Rosyjski Su-25 zestrzelony w Syrii

thomaslucania (54)in #polish • 7 years ago (edited)

Miasto Saraqib jest jednym z najważniejszych punktów w prowincji Idlib. Przez miasto przechodzi autostrada M5(Aleppo-Hama) i to tutaj znajduje się główne centrum logistyczne, z którego zaopatrzenie trafia do południowego Aleppo i Khan Szejkun w południowej Hamie. Przez ostatnie kilka dni Saraqib było nieustannie bombardowane przez syryjskie i rosyjskie lotnictwo. Jest to prawdopodobnie preludium do szumnie zapowiadanej ofensywy wojsk rządowych na miasto.

UWAGA! Poniższa wersja wydarzeń jest oparta na faktach, tylko pewne okoliczności zdarzenia, które nie są zdane, zostały uzupełnione przez autora i stanowią jego artystyczną wizję zdarzeń. Żadna okoliczności, która jest znana nie została zamieniona na wizję autora.

-----------------------------------------------

Ostatni lot kondora

Późne popołudnie 3 lutego, okolice Saraqib. Na niebie widać szybko poruszający się obiekt. Kilku rebeliantów, którzy usłyszeli huk wydawany przez samolot, wybiegli z małego budynku służącego im za punkt kontrolny. Patrząc w niebo wskazują palcami na poruszający się obiekt i jednocześnie przekrzykują się – jedni krzyczą "alawi", inni "russi". Inni, którzy zachowali więcej zdrowego rozsądku, wskakują na pakę Toyoty i zaczynają strzelać z działka przeciwlotniczego – ZU 23-2 – zamontowanego na pace. Jednak ich ogień okazuje się nieskuteczny. Tymczasem dowódca checkpointu łapie za krótkofalówkę i poddaje innym punktom następującą informację: "wrogi samolot zbliża się w waszym kierunku, niski pułap, przygotujcie się".

Wiadomość dociera do pozostałych checkpointów w okolicy. Ich załogi pośpiesznie przygotowują się na "ciepłe powitanie" przeciwnika. Na jednym z checkpointów z magazynu wyciągnięto przenośny przeciwlotniczy system rakietowy, a jego obsługa zaczęła bacznie obserwować niebo. W końcu spomiędzy chmur zaczął wyłaniać się wrogi samolot – informacja radiowa potwierdziła się, faktycznie leciał on na bardzo niskim pułapie. Obsługa wyrzutni przeciwlotniczej nie marnowała czasu, od razu wycelowała w samolot i wystrzeliła w jego kierunku rakietę ziemia-powietrze...

Moment zestrzelenia Su-25

Chwilę później rebelianci usłyszeli wybuch a jeden z silników samolotu zajął się ogniem. Po trafieniu samolot leciał dalej, ale widać było że pilot ma problemy z utrzymaniem równowagi, ponadto samolot zaczął coraz bardziej obniżać pułap. Gdy nastąpił wybuch wśród rebeliantów rozległo się gromkie „Allahu Ackbar”, w którym wyraźnie było słychać nutkę zadowolenia.

Miejsce katastrofy Su-25

Gdy na ziemi rozbrzmiewały rebelianckie wiwaty, w kabinie pilota odgrywał się dramat jednego aktora. Samolot znajdował się zaledwie ok. 25-30 km od linii wojsk rządowych. Jednak pilot wiedział, że przy otrzymanych uszkodzeniach powrót nie wchodzi w grę. Dlatego też podjął decyzję o kapitulowaniu się.

Chwilę później na niebie pojawił się spadochron a samolot zaczął pikować ostro w dół. Widzący to, rebelianci wskoczyli do samochodów i zaczęli podążać za opadającym spadochronem. Gdy pilot wylądował rebelianci byli tylko kilkaset metrów od niego, nie miał już szans na ucieczkę. Rebelianci widząc leżący w oddali spadochron zaczęli biec w jego kierunku, wzajemnie się wyprzedzając, tak jak gdyby był to wyścig. Jednak w tym momencie „lekkoatletyczną potyczkę” przerwały strzały – to pilot strzelał w kierunku rebeliantów. Przez chwilę trwała wymiana ognia, a potem nastąpił wybuch i zapadła głucha cisza – to pilot wysadził się przy pomocy granatu.

Nagranie z okolicy, gdzie wylądował pilot

Pistolet lotnika, po zawartości magazynków widać, że oddał kilkanaście strzałów w kierunku rebeliantów

-----------------------------------------------

Samolot

Zestrzelonym samolotem okazał się być rosyjski Su-25. Operował on prawdopodobnie z bazy lotniczej w Hmiejmim, gdzie stacjonuje większość rosyjskiego kontyngentu wojskowego wysłanego do Syrii. Na zdjęciach z miejsca katastrofy widać numer boczny samolotu – RF-95486. Oznaczałoby to, że macierzystym portem zestrzelonego samolotu było lotnisko Belbek na Krymie, które zostało zajęte przez Rosję podczas aneksji Krymu w 2014 r.

Samoloty z bazy w Belbek

Oznaczenia zestrzelonego Su-25

-----------------------------------------------

Pilot

W oficjalnym komunikacie prasowym rzecznik rosyjskiego MONu podał informację jakoby pilotem zestrzelonego SU-25 był Roman Filipow – ukraiński lotnik, który dołączył do rosyjskich sił powietrznych po aneksji Krymu. Jednak według rosyjskich internautów zestrzelonym pilotem był co prawda Roman Filipow, ale to nie Ukrainiec, lecz Rosjanin z Władywostoku.

Ostatecznie okazało się, że rosyjski MON kłamał. Syryjscy rebelianci opublikowali zdjęcia dokumentów pilota, wśród których znajduje się między innymi karta na zniżki w sklepach Władywostoku.

Dokumenty znalezione przy pilocie

-----------------------------------------------

Jak zestrzelono samolot?

Do zestrzelenia Su-25 z pewnością użyto przenośnego przeciwlotniczego zestawu rakietowego (MANPADS). Jednak nie ma żadnych informacji jaki konkretnie był to zestaw – na nagraniach słychać wystrzał, lecz nie widać samej wyrzutni.

Część źródeł, zwłaszcza pro-rebelianckich, twierdzi, że do zestrzelenia użyto wyrzutni 9K38 Igła, tej samej którą ostatnio rebelianci przejęli od Kurdów – pisałem o tym tutaj. Jedna taki scenariusz wydaje się mało prawdopodobny, bo żeby broń przechwycona w Afrin trafiła pod Saraqib musiałaby przebyć setki kilometrów i to zaledwie w ciągu kilku dni.

Rebelianci dysponują dość pokaźnym arsenałem przeciwlotniczym. Już w poprzednich latach pojawiało się wiele zdjęć, na których można było dostrzec rebeliantów z wyrzutniami produkcji północnokoreańskiej czy też sowieckiej/rosyjskiej. Rosyjskie lotnictwo jest świadome tego, że rebelianci posiadają MANPADS i dlatego zwykle atakują swoje cele z wysokiego pułapu, który znajduje się poza zasięgiem rebelianckich wyrzutni – jednak 3 lutego było inaczej.

Su-25 nie jest pierwszym samolotem rosyjskim, który został zestrzelony przez rebeliantów z Idlib. 1 sierpnia 2016 r. w Idlib został strącony śmigłowiec Mi-8AMTSz. Prawdopodobnie on też padł ofiarą MANPADS.

Północnokoreańska wyrzutnia HT-16PGJ w rękach rebeliantów, 2014 r.

Rebelianci z rosyjską wyrzutnią 9K338 Igla-S, prawdopodobnie 2013 r.

-----------------------------------------------

Odpowiedzialni za zestrzelenie

Pierwsze wideo przedstawiające moment zestrzelenia SU-25 pochodziło od ugrupowania Jaish al Nasr(Armia Zwycięstwa), która wchodzi w skład FSA(Wolnej Armii Syryjskiej). Dlatego też dużo osób początkowo przypisało zestrzelenie Su-25 właśnie im. Jednak Jaish al Nasr nie wydało żadnego oficjalnego komunikatu, w którym twierdziłoby, że to jej członkowie dokonali zestrzelenia. Tymczasem taki komunikat wydało inne ugrupowanie – HTS(Organizacja Wyzwolenia Lewantu) – i to właśnie ono wzięło na siebie odpowiedzialność za zniszczenie samolotu.

HTS jest syryjską odnogą Al-Kaidy. Co prawda obecnie te ugrupowania nie utrzymują już ze sobą kontaktów, jednak nadal reprezentują bardzo zbliżoną ideologię. Skąd tak radykalne ugrupowanie wzięło MANPADS? Po upadku Aleppo w 2016 r. między rebeliantami zaczęło narastać napięcie, poszczególne ugrupowania oskarżały się wzajemnie o zdradę. Ostatecznie doprowadziło to do utworzenia dwóch wrogich obozów – jeden skupiony wokół HTS i druki wokół Ahrar asz Szam(ugrupowanie pro-tureckie). Do stronników Ahraru należało między innymi FSA, które w tamtym okresie było prawdopodobnie najlepiej wyekwipowanym ugrupowaniem rebelianckim. Antagonizmy między poszczególnymi frakcjami były tak duże, że ostatecznie w lipcu 2017 r. doszło do walk o władzę w Idlib, zakończonych częściowym zwycięstwem HTS. W ich trakcie HTS przejęło wiele magazynów należących do FSA. W magazynach tych miały znajdować się spore ilości się cennego sprzętu – w tym amerykańskie wyrzutnie przeciwpancernych pocisków kierowanych TOW. Późniejsza intensyfikacja użycia TOW-ów przez HTS w zupełności potwierdziła te doniesienia. Być może w magazynach tych znajdowały się także zestawy MANPADS.

-----------------------------------------------

Post mortem

5 lutego Rosyjski MON podjął decyzję o odznaczeniu Romana Filipowa tytułem "Bohatera Federacji Rosyjskiej". Jednocześnie zapowiedziano, że Rosja dołoży wszystkich starań, aby ustalić pochodzenie zestawu MANPADS, za pomocą którego zestrzelono Su-25.