Steemit Eğitim Rehberi Serisi Part #3 : "Derinlemesine Steemit Ekonomisi. Steem, SP ve SBD Aslında Ne Oluyor?"
Steemit, Steem Blockchain'i ve Steemit Şirketi... Gelin bu post'ta bunların hepsine kısaca Steemit Evreni diyelim. Steem ile ilgili 50 çeşit şey için hep steem bilmem nesi, steem şusu, steem busu denildiği için. Bu Steemit Evrenine ait şeyleri idrak edebilmek için çok zorlanılıyor.
Steem Evrenin'in Ekonomisini Oluşturan Temel Sadece 3 Şey Vardır Arkadaşlar:
Hisse Senetleri,
Nakit Benzeri Değerler,
ve,
- Tahviller.
Steem (Yalnızca Steem Olan Steem), Bir "Nakit Benzeri Değer"dir
Bir, "Nakit Benzeri Değer", tam da adından ne anlıyorsanız o demektir. Bir tür para-birimi-benzeri'dir. Bunu da aynı para gibi, harcayabilir, yatırım yapabilir, nakte çevirebilir, alabilir, satabilir ya da transfer edebilirsiniz.
Şu resimdeki tertemiz, bom boş, yüzüme vururcasına 4 hane şeklinde 0.000 yazan yer bana ait olan, daha doğrusu bana ait olacak olan, Steem'lerimi gösteriyor. Wallet'ınızda yalnızca burası Steem'dir. Geri kalan Steem yazan hiç birşey Steem değildir.
Tamam Diğer Madde Yani "Hisse Senetleri" Hangileri Oluyor?
Hisse senedi, bir firmadanın elinde mevcut olan mal stoğunun finansal karşılığı demektir. Steem evreninde, hisse senetleri "VEST" 'lerdir. Vest'ler, sizin Steem Power'ınızı belirleyen şeydir. Tıpkı gerçek dünyadaki şirket hisseleri gibi, bir vest de Steem Evreninin hissedarlarının yüzdesel olarak paylarını ifade eder.
Wallet'ınızda gördüğünüz bu Steem yazan şey ne sizin sahip olduğunuz Steem miktarı ne de Vest miktarıdır. Steem blockchain'i üzerinde hiç bir yerde burada gördüğünüz bu değeri bulamazsınız. O yüzden postun girişinde, elinizdeki Steem miktarını gösteren tek şeyin o ilk Steem olduğunu söylemiştim. Bu, Sizin elinizdeki vestlere karşılık gelen alım gücünüzle ne kadar Steem alabileceğinizi gösteren bir indikatördür yalnızca.
Bu noktaya gereğinden fazlaymış görünen bir şekilde dikkatinizi çekmek isterim. Çünkü burayı iyi anlamanız gerekmektedir. Buradaki Steem ile gösterilen "alabilirlik gücü" Steem Power'ınız da değildir. Eşdeğer de değildir (Çoğu kişi bunun böyle olduğunu zannediyor).
Peki, şöyle izah etmeye çalışalım: İçinde yer aldığınız şirketin hissesini nasıl alırsınız? Her hangi başka bir şirketin hissesini nasıl alıyorsanız, bu şirketinkini de öyle alırsınız, onu satın alırsınız. Elinizdeki Steem ile power up yaptığınızda olan şey de tam olarak budur işte. Steem denilen nakit benzeri değerinizle Steemit'in hisse senedinin bir kısmını satın alıyorsunuz. Buna burada Power Up denilmiş. Elinizdeki Steem ile vest satın almış oluyorsunuz yani.
Harika. Ben Elimdeki Steem İle Bir Miktar Vest Alacağım O zaman. Elimdeki Steem Ne Kadarlık Vest Eder?
İşte bu biraz karışık. Bazı sebeplerden dolayı Steem ile Vest'ler arasındaki kur (ya da dönüşüm oranı) her yıl yaklaşık olarak %100 kadar artar. Şu anda 1 Milyon Vest yaklaşık 489 Steem ediyor. Hatırlayın. Ne demiştim? O ikinci şekildeki Steem yazan şey sizin şu anda ne kadarlık bir Vest alabileceğinizin göstergesidir. Öyleyse, bir ara şunu deneyin. Ordaki sayı belli bir süre içinde artıyor mu artmıyor mu bir görün. Arttığını göreceksiniz. Çünkü vest fiyatı durmadan artmaktadır. Artış oranında şunu farkedebilirsiniz; seneye bugün vest, bugünkünün iki katı kadar olacaktır.
Erime Çözümü ve %1.9'luk Zam
Peki Steem ile vest arasındaki bu kur neden iki kat- iki kat artışta? Neden bu kadar karmaşık olmak zorunda ki? Kur artışı diye birşey olmasa her şey sabit kalsa olmaz mıydı?
Bunu anlayabilmek için, vestleri tekrar şirket hissesi olarak düşünmeye devam. Genel hissesinin 1000 adetini ihraç eden bir şirket düşünün şimdi. 100 hissesini ben alayım. Bu hisseler, şirket mülkiyetinin yüzdelerini ifade etmektedir. Bu örnekte %10'luk bir mülkiyetten söz etmiş oluyoruz. Şimdi de şirketin vergi yoluyla para topladığını ve bir 200 hisse daha ihraç ettiğini düşünün. Bu, hisselerin fiyatlarını düşürmez. Bu şekilde işlememektedir. Belki olabilirdi ama öyle olmuyor.
Bununla birlikte bir de problemim var. Benim şirket mülkiyetinin %10'una karşılık gelen 100 adet hissemin, şimdi de mülkiyetin %8,3'ünü temsil ediyor olduğunu görüyorum. İşte bu etkiye hisse senedi erimesi ya da kısaca erime denmektedir. Bu durumda şirketin %1,7'si benden çıkıvermiş oluyor.
Gerçek bir şirkette, şirket bu durumu, söz konusu erimeye karşı nakdi kar sunarak telafi etmektedir. Ve yeni hisse senedi ihracından nakit girişi ile, ilgili nakdi kar payının ödemesini yapar.
Diyelim ki, yeni hisseler ihraç edildiği zaman benim hissem 5$ olsun. Şirket, yeni hisse için 5$ ücret biçeceğine, 5,04$ şeklinde ücretlendirmeyi tercih edecektir. Şirkete, bu 0,04'lük ekstra ücretlendirme ile 200 adet hisseden $80 dolar gelecektir. Bu 80 dolar ile, şirket, devalüe olmuş her bir hisse için hisse sahiplerinin her birine 0.08$ verebileceklerdir. Bu durumda, 100 adet hissem için $8 dolar geri alabilirim kendim için. $8 dolar, benim $500 dolarlık bir yatırımımın %1,6'sı civarında olduğu için, benim mülkiyet üzerindeki yüzdemin erimesine karşılık adil bir telafi olacaktır.
Aynı şey, vestlerde de olur. Vestlerin şirket mülkiyeti (payları) olduklarını hatırlayın. Yüzde olarak mülkiyet sahipliğini temsil ediyorlar. Steem evreni blog reward'ı şeklinde kişilere hisseleri hediye ettiği zaman, vestlerimin temsil etmekte olduğu yüzde olarak mülkiyet sahipliği de erir. Şirketin belli bir yüzde olarak mülkiyet sahipliği durumunu temsil eden 1 miyon vest'im şimdi daha az olacaktır. Beni bu erimeye karşı koruması için, yeni alıcılardan daha fazla ücret tahsil etmektedir. Böyle yaparak, Steem evrenimiz bana daha çok ödeme yapabilir.
Çok çok kaba bir özetle, senin elindeki vest kaybını vestlerin fiyatını artırarak telafi ediyor diyebiliriz.
Steem Power Faiz Oranı
Peki faiz oranı nasıl işliyor? @okuz ile @sigir isimli iki adet kullanıcımız olsun. Ve Steemit evreninde yalnızca @okuz ve @sigir hesapları olsun, başka kimse olmasın. Okuzun de Sigir'ın da 240'ar Steem'leri olsun. Okuz şu an 1 Milyon adet Vest alarak power up yapsın. Ama Sigir yapmasın. Bu durumda, Okuz'un 1 Milyon vest'i, Sigir'in da 240 Steem'i olmuş olur.
Bir yıl boyunca beklesinler. Okuz'un hala daha 1 Milyon Vesti var. Sigir'in da 240 Steem'i. Hiç bir şey değişmedi!. Şimdi de Sigir, Okuz'un bir balina olduğunu kıskandığı için Power up yapmaya karar versin.
Fakat artık bu durumda, vest'ler ve Steem arasındaki kur ikiye katlamış vaziyettedir. Sigir'in Power up yapması , artık 500 bin Vest civarında alabilmesi anlamına gelmektedir.(Unutmayın Okuz'un Power up yapabildiği aynı miktarda Steem ile yapmaya çalışıyor bunu!)
Eğer Okuzun Wallet'ını gösteren kullanıcı ara yüzünde Power up'ın alabileceği Vest'e karşılık gelen Steem şeklinde değil de, gerçekte olan haliyle gösterseydi; Okuz'un Steem Power'ı aynı kalmış (1M Vest) ve Sigir'in da aynı miktarda Steem Power up ile yalnızca 500 bin Vest alabildiğini görecektik.
O zaman şöyle bir tablo da bakabiliriz.
Bugün İçin:
Okuz Steem | Okuz Vest | Sigir Steem | Sigir Vest | Toplam Steem | Toplam Vest |
---|---|---|---|---|---|
0 | 1 Milyon | 240 | 0 | 240 | 1 Milyon |
1 Yıl Sonra:
Okuz Steem | Okuz Vest | Sigir Steem | Sigir Vest | Toplam Steem | Toplam Vest |
---|---|---|---|---|---|
0 | 1 Milyon | 0 | 500 Bin | 0 | 1,5 Milyon |
Ama daha önce de belirttiğim gibi wallet'ta bu şekilde vest'ler Steem'ler şeklinde gösterilmiyor. Bununla birlikte, Okuz'un Gücündeki değerin arttığı ve de Sigir'in Vest alım gücünde düşüş olduğu şeklinde gösteriliyor (orada yazan Steem değerinin düşmesi). İnceleyenler bilirler, Steem white paper'da da buna değinilmektedir.
STEEM tedarikindeki artış, çoğunlukla, likit STEEM'deki negatif faiz oranlarını engellemeyi amaçlamak üzere suni olarak yaratılmış bir hesaplama çeşididir. Negatif faiz oranları, mevduatta tutulan STEEM'in negatif getiri oranını hesaba katmak için kullanıcı bakiyelerini ayarlamak zorunda olan borsaların hayatlarını zorlaştıracaktır. Steem Evreni gibi bir sistemde, blockchain mantığının olduğu gibi hiç bir ayar çekmeden yansıtılması, hataya eğilimi ve entegrasyonu ve de benimsenmeyi zorlaştırmaktadır. Bu sebepten ötürü, STEEM hesapları hiçbir zaman ücretlendirmeyi seçmemekte, bunun yerine kaynağı artırmayı seçmektedir.
POWER DOWN Yaptığınızda Ne Olur?
Okuz'un bundan 1 sene sonrasında 1 Milyon Vesti var, tamam. Şimdi wallet'da, Okuz'un Steem Power'ının 480 Steem olduğu görülür. Peki, Power down yaparsa bu ne anlama gelmektedir?
Vestlerin hisse senetleri (hisseler) olduğunu biliyoruz tıpkı şirket hisselerinde olduğu gibi. Ama daha da önemlisi vest'ler "sınırlı hisse senetleri"'dir. Sınırlı hisse senetleri, onları bozdurmadan önce belli bir süre zarfı boyunca elde tutulmak zorundadır (**Sınırlı hisse senediniz bozdurulabilir olduğu an artık ona Vest değil, "Vested" deniyor. Başlarken Vest, bozdurulabilir olduğu an, Vested!). Özellikle de, her hafta elinizdeki vest'lerin yalnızca %1'ini satabilmektesiniz (bozdurabilmek).
Power down yaptığınızda, Steem evreni, elinizde bulunan şirket hissesini geri almayı kabul eder. Satın alma işinin ücretini de size Steem ile yapar. Ne kadar Steem vereceği de o anki Steem kuruyla belirlenir. Peki bu geri-satın alma işi hangi şekillerde gerçekleşir?
Diğer insanların Power Up yapması yani diğer insanların Vest alırken Steem ödemeleri ile,
Bir de tahvil ihracı ile.
Burada anlamış olmanız gereken önemli nokta, power down yapmaya karar verdiğinizde, vest'lerinizin Steem'e dönüşmüyor olmasıdır. Orada olmayan hiç bir şeyi oluşturmuyorsunuz. Power down yapma kararınız hiç birşey yaratmıyor. Yalnızca, Steem'e karşılık elinizdeki Vest'leri satıyorsunuz. Tam tersi bir yöntemle de Vest'leri satın almıştınız. Yeni oluşturulan bir şey yok ortada. Vest'lerinizi almak için kullanılan Steemler siz Power down yapsanız da yapmasanız da zaten varlar. Diyelim ki Sigir 240 Steem'e 500Bin Vest'i almış olsun, sonra elindeki biraz bitcoinle de gitsin 240 Steem daha alıp bununla da 500 Bin Vest daha almış olsun.
Şimdi, Okuz ve Sigirin her ikisinin de 1 Milyon Vest'i var. Okuz, 1 Milyon Vesti için 240 Steem ödedi, Sigirsa, 1 Milyon Vesti için 480 Steem ödemiş oldu.
Şimdi de Okuz Power Down yapmak istesin, bir süreliğine postlardan gelen haftalık ödüllerin hiç olmadığını ve hemen Power Down yapabildiğini düşünelim. Elindeki 1M vest için 480 Steem elde edecektir. Çünkü, daha önceden ödediği steem miktarını ikiye katlayacak şekilde, o anki değişim kuru buna tekabül etmektedir. Buradaki ekstra Steem, kendisine, erimeye karşı bir telafi olarak ödenen bir nakdi kardır.
Ama burada da bir problem vardır. Ya Sigir da power down yapmaya karar verirse ne olacak? Hatırlarsınız bu örnekte Steem Evrenindeki tek user'ların Okuz ve Sigir olduklarını belirtmiştik. Bu sebepten ötürü de Steem Evreninin Sigir'a ödeyebileceği yalnızca 240 Steem'i vardır 😊.
Eski Adıyla Steem Backed Dollars Yeni Adıyla Steem Blockchain Dollars (SBD) da Tahvillerdir
En basit tanımıyla tahvil, bir borç senedidir. SBD, sizin 1$'lık Steem alabilmek için borç kullanmanızdır. Bunun karşılığında ileride 1$'lık Steem istendiğinde karşılayabileceğinizi belirten bir borç senediniz olur.
Böylece artık Steem Doların 1$'lık Steem değerinde bir borç senedi olduğunu biliyorsunuz.
Bir Power Down karşılığında elinize SBD geçmemektedir (Bunun yerine SBD kullanılarak sistemdeki diğer borçların açılması sağlanır. (Postlara gelen ödüllerinizin SBD olması da tam olarak budur işte!) Ama amaç burada da aynıdır; vest miktarlarında satılma ve alınma işlemleri arasında bir yetmeme durumu olmasına karşın bir çeşit Steem tamponu sağlanmaya çalışılmaktadır.
Biliyorum. Zordu, sıkıcıydı ve yorucuydu. Ama şunu unutmayın; şu an içinde bulunduğunuz Steem Evreni de tıpkı gerçek dünyadaki bir ticaret arenası gibi kendi ekonomosine sahiptir ve siz bundan asla bağımsız olamazsınız. Bu nedenle sizler için bol Finansal terimler ve örnekler içeren bir post hazırladım. Anlamadığınız şeyleri yorumlarda sormaktan çekinmeyin.
Bu kadar emek ayakta alkışlanır :clap:
Herkesin kafasına takılan bir çok noktaya açıklık getirmişsiniz.
Güzel yorumunuz için teşekkür ederim. Anlaşılır ve beğenilir olması benim için en güzel şey.
Çok teşekkür ederim. Saygılar sunarım.
“Tamam da, Para Nerden Geliyor Hacııı!!” Sorusunu Bekliyorum. 😂😂
Tamam da para nereden geliyor haciiii??
Şaka bir yana özellikle vest ve sbd nin ne ise yaradığını cozememistim. Tesekkur ederim guzel bir yazi hazirlamissiniz uğraştığınız apaçık belli
Rica ederim. Dışarıdaki ekonomik sistemle analoji kurabilmek için epey bir kıvrandım. Ne diyorsunuz? Anlatabilmiş miyim en azından?
Açıklayıcı. Geçen gün bir arkadaşıma bu konuyu anlatmaya çalıştım. Siteye getirmek için. Paranın nereden geldiğini de yatırımcılar ile açıklamaya çalıştım. Şimdi bu postu atacağım ona. Muhtemelen steemit'e bir kişiyi daha kazandırmış olacağız. Teşekkür ediyorum tekrardan elinize sağlık.
Hadi inşallah hocam yaa!
This post has received a 0.13 % upvote from @drotto thanks to: @banjo.
Paylaşımınız günün en Jumbo yazısı seçildi, tebrikler :)
Yazınız Jumbot ve Jumbot Kürasyon Kuyruğuna bağlı hesaplar tarafından oylanmıştır. Kuyrukta bulunan hesapların Listesi için Tıklayın
Teşekkür ederim 🙏
Harika bir post olmuş, ellerine sağlık abi🙏🏻
Çok teşekkür ederim beğenmene çok sevindim.
İçeriğiniz coogger projesi tarafından seçilmiş olup 13 hesap
tarafından upvote atılmıştır içeriğinize upvote atan cooggerup botu hakkında ve
bu oluşum hakkında detaylı bilgileri aşağıdaki adrese tıklayarak öğrenebilirsiniz.
https://steemit.com/coogger/@coogger/cooggerup-nedir-ve-discord-kanalimiz
Bizimle discord üzerinden iletişime geçebilirsiniz.
Discord : https://discord.gg/QC5B3GX
Bir dahaki sefere sizi daha hızlı bulabilmemiz için coogger etiketini kullanabilirsiniz.
Seçilen diğer içeriklere buradan ulaşabilirsiniz.
Kafama takılan bazı konular vardı, ne de güzel açıklamışsınız. BU konularda görmüş olduğum en iyi hazırlanmış, en açıklayıcı post. Teşekkürler.
Yalnız kafam takılan bir konu var, şimdi biz 100 steem aldık diyelim, hiçbir şey yapmasak da 1 sene sonra 200 steem alacak kadar gücümüz mü oluyor?
Eğer öyleyse bir de içerik üreterek kazanmaya devam ediyorsak herşey çok güzel olacak demektir :)
Teşekkür ederim. Soruyu şöyle cevaplamaya çalışayım.
100 Steem aldık demekle Fiat para birimi cinsinden (100 Steem) aldığınızı düşünürsek. O aldığınız kripto paraya hiçbirşey olmuyor. O olduğu gibi yine 100 Steem olarak sizin wallet'ınızda kalır.
Ama 100 Steem ile alabileceğiniz Vest miktarından bahsediyorsanız; hayır.. kesinlikle çok güzel olmayacak tam tersi olacaktır. Yani bu sene 100 Steem ile mesela 100 Vest alabiliyorsanız (farazi). Seneye yine elinizdeki 100 Steem 50 Vest almanıza yetecek. Çünkü Vest fiyatları her sene yaklaşık 2'ye katlıyor. Ama paranız hep aynı. Benim buradan çıkardığım sonuç. Eğer maksadımız SP anlamında Steemit'de güçlenmekse, sıcak parayı çok düşünmüyorsak. Elde SBD yerine Steem tutmak ve mümkün olan her fırsatt Bu Steem ile SP Power up yapmak gerekir. Yükselmek için doğru olan bu. SBD ile Steem alıp aylarca, yıllarca o Steem'i elinizde tutarak "Steemit nasıl olsa çantada keklik! Elimde kapı gibi Steem'im var. Ne zaman istersem power up yaparım" yaklaşımı hiç doğru olmaz. Hatta 1 Steem'in piyasalardaki değeri 1000$ olsa dahi bu Steemitte güçleneceğiniz anlamına gelmiyor.
Haklısınız soruyu eksik sormuşum steem ile power up yaparsak diye sormak istemiştim aslında.
Açıklamanıza göre yine dediğim şekilde algıladım, o yüzden tekrar yazıyı okudum ve önemli detayı gördüm :)
Vest miktarı düşmediğini düşünerek soruyu sormuştum, ama dengeyi sağlamak adın aynı zamanda Vest miktarımız da azaldığı için pek bir şey değişmeyecek.
Teşekkür ederim tekrardan, iyi çalışmalar dilerim.
Congratulations! This post has been upvoted from the communal account, @minnowsupport, by gokhan83kurt from the Minnow Support Project. It's a witness project run by aggroed, ausbitbank, teamsteem, theprophet0, someguy123, neoxian, followbtcnews, and netuoso. The goal is to help Steemit grow by supporting Minnows. Please find us at the Peace, Abundance, and Liberty Network (PALnet) Discord Channel. It's a completely public and open space to all members of the Steemit community who voluntarily choose to be there.
If you would like to delegate to the Minnow Support Project you can do so by clicking on the following links: 50SP, 100SP, 250SP, 500SP, 1000SP, 5000SP.
Be sure to leave at least 50SP undelegated on your account.