Muzyczne świętowanie 11 Listopada

Nie jestem osobą, która w jakiś szczególny sposób obnosi się ze swoim patriotyzmem i święta państwowe obchodzę po swojemu. Nie wywieszam flagi, bo wszystkie moje okna wychodzą na podwórko, nie biorę udziału w akademiach, bo sztampowe wystąpienia lokalnych oficjeli są nie dla mnie.
Ale lubię w takie dni, jak dziś, oddać się refleksji nad historią naszego kraju słuchając szczególnych piosenek. Mają one dla mnie podwójnie emocjonalne znaczenie, bo oprócz tego, że to utwory patriotyczne, to dla mnie w większości są to piosenki, które śpiewała mi moja mama, gdy byłam dzieckiem.

---

"Rota"
Wiersz Marii Konopnickiej napisany w 1908 roku jako sprzeciw wobec prześladowaniom polskości w zaborze pruskim. Melodię do tego utworu próbowało stworzyć wielu kompozytorów. Wikipedia podaje, że istnieje wersja "Roty" skomponowana przez Władysława Krogulskiego, ale się jej nie doszukałam w całym internecie. "Rotę", którą znamy i której się uczyliśmy na muzyce w podstawówce (za moich czasów) skomponował w 1910 r. Feliks Nowowiejski. Po odzyskaniu Niepodległości była konkurencyjną pieśnią obok Mazurka Dąbrowskiego do miana hymnu narodowego.

---

"Piechota, ta szara piechota"
Legionowa piosenka powstała w czasie I wojny światowej. Jej podstawą była pieśń "Ułani, ułani" Bolesława Lubicz-Zahorskiego. Autorem "Piechoty..." jest oficer Legionów Polskich Leon Łuskino. Była popularna również podczas II wojny światowej.

---

"Wojenko, wojenko"
Popularna piosenka legionowa śpiewana podczas I i II wojny światowej przez polskich żołnierzy. Zarówno data jej powstania jak i autor tekstu pozostają nieznane, ale przypisuje się jej powstanie w latach 1914 -1917, a wśród domniemanych autorów słów wymienia się Feliksa Gwiżdża, Henryka Zbierzchowskiego i Józefa Obrocht-Maćkulin. Piosenkę śpiewano na melodię ludową.

---

"Zakazane piosenki"
Film fabularny Leonarda Buczkowskiego z 1946 roku wg scenariusza Ludwika Starskiego. Początkowo miał być to półgodzinny muzyczny dokument o antyniemieckich piosenkach ulicznych, jednak po jego ukończeniu zdecydowano o dołożeniu do niego warstwy fabularnej.
Pojawiają się tu m.in. takie piosenki jak:

1. "Siekiera, motyka, piłka, szklanka", której tekst napisała w 1942 roku Anna Jachnina, polska reporterka radiowa współpracująca z KOPR Biura Informacji i Propagandy AK.
   

"Czerwone jabłuszko". Autor tej wersji popularnego kujawiaka nie jest znany. W "Zakazanych piosenkach" Śpiewa Alina Janowska.

1. "Kto handluje, ten żyje". Autorzy słów nieznani. Wiadomo, że tekst ulegał zmianie i dokładano coraz to nowe zwrotki. Ta bardzo popularna podczas okupacji piosenka została napisana na melodię... meksykańską "Cielito lindo".Ta zyskała popularność w Polsce za sprawą występującej w Berlinie Rosity Serrano znanej jako "chilijski słowik".
   

---

"Wiersze wojenne" Ewa Demarczyk
Piosenka po raz pierwszy zaśpiewana przez Ewę Demarczyk na V Międzynarodowym Festiwalu Piosenki w Sopocie z muzyką skomponowaną przez Zygmunta Koniecznego w 1965 roku. Tekst to zmontowane frazy wierszy Krzysztofa Kamila Baczyńskiego ("Niebo złote Ci otworzę", "Pioseneczka", "Gdy za powietrza zasłoną", "Z lasu").
Słowa utworu oraz ekspresja, z jaką Ewa Demarczyk zaśpiewała ta piosenkę w połączeniu z nucącym męskim chórem w tle, wywołuje dogłębnie sięgające emocje.

---

"Stare miasto, stare miasto" Lao Che
Czyli najbardziej współczesna na mojej liście. Piosenka pochodzi z płyty "Powstanie Warszawskie". Autorem tekstu, będącego przeróbką hymnu Marynarki Wojennej "Morze, Nasze Morze", jest Hubert "Spięty" Dobaczewski.

---

Notki dotyczące piosenek pisałam bazując na informacjach z Wikipedii oraz stron pamiec.pl, polskatradycja.pl, bibliotekapiosenki.pl. Wszystkie piosenki dostępne są na youtube.