanı gösterecek şekilde çalıştıkları için, eski veriyi biz bu arayüzler üzerinden görmeyiz. Ama steemd üzerinden görebilirsiniz.

Blok zinciri ve operasyonlar

Steem blok zinciri içerisinde onlarca operasyon var.

• oy verme
• yazı yayınlama
• transfer yapma
• delegasyon yapma

gibi. Bunların tüm listesine orijinal steemit kodundan siz de bakabilirsiniz.

Blok zincirinde bu operasyonlar iki tipe ayrılır.

• Fiziksel (Bir aktörü olan) operasyonlar
• Sanal (Virtual) operasyonlar

Fiziksel operasyonlar yukarıda örneğini vermiş olduğumuz operasyonlar. Sanal operasyonlar ise ayrı bir konu.

Blok zinciri, bazı durumlarda bazı değişkenlere göre bazı operasyonları kendisi tetikler. Aktörü kullanıcılar değil, blok zincirinin kendisidir.

• author_reward_operation
• curation_reward_operation

gibi. Örneğin, author reward operasyonu sanal bir operasyondur. Bir yazınız, 7 gün geçtikten sonra almış olduğu oyların değeri toplanır, ve yazara çeşitli hesaplamalarla belirli bir miktar SBD/SP aktarılır. Bu author_reward operasyonudur ve steem blok zinciri içerisinde kendisi tetiklenir.

Tüm listeye buradan ulaşabilirsiniz.

Proof of Brain

---

Bitcoin, duymuş olabileceğiniz üzere proof of work olarak çalışır. Yüzeysel bir şekilde özetlersek, bitcoin'lerin ortaya çıkabilmesi için bazı algoritmalar kullanarak CPU/GPU'lar üzerinden işlemler yapmak gerekir. (Küresel ısınmaya bolca katkı.)

Steem'de ise bu durum daha değişik. Steem dağıtımı, ağ üzerinde ürettiğiniz orijinal içeriklerin oylanması ile yapılır. Proof of Brain'den burada kasıt, aslında bu dağıtımın yapılabilmesi için gerçek insan işi gerekiyor olmasıdır. Hiçbir CPU'ya ya da GPU'ya "hadi şuraya güzel bir içerik yaz da, insanlar tarafından beğenilsin, oy alsın" diyemezseniz kolayca. :)

---

Bu yazıdan şimdilik bu kadar. Önümüzdeki yazıda "ödül havuzu"nun ne olduğundan, steem'lerin dağıtımının nasıl yapıldığından başlayıp, devam edeceğiz.

Geri bildirimlerinizi veya değinmemi istediğıniz konuları yorum kısmından eklemeyi unutmayın.

Image sources:

• Chain by pratanti
• Healty Brain by 'amenclinicsphotos ac'