EGO SAVUNMA MEKANİZMALARI

Bu yazımda farkında olmadan kullandığımız ama mutlaka kullandığımız savunma mekanizmalarının önemli bir kısmını anlaşılır bir şekilde değerlendirmek istiyorum. Umuyorum ki beğenirsiniz :)

Bilindiği üzere ego, id ve süperego arasında denge kurmaya çalışan zavallı bir kişilik mekanizmasıdır. Zavallıdır çünkü id: "Onu al. Onu ye. Onu ver. Onu yap!" gibi komutlarla sürekli ister; süperego ise: "Çocuğum, evladım ayıptır yapma. Bak el alem ne der!" diyerek bu istekleri vicdanî boyutlara taşır. Zavallı ego, tam da burada ikisinin arasında çılgınca mücadele ederek kaynanası ile kocası arasında kalmış yeni gelin rolünü üstlenir. Ve orta yolu bularak hem idini (kaynanamız bu olsun) hem süperegosunu (damat beyimiz) tatmin eder.

İd'e kaynana demişken şuraya bir dipnot düşmek istiyorum: Toplumda egoist diye nitelendirilen birey egosu yüksek olan değil, idi yüksek olan bireydir. O deyişin aslında idist olması gerekirdi. Neden egoist olmuş bilmiyorum. Gelinlerin kazandığı tek dava budur belki de, saygı duyayım en iyisi.

Yukarıda tanımladığım egonun, bizi korumak için yaptığı muazzam bir iş daha var. İsteklerimiz, planlarımız, beklentilerimiz ve dürtülerimiz bizi; can sıkıntısı, mutsuzluk, anksiyete gibi sorunlara sürükler. Ego, burada devreye girerek bu karşıt duygular arasında bir duvar oluşturur. Bu duvarın ismi "Savunma Mekanizması"dır.

Savunma Mekanizmalarının Özellikleri Nelerdir?

• Yaşamda ortaya çıkacak istenmedik durumların etkisini azaltır.
• Gerçeği olduğu gibi değil, değiştirerek sunar.
• Çok kullanmak da az kullanmak da kötüdür.
• Problemi çözmez, erteler ya da geçiştirir.

En Çok Kullanılan Savunma Mekanizmaları

1. Bastırma
Unutma anlamına gelir. Ciddi anı ve yaşantılar basit bir şekilde bilinç öncesine atılır.
Ör: Dolap düzenlemekten nefret eden biri, bunu yapması gerektiğinde veya yapılması istendiğinde unutur.

2. Akılsallaştırma(Mantığa Bürüme)
Bahane bulmadır. Rahatsız eden nesne veya duygu bir nedene bağlanıp rahatlanır.
Ör: "Neden bu dersten kaldın?" / "Çünkü hoca bana kafayı taktı."

3. Yansıtma
İftira anlamı da taşır. Kişi, kendisinde var olan duygu ve düşünceyi karşı tarafa yükleyip abartılı olarak onda görür. Toplum olarak en çok kullandığımız mekanizmalardan biri budur.
Ör: Herkesin sürekli yalan söylediğini haykıran bir çocuğun aslında kendisi yalan söylemektedir.
Ör: Sürekli ahlaklı olmaktan bahseden, ahlaksız olduğunu iddia ettiği insanları hunharca eleştiren bir adamın kendisi de ahlaksızlık yapmaktadır.

4. Ödünleme (Telafi)
Bir alandaki eksikliği başka bir alanı abartılı bir şekilde yaşayarak gidermeye çalışmaktır.
Ör: Toplum tarafından çirkin olarak nitelendirilen genç kız, bu baskıdan kurtulmak için akademik yaşantısına yüklenir.
Ör: Çocuğu olmayan bir birey yetimhanede çalışır.

5. Bedenselleştirme
Ego, problem durumunda bedende bir hastalık çıkarıp kafasını onunla meşgul eder. Gerçek sorunu unutmayı amaçlar.
Ör: Üniversite sınavına girecek gencin karın ağrısı başlar.
Ör: Çok şiddetli travmaya neden olacak bir haber alan birey bayılır, nöbet geçirir.

Görüldüğü gibi savunma mekanizmaları biz farkında olmadan çalışacak şekilde varlık gösterir. Her bireyin her olay karşısında gösterdiği tepki farklıdır. Savunma mekanizmaları kötü gözükse de, bireyin bedensel ve ruhsal sağlık için mükemmel koruyuculardır. Yazım ile ilgili olumlu tepkiler alırsam ikinci kısmını yazmak üzere çalışacağım, okuyan herkese teşekkürler! :)