Double Nobel Prize winner in the first article

Podwójna noblistka na pierwszy ogień
It is very possible that when you read the introduction to this series of articles you thought I would begin by describing the life and achievements of Einstein or Bohr, because they were the leading figures of the 5th Solvay Conference. You might be wondering why I decided to start with Maria Skłodowska-Curie, there are several reasons tho:

• Maria was my countryman - she was Polish
• she won two Nobel Prizes
• she was the only woman at the Conference.

I do not want to write much in the introduction and bore you, so I invite you to get acquainted with the life of a wonderful person who - I hope - will inspire many of you.

I am among those who think that science has great beauty.

~Maria Skłodowska-Curie

---

Bardzo możliwe, że gdy przeczytaliście wstęp do tej serii artykułów pomyśleliście, że zacznę od opisu życia i osiągnięć Einsteina albo Bohra. Bowiem to oni byli czołowymi postaciami 5 Kongresu Solvaya. Zastanawiacie się pewnie, dlaczego postanowiłem zacząć od Marii Skłodowskiej-Curie, powodów jest kilka:

• Maria była moją rodaczką - Polką
• zdobyła dwie nagrody Nobla
• była jedyną kobietą na Kongresie.

Nie chcę rozpisywać się we wstępie i was zanudzać, więc zapraszam do zapoznania się z życiem wspaniałej osoby, która - mam nadzieje - zainspiruje wielu z was.

Jestem z tych, którzy wierzą, że nauka jest czymś bardzo pięknym.

~Maria Skłodowska-Curie

---

^{left to right: young Maria, her father Władysław Skłodowski and her sisters: Bronisława and Helena
od lewej do prawej: młoda Maria, jej ojciec Władysław Skłodowski i jej siostry: Bronisława i Helena}

Early years

Młodość

You won't be surprised that Maria was born in Poland, specifically in Warsaw, on November 7, 1867. There is actually one problem... there was no such country as Poland on maps in 1867. Warsaw was within the borders of the Russian Poland, which was connected by personal union with the Russian Empire. Her father Władysław was a teacher of physics and mathematics, so we can say that Maria's passion for science came from home. Also, her grandfather was educated because he was a famous pedagogue. She had four siblings, all of them were raised in the spirit of patriotism.

An important moment in Maria's life was the death of her oldest sister Zofia and her mother. She fell into depression, abandoned her faith in God, and became an atheist. Since the age of ten Maria has started school and she graduated with exemplary results. After the death of the mother who had previously run the school attended by Maria, young Skłodowska lived in the village, where she was returning to psychic form.

After a year she came back to Warsaw, where she tutored with mathematics, physics and foreign languages, which she knew 4 (Russian, German, English, French) even though she was so young! During their stay in Warsaw, Maria and her sisters joined the Flying University (underground educational enterprise), where they met professors who gave them the knowledge that was forbidden in the Russian Poland. It is worth to mention that the teacher, who had met Maria - Bronisława Piasecka, had a great influence on her. Numerous conversations with professors finally convinced the future Nobel Prize winner that science is a field, where she should be. Maria concluded with her sister Bronisława an agreement, which enabled both to have the opportunity to study in Paris, but not simultaneously. The deal was that first, Bronisława had to go to Paris and study, and Maria was to stay in Poland and work to allow her sister to finance living in Paris. So it happened - Bronisława left and the younger Skłodowska started working as a home teacher. In her spare time she also taught rural children basic school knowledge, which - worth mentioning - was banned by Russian Empire. At that time she met a young math student in which she fell in love - Kazimierz Żorawski. The young pair got engaged quickly, but Kazimierz's parents refused marriage because they thought Maria would be a bad wife because she was poor.

After some time, Skłodowska returned to Warsaw, where in the laboratories of the Museum of Industry and Agriculture she developed her knowledge of chemistry and physics. There was a time of change - Bronisława was ready to keep Maria in Paris when she was to study and young Skłodowska went to Paris in 1891...

---

Nie zaskoczę was, gdy powiem że Maria urodziła się 7 listopada 1867 w Polsce, konkretnie w Warszawie. Z tym, że wtedy... nie było na mapie takiego państwa jak Polska. Byliśmy pod zaborami, a Warszawa znajdowała się w granicach Królestwa Kongresowego, które było państwem połączonym unią personalną z Imperium Rosyjskim. Jej ojciec Władysław był nauczycielem fizyki oraz matematyki, więc możemy powiedzieć, że pasję do nauk ścisłych Noblistka wyniosła z domu. Również jej dziadek zajmował się edukacją, ponieważ był znanym lubelskim pedagogiem. Miała czworo rodzeństwa, wszyscy zostali wychowani w duchu patriotyzmu.

Ważnym momentem w życiu Marii była śmierć jej najstarszej siostry Zofii oraz jej matki. Wpadła wtedy w depresję, porzuciła wiarę w Boga i stała się ateistką. Od dziesiątego roku życia Noblistka rozpoczęła naukę w szkole, którą ukończyła z wzorowymi wynikami. Po śmierci matki, która wcześniej prowadziła szkołę do której uczęszczała Maria, młoda Skłodowska zamieszkała na wsi, gdzie wracała do formy psychicznej.

Po roku wróciła do Warszawy, gdzie udzielała korepetycji z matematyki, fizyki oraz - uwaga - z języków obcych, których w tak młodym wieku znała cztery! (rosyjski, niemiecki, angielski, francuski). Podczas pobytu w Warszawie Maria wraz z siostrami wstąpiły na Uniwersytet Latający, gdzie poznały profesorów, dzięki którym przekazana im została wiedza, której przekazywanie było wtedy w Królestwie Kongresowym zakazane. Warto dodać, że duży wpływ miała na to nauczycielka poznana przez Marię - Bronisława Piasecka. Liczne rozmowy z profesorami ostatecznie przekonały przyszłą Noblistkę, że nauka jest tym, do czego jest stworzona. Maria zawarła ze swoją siostrą Bronisławą umowę, dzięki której obie miały mieć możliwość studiowania w Paryżu, lecz nie jednocześnie. Umowa bowiem polegała na tym, że najpierw starsza - Bronisława - miała wyjechać na studia, a Maria miała zostać w Polsce i pracując pozwolić siostrze na finansowanie życia w Paryżu. Tak też się stało - Bronisława wyjechała, a młodsza Skłodowska rozpoczęła pracę jako nauczycielka domowa. W wolnym czasie również uczyła wiejskich dzieci podstawowej wiedzy szkolnej, co - warto wspomnieć - było zakazane przez Carską Rosję. W tym czasie poznała młodego studenta matematyki, w którym się zakochała - Kazimierza Żorawskiego. Młodzi szybko się zaręczyli, jednak rodzice Kazimierza odmówili im ślubu, ponieważ uważali, że Maria jest złą kandydatką na żonę, ponieważ jest biedna.

Zraniona Skłodowska po pewnym czasie powróciła do Warszawy, gdzie w laboratoriach Muzeum Przemysłu i Rolnictwa rozwijała swoją wiedzę o chemii oraz fizyce. Nastał czas zmiany - Bronisława była już gotowa, aby utrzymać Marię w Paryżu, gdy ta miała studiować i młoda Skłodowska w 1891 roku wyjechała do Paryża...

---

^{Maria with her husband Pierre Curie (1904)
Maria ze swoim mężem Pierre Curie (1904)}

France

Francja

Maria began her education in France in November 1891. She chose mathematics and physics at the University of Paris - the Sorbonne. She had eminent professors who deepened her knowledge and interest in science. In her free time, Maria was amateur at the theater. In 1893 received a bachelor of physics and a year later - in 1894 - bachelor of mathematics. After graduation, Maria met an outstanding, though modest scientist, Pierre Curie. He was 8 years older than Skłodowska, but they had common interests. In 1895 they got married. Interestingly, for their honeymoon, they have used their bikes.

In 1897, the daughter of Maria and Pierre, Irène, a future Nobel Prize winner in chemistry, came into the world. In the same year, Maria Skłodowska-Curie was looking for the topic for a PhD thesis. She found Becquerel's rays and decided to conduct research on them. During the study, Maria and Pierre discovered a new chemical element that she named polonium in honor of Poland. Not long after, they also discovered radium. In 1903 they received - together with Henri Becquerel - the Nobel Prize in physics. 1906 was a year of great tragedy for Maria - her life partner at the age of 47 died in an accident. Skłodowska-Curie was desperate, she began to lead the "Funeral Diary". Pierre was not only her husband, but also a friend and research partner.

In May in the year of the death of her husband, Maria got the physics department (after her husband). Maria Skłodowska-Curie became the first woman professor at the Sorbonne. Since then Polka has fully devoted herself to science. She participated in numerous scientific conferences, including in 1911 at the first Solvay Conference. She tried to get to the French Academy of Sciences, but probably because of her gender and her origin she was not successful. Bad fame in tabloids brought her an affair with Paul Langevin, who was married.

In 1911, this time alone, Maria received the second Nobel Prize, this time in the field of chemistry for the separation of pure radium and crystal radium. In 1914, thanks to Maria was built Institut du Radium, where research in medicine, physics and chemistry was conducted. After the outbreak of the war, Maria organized specialized cars with equipment such as X-rays.

After the war, in 1921, Maria and her daughters went to the United States, where she collected money to buy radium to the Institut du Radium. The fundraising was successful, and the key to the box with the radium was handed to her by US President Warren Harding. Eight years later, Maria Skłodowska-Curie, already ill, went to the United States again, where she organized the fundraising again, this time for the radium for the Radium Institute in Warsaw. The fundraising was again successful, and the key was handed over by the US president, Herbert Hoover. Maria's condition worsened, she had anemia and radiation illness. She died on July 4, 1934.

---

Maria swoją edukację we Francji rozpoczęła w listopadzie 1891 roku. Wybrała matematykę i fizykę na Uniwersytecie Paryskim - Sorbonie. Uczyli ją wybitni profesorowie, którzy pogłębili wiedzę oraz zainteresowanie naukami przyrodniczymi Marii. W wolnym czasie wybitna Polka zajmowała się również amatorsko grą w teatrze. W 1893 roku otrzymała licencjat z fizyki. Już rok później - w 1894 roku Maria otrzymała kolejny licencjat, tym razem z matematyki. Po ukończeniu studiów Maria poznała wybitnego, choć skromnego naukowca - Pierre'a Curie. Był on starszy od Polki o 8 lat, mimo tego świetnie się dogadywali, ponieważ mieli wspólne zainteresowania. W 1895 roku pobrali się. Co ciekawe, w podróż poślubną pojechali na rowerach.

W 1897 roku na świat przyszła córka małżeństwa Marii i Pierre'a, przyszła noblistka w dziedzinie chemii - Irène. W tym samym roku Maria Skłodowska-Curie szukając tematu na pracę doktorską odkryła tzw. promienie Becquerela i postanowiła prowadzić na ich temat badania. Podczas badań Maria wraz z Pierre'em odkryła nowy pierwiastek chemiczny, który nazwała na cześć Polski polonem. Niedługo później udało im się odkryć także rad. W 1903 roku otrzymali oni za swoje odkrycia - wraz z Henrim Becquerel'em - nagrodę Nobla z fizyki. 1906 rok był rokiem wielkiej tragedii dla Marii - jej partner życiowy w wieku 47 lat zginął w wypadku. Skłodowska-Curie była zrozpaczona, zaczęła prowadzić "Dziennik żałobny". Pierre był bowiem dla niej nie tylko mężem, ale i przyjacielem oraz partnerem w badaniach.

W maju roku śmierci męża Marii, dostała ona katedrę fizyki (po mężu). Maria Skłodowska-Curie została tym samym pierwszym profesorem płci pięknej na Sorbonie. Od tego momentu Polka w pełni oddała się nauce. Brała udział w licznych konferencjach naukowych, w tym w 1911 roku w pierwszym Kongresie Solvaya. Próbowała dostać się do Francuskiej Akademii Nauk, lecz prawdopodobnie ze względu na jej płeć oraz pochodzenie nie udało jej się. Złą sławę w brukowcach przyniósł jej romans z Paulem Langevinem, który był żonaty i dla Marii porzucił swoją rodzinę.

W 1911 roku, tym razem sama, Maria otrzymała drugą już nagrodę Nobla, tym razem z dziedziny chemii za wydzielenie czystego radu i uzyskanie radu w postaci krystalicznej. W 1914 roku, po namowach Marii zbudowany został Institut du Radium, gdzie prowadzono badania z dziedziny medycyny, fizyki oraz chemii. Po wybuchu wojny Maria organizowała specjalistyczne samochody z aparaturą między innymi do wykonywania zdjęć rentgenowskich.

Po wojnie, w 1921 roku Maria wraz z córkami udała się do USA, gdzie zbierała pieniądze na zakup grama radu do Institut du Radium. Zbiórka się udała, a klucz do szkatułki z radem wręczył jej sam prezydent USA - Warren Harding. Osiem lat później, chora już wówczas Maria Skłodowska-Curie wyruszyła ponownie do Stanów Zjednoczonych, gdzie znowu zorganizowała zbiórkę, tym razem na rad dla Instytutu Radowego w Warszawie. Zbiórka ponownie się udała, ponownie klucz wręczył jej prezydent USA - w tym czasie funkcję tą sprawował Herbert Hoover. Stan Marii się pogarszał, miała anemię oraz chorobę popromienną. Zmarła 4 lipca 1934.

---

^{Solvay Conference (1911)
Kongres Solvata (1911)}

The discovery of polonium and radium

Odkrycie polonu i radu

These are undoubtedly the most famous discoveries of Maria Skłodowska-Curie. Henri Becquerel in 1896 announced that uranium emits new, unknown radiation. He carried out experiments on the basis of which he found that uranium and its chemical compounds spontaneously emit the radiation that forces blackening of the photographic film. Maria used a sensitive electometer, which was de facto constructed by her husband, instead of a film. She noted that the intensity of radiation depends on the amount of uranium in the sample and is directly proportional to that amount. It was important that Skłodowska-Curie discovered that for some minerals containing uranium the radiation intensity is higher than the uranium content indicates. Knowing the composition of chalkolite, the Nobel Prize winner has announced that the mineral must contain a blend of a new, unknown element so far. In this way, Maria proved the existence of a new chemical element - polonium.

The discovery of polonium and radium had a great impact on the development of many branches of science and medicine, including the development of oncology.

---

Są to niewątpliwie najbardziej znane odkrycia Marii Skłodowskiej-Curie. Henri Becquerel w 1896 roku ogłosił, że uran emituje nowe, nieznane do tej pory promieniowanie. Przeprowadził on doświadczenia na podstawie których stwierdził, że uran i jego związki chemiczne samoistnie emitują promieniowanie zaczerniające kliszę fotograficzną. Maria zamiast kliszy użyła czułego elektometru, który był de facto skonstruowany przez jej męża. Zauważyła, że natężenie promieniowania zależy od ilości uranu w próbce i jest do tej ilości wprost proporcjonalne. Ważnym momentem było stwierdzenie przez Skłodowską-Curie, że dla niektórych minerałów zawierających uran natężenie promieniowania jest większe niż wskazuje na to zawartość uranu. Znając skład chalkolitu, Noblistka oznajmiła, że minerał musi zawierać domieszkę nowego, nieznanego do tej pory pierwiastka. W ten sposób Maria dowiodła istnienie nowego pierwiastka chemicznego - polonu.

Odkrycie polonu i radu miało wielki wpływ na rozwój wielu gałęzi nauki i medycyny, w tym w rozwoju onkologii.

---

What can we learn from Maria Skłodowska-Curie?

Czego możemy się nauczyć od Marii Skłodowskiej-Curie?

Maria was undoubtedly a great figure. Her life has shown that despite difficulties in accessing knowledge and education, one can cope. She has survived many tragedies, but she has achieved many. For me, she is undoubtedly a worthy of imitation.

---

Maria była postacią niewątpliwie wielką. Jej życie pokazało, że mimo trudności w dostępie do wiedzy i wykształcenia można sobie poradzić. Przeżyła wiele tragedii, z których się podniosła i udało jej się osiągnąć wiele. Dla mnie jest niewątpliwe postacią godną naśladowania.

---

<sup>0. IQ overload: the story of one photo | Przeciążenie IQ: historia jednego zdjęcia.
1. IQ overload: Maria Skłodowska-Curie | Przeciążenie IQ: Maria Skłodowska-Curie (this post | ten post).</sup>

---

^{Don't forget to follow me, otherwise you can miss my new entries ;)
Nie zapomnij dać mi follow, bo inaczej możesz przegapić moje nowe wpisy ;)}

---