Bu tarz konuşmalar o kadar dallanıp budaklanıyor ki, yazmak istemiyor insan. Yazıyı okuyunca oldukça heyecanlandım. Bütün işimi gücümü bırakıp bütün yorumları okudum. Şimdi gelelim benim düşüncelerime;

Ben bilime diyalektik yaklaşmayı doğru buluyorum. Bu ön bilgiyle başlayayım cümleme.

Evet insanların programlanabilir varlıklar olduğuna katılıyorum ve evet bunun birçok değişkeni olduğunu da kabul ediyorum. Elimizdeki değişkenin fazlalığı bizi daha çok yoracak olsa da, daha isabetli bir sonuç çıkarmamızı sağlamaz mı?

İşin biyolojik, sosyolojik, psikolojik, kimyasal taraflarını es geçmemek gerekir.

Mesela bu cevapları veren insanlar, hayatlarının her anında bu cevapları verecekler midir? İnsanlar değişir (nadiren de olsa gelişir), bugün olduğumuz kişiyle, yarın aynı kişi olmayız. Tecrübeler ediniriz ve bunlar birikerek değişiklikler yapmamıza sebep olur. (Sağlıklı bir bireyi baz aldım.)

Aynı zamanda insanların hormonel durumları cevaplarını etkiler, birinden hoşlanıyorken, birinden yeni ayrılmışken, yeni sevişmişken, uzun süredir kimseden ilgi görmemişken, mutluyken, zartken, zurtken verdikleri cevaplar aynı olmaz. Aynı insanı, aynı tecrübe, bilgi birikimi, çevresi ile birlikte, farklı duygu durumlarında bir manzaraya götürürseniz, her farklı duygu durumunda manzarayı farklı yorumlar.

Yine insanların sosyolojik durumları da cevaplarını etkiler, kalabalık bir ortamda verdikleri bir cevapla, baş başa iken verdikleri cevap aynı olmayabilir. Sizinle benzer düşündüğünü göstermek için veya zıtlaşmak için farklı cevaplar verebilirler. (sizinle benzer düşündüğünü göstermek istemesinin nedeni sizi ikna etmek de olabilir, size hoş görünmek de olabilir, sizinle tartışmaya girmek istememesi de olabilir, bilgisiz olduğunun belli olmaması da olabilir)

Zannediyorum ki daha değinmediğim onlarca şey var. Kısacası, insanların hareketleri, o anın koşullarına göre değişkenlik gösterir (bilim de zaten belli bir zaman aralığında çalışmaz mı?). Eğer elimizde, şimdiye kadar oluşan her ihtimali kaydetmiş bir veri tabanı var ise, bence de insanların söyleyeceklerini tahmin etmek, onları programlamak oldukça kolay olacaktır.

@hainkostok dostumuz da düşüncelerini çok beğendiğim bir yazılımcı, abi baksana bi' buraya çok tatlı bir konu ve tartışma. @romo.lampkin sen de gel abi.

Bu arada, haftada bir filan bir konu seçip uzun uzun tartışsak ya, yazıyı ve yorumları okurken nasıl mutlu oldum anlatamam.