Zastanawiałem się o jakiej misji napisać w tą niedzielę dla Steemian. Zaktualizować stan łazików marsjańskich - oba pojazdy mają bowiem problemy. Napisać o planowanych chińskich i amerykańskich misjach do Księżyca? A może zdać relację z misji do asteroid - Hayabusy2, która bada Ryugu, czy OSIRIS-REx, który jest coraz bliżej Bennu?

Jak tak te misje przeglądałem, to zdałem sobie sprawę, że żyjemy w świetnych czasach pod względem eksploracji kosmosu. Istnieje tyle aktywnych misji, że ciężko wiedzieć na bieżąco co się dzieje w każdej. Nie wspominając już o misjach planowanych i cały czas publikowanych nowych wynikach naukowych misji, które już się skończyły.

Takim przykładem wyników naukowych, które warto teraz prześledzić, są te opublikowane ostatnio w czasopiśmie Science z badań podczas ostatnich orbit sondy Cassini. O końcu misji Cassini pisałem na portalu Uranii, a jeszcze w tym tygodniu powinien się tam pojawić artykuł dokładnie opisujący ostatnie rewelacje. Dla anglojęzycznych czytelników skrót ostatnich wyników badań na stronie NASA. A o nie najnowszym, ale jeszcze świeżym odkryciu burz pyłowych na księżycu Saturna Tytanie możecie już przeczytać na naszym portalu.

W dwóch artykułach, krótko opiszę wszystkie międzyplanetarne misje, które są w tej chwili aktywne. Dziś wymienię misje w okolicach Ziemi, Księżyca i te badające Słońce. Miałem też szczęście, bo ostatnio o podobne podsumowanie pokusiła się Emily Lakdawalla z Planetary Society. Ja tutaj skorzystam z jej podsumowania, ale każdą misję jeszcze wzbogaciłem o krótki opis.

Księżyc

Księżyc. Źródło: NASA.

Change 3

Chiński lądownik z łazikiem Yutu, który wylądował na Srebrnym Globie w 2013 roku. Łazik przestał działać w 2015 roku, ale z lądownikiem wciąż jest kontakt. Próbnik wyposażony w generator radioizotopowy RTG może dostarczać energii elektrycznej lądownikowi nawet przez 30 lat!

Poniżej baza zdjęć z lądownika i łazika, która została opublikowana przez Chińczyków w 2016 roku.
https://planetary.s3.amazonaws.com/data/change3/tcam.html
https://planetary.s3.amazonaws.com/data/change3/pcam.html

LRO

Lunar Reconnaissance Orbiter to orbiter Księżyca, któremu zawdzięczamy wykonanie najdokładniejszej mapy terenu naszego naturalnego satelity. Misja, która była projektowana na rok, działa już przez 9. Choć wiosną tego roku poinformowano o coraz gorszym działaniu żyroskopów, które mówią nam w jakiej sonda jest orientacji.

Chcecie pooglądać Księżyc z LRO? Odsyłam tutaj

Queqiao

O chińskich ambicjach księżycowych pisałem już na Steemit. Queqiao ma być sondą, za pomocą której komunikować się będzie lądownik i łazik, który zostanie wysłany na niewidoczną stronę Księżyca, jeszcze w tym roku.

ARTEMIS

ARTEMIS to dwie sondy, które zmieniły swoje przeznaczenie. W 2007 roku startowały jako część misji THEMIS do badania ziemskiej magnetosfery. W 2010 roku para statków została skierowana na orbity wokół punktów Lagrange’a L1 i L2. Teraz sondy badają interakcje wiatru słonecznego z polem magnetycznym Ziemi i słabym oddziaływaniem magnetycznym Księżyca.

Więcej o misji tutaj.

Ziemia-Słońce L1

Zdjęcie Ziemi wykonane przez sondę DSCOVR, która ma cały czas wycelowaną kamerę w oświetloną część naszej planety. Źródło: NASA.

WIND

Sonda WIND to maratończyk w pomiarach wiatru słonecznego. Statek krąży na orbicie wokół punktu Lagrange’a układu Ziemia-Słońce. Z tej pozycji mierzy plazmę, energetyczne cząstki oraz pole magnetyczne Ziemi w reakcji z wiatrem Słonecznym.

ACE

ACE to również dość stara sonda. Wysłana w 1997 roku, również do punktu L1 zbiera dane na temat Słońca i nie tylko. Do dziś dostarcza nam informacji o kosmicznej pogodzie i pozwala w porę ostrzec przed burzami geomagnetycznymi.

DSCOVR

Deep Space Climate Observatory to już misja, której start pamiętam. Sonda poleciała do punktu L1 w 2015 roku, ale nie tylko, by patrzeć na Słońce, ale również Ziemię. Cele podobne co ACE, wszak jest to jej następca.

SOHO

SOHO to też stary już europejsko-amerykański projekt obserwacji Słońca. Od 1995 roku bada naszą gwiazdę.

Okolice Ziemi

Powierzchnia asteroidy Ryugu zarejestrowana kamerą na mikrołaziku MINERVAII-1B. Źródło: JAXA.

OSIRIS-REx

OSIRIS-REx to amerykańska sonda lecąca teraz do bliskiej Ziemi asteroidy Bennu. Sonda pobierze z obiektu materiał skalny, z którym wróci na Ziemię. Statek wykonał ostatnio pierwszy manewr przybliżający go do asteroidy. Planowane spotkanie z Bennu jeszcze w grudniu 2018 roku. Bieżąca relacja w języku polskim z misji na naszym portalu pod tagiem OSIRIS-REx.

Kepler

Kepler to misja, która zrewolucjonizowała nasze myślenie o powstawaniu planet. Za jej pomocą odkryliśmy tysiące planet pozaziemskich. Niestety jej czas dobiega już końca - na statku kończy się paliwo i w chwili pisania tego artykułu jest w trybie uśpionym. Nie trzeba się jednak przejmować, bo jego następca, który powinien odkryć podobną liczbę planet jest już na orbicie i pracuje.

STEREO

STEREO to trwająca już dziesięć lat misja do badania Słońca, składająca się z dwóch sond na orbicie wokółsłonecznej. Jedna krąży za Ziemią, druga przed i dzięki temu możemy mieć pierwszy stereoskopowy widok na Słońce.

Hayabusa2

Japońska sonda do asteroidy Ryugu zabrała ze sobą mnóstwo ciekawego sprzętu, którego część już wylądowało na powierzchni asteroidy. Na portalu Uranii relacjonowałem lądowanie mikrołazików (albo raczej skoczków) MINERVAII-1 oraz ostatnio lądowanie większego lądownika niemiecko-francuskiego MASCOT. Sonda podobnie jak OSIRIS-REx pobierze próbki z asteroidy i wróci z nimi na Ziemię.

Spitzer

Kosmiczny Teleskop Spitzera to misja obserwacyjna NASA, patrząca na Wszechświat w promieniowaniu podczerwonym. Sonda krąży wokół Słońca za naszą planetą już od 2003 roku. Spitzer bada gwiazdy, dyski protoplanetarne, egzoplanety, galaktyki i same początki Wszechświata. Wkład teleskopu w astrofizykę jest ogromny i jest to na pewno temat na niejeden artykuł.

---

---

To tyle na dzisiaj. W bliskiej przyszłości pojawi się druga część podsumowania aktywnych międzyplanetarnych sond kosmicznych, w której opiszę co krąży i jeździ po Marsie, lata wokół Wenus i bada Zewnętrzny Układ Słoneczny i dalekie tereny Pasa Kuipera.