ÜTOPYA HAYALİNDEN, DİSTOPYA GERÇEĞİNE...

George Orwell’in 1984 romanını uzun süre önce, yavaş geçen bir zaman diliminde okumuştum. Hangi ülkede ve ne şartlar altında olduğu hayal gücünüze kalmış. Türkiye twitter TT listesinde görünce şaşırdım. Aradan geçen yaklaşık 70 yıla rağmen Amerika’da best-seller olması ise kitaptaki senaryonun defalarca ve olanca çıplaklığıyla yaşanmasından kaynaklı olsa gerek. Roman ilginç bir şekilde 1948’de yazılmış olmasına rağmen ismi 1984.

İnsanların her anının gözetlendiği, evde dahi Big Brother tarafından izlendiği bir ülke. Öyle bir muhbir sistemi var ki insanları küçük yaşlardaki çocukları, iş arkadaşları ihbar ediyor. Mesela aşk yasak. Sokakta öpüşmek istiyorsanız ölmek için bile yalvaracağınız işkenceleri göze almanız gerekiyor. Belki öpüştüğünüz kişi de muhbirdir. Belki siz de farkına varmadan muhbirlik yapıyor olabilirsiniz. Yani siz de neye hizmet ettiğinizin farkında değilsiniz.

Ülkenizin yıllardır savaştığını zannettiğiniz o ülkeyle aslında barış halinde bir yönetim var. Aslında ülkenizin zaferler falan kazandığı da yok. Bu kitabı okurken sinirden ağladığımı hatırlarım. Şöyle der Orwell; “Aslında hiçbir şey yasadışı değildi, çünkü artık yasa diye bir şey yoktu.” Yani yasa, Big Brother’dı.

Yıllarca Thomas More'un yazdığı Utopia fikirleri ile, daha nicelerini okuyarak gerçekleşmeyecek kadar ütopik hayallerle hayata atıldıktan sonra, aslında beklediğimiz ütopyayı değil, distopyayı mı bulmuştuk karşımızda?

İşin ilginci bu gerçek dünyada aynı çatı altında, evin bir odasında yaşayanlar kendilerini More'un Utopia adasında zannederken, yan odadakiler Orwell’in distopyasını birebir yaşayabiliyorlardı. Aynen şu duvar yazısı gibiydi: Your utopia, my dystopia!