Pleskavica czyli "Bałkański Hamburger"

W poszukiwaniu regionalnej pleskavicy
Tytułowa "pleskavica" to rodzaj lokalnego burgera, bardzo popularnego na całym Półwyspie Bałkańskim. Budki z pleskavicą możemy spotkać niemal na każdym kroku w krajach takich jak Serbia, Czarnogóra, Macedonia a także w Chorwacji i Bośni, choć w tych dwóch ostatnich występuje ona pod nazwą "pljeskavica".

Gdy jechałem do Serbii wiedziałem, że nie mogę przepuścić okazji, by po raz kolejny zamówić lokalną, dobrze przyrządzoną pleskavicę. Początkowo chcieliśmy odnaleźć miejsce, do którego zaprowadził nas kilka lat temu znajomy Serb, bo jak wiadomo, lokalsi zazwyczaj najlepiej wiedzą gdzie dobrze zjeść. Niestety, nie udało nam się trafić w to miejsce. Nie wiem nawet, czy ta budka nadal istnieje. Postanowiliśmy więc sami odnaleźć lokal, w którym zjemy prawdziwą, serbską pleskavicę. Tak jak się spodziewałem, lokali z pleskavicą w turystycznych rejonach było całkiem sporo. Ceny powalające, a pleskavice bardzo "europejskie". Z pomocą przyszedł o dziwo internet, który wskazał miejsce gdzieś na drugim końcu miasta, jakieś pół godziny od turystycznego centrum. Nie wiedzieliśmy czego się po nim spodziewać, jednak z racji tego, że spotykane przez nas po drodze inne lokale nie zachęcały, postanowiliśmy zaryzykować.

Opłaciło się. Po półgodzinnym spacerku przez miasto docieramy do budki, w której widzimy grillującego Serba. Przed okienkiem sporo ludzi i praktycznie żadnych turystów. Jesteśmy już poza dzielnicą turystyczną. To mnie przekonuje. Kolejka nie zmniejsza się, cały czas podchodzą nowe osoby. Jest ruch, znaczy, będzie dobre jedzonko. Są miejscowi, znaczy, będzie prawdziwe, miejscowe danie. Nie jakieś tam pleskavicopodobne burgery, ale prawdziwa, lokalna pleskavica. Już mi ślinka cieknie....

Do wyboru mamy różne wielkości pleskavicy (podawane w gramach). Średni burger waży ok. 120-200gram. Jedna osoba może się tym spokojnie najeść. Gdy jesteśmy bardzo głodni można oczywiście zamówić wersję XXL. Cena takiej przeciętnej pleskavicy w miejscu, w którym jadają miejscowi to ok. 150 - 250 dinarów serbskich (czyli okolice 7 -10 polskich złotych).

Serbowie są mistrzami grilowania, cóż, nie jest to raczej kraj wegetariański. Lokalna budka w której kupujemy pleskawicę z pewnością nie miałaby szans utrzymać się w Polsce, bo....zostałaby pewnie już dawno zamknięta przez sanepid. Na szczęście jesteśmy poza Unią Europejską. Na ruszcie smażą się kotleciki z mięsa mielonego. To główny składnik pleskavicy. Najczęściej odpowiednio przyrządzone mięsko (zwykle wołowe lub wieprzowe, ale spotyka się też baraninę czy koźlinę) podawane jest w specjalnym typie bułki o nazwie lepinja, która również bywa często lekko podgrilowana. Mięso ma kształt płaskich, okrągłych bądź owalnych kotlecików, które są przyrządzane i grillowane zwykle na naszych oczach. Całość uzupełniają dodatkowe składniki, które dobierane są w zależności od regionu i szkoły, jaką wyznają kucharze. Niemal zawsze jest to cebulka, ostra papryka i czosnek, czasem uzupełnione dodatkowym sosem. Mam jednak wrażenie, że sos powinien być tutaj tylko składnikiem dopełniającym smak, nie jak to często bywa w przypadku polskich hamburgerów z fast foodu - głównym składnikiem nadającym smak potrawie.

Czasem można również spotkać wersję pleskavicy podawanej na talerzu, gdzie grilowane mięso podaje się w zestawie z różnego rodzaju surówkami czy frytkami.

PS. Ostatnio trafiłem również na miejsce w Polsce, w którym serwuje się "Jugosłowiańską" pleskavicę. Nie była zła, ale do tej serbskiej wiele jej brakowało. Bułka jakaś dmuchana, sosu polskim zwyczajem tyle, że aż przypomniał mi się kawałek Nocnego Kochanka "dziewczyna z kebabem". Cóż, jak się nie ma co się lubi, to się lubi co się ma. To jak na razie jedyne miejsce, gdzie udało mi się kupić w Polsce Pleskavicę. Jak na polskie warunki była dobra, ale tęsknota za bałkańskimi smakami pozostała niezaspokojona...

---

zamieszczone zdjęcie własnego autorstwa za zgodą kucharza