Szkocja - kraina mlekiem i whisky (?) płynąca. Mi osobiście zawsze kojarzyła się z surowym klimatem i powściągliwością natury w swoim bogactwie. Podczas mojej przerwy w eksplorowaniu Azji wybrałam się właśnie tam. Głównie żeby spotkać się z moim rodzeństwem, które od dobrych kilku i kilkunastu lat zamieszkuje wyspy brytyjskie. W Polsce zimno, w Szkocji nie zapowiadało się żeby miało być cieplej, ale co tam. Każdy klimat ma swój urok, trzeba tylko patrzeć w dobrą stronę. Zostawmy zatem upalne rejony Azji i ruszmy do wyjątkowej Szkocji.

Loch Lomond

Edynburg

Początek wyprawy rozpoczniemy od Edynburga - od 1437 roku stolicy Szkocji. Liczba mieszkańców wynosi niespełna pół miliona, z czego mały procent stanowią również Polacy. Jest 7. co do wielkości miastem Królestwa Brytyjskiego. Nie jest jednak najliczniejszym miastem szkockim - prym wiedzie Glasgow. Jednak odłóżmy już może te liczby, lata oraz szczegóły i ruszmy "na miasto".

Jak liczba mieszkańców na to wskazuje, Edynburg może i nie jest jakimś wielkim kolosem, ale ja uważam to za duży plus - wszędzie jest blisko. Tak naprawdę na pieszo można spokojnie zwiedzić najważniejsze miejsca. Zacznijmy od Starego Miasta, gdzie znajdują się katedra St. Giles, Zamek Edynburski oraz pałac Holyrood.

Wnętrze katedry St. Giles. W styczniu była wyjątkowa wystawa, bowiem w środku znajdował się... księżyc

Katedra z zewnątrz

Wszystkie trzy miejsca znajdziecie na Royal Mile, głównej ulicy starówki. Jakkolwiek za wejście do katedry nie zapłacicie nic (zawsze można przekazać datek wedle uznania), to za wejście do dwóch pozostałych miejsc trzeba trochę zapłacić. Zamek Edynburski - wjazd od 11.50 GBP (10.50 GBP jeśli kupicie bilety online), dla dzieciaków, do 19.50 GBP za osoby dorosłe (17.50 GBP jeśli kupicie bilety online), czyli przedział cenowy od ok. 56 - 95 ziko (ok. 51 - 85 ziko online). Jeśli chcecie się udać do Holyrood, to przedział cenowy wynosi od 8.70 GBP do 15 GBP - ok. 42 - 73 PLN (również w zależności od wieku).

Zamek Edynburski

Widok z Nowego Miasta

Widok na Arthur's Seat

Stare Miasto charakteryzuje się wąskimi i krętymi uliczkami. Architektura miasta jest bardzo powściągliwa - dominuje tutaj prostota budownictwa i ciemna cegła. Choć na pierwszy rzut oka miasto wydaje się ponure i ciemne, to wcale takie nie jest. Dla mnie osobiście bardziej sprawia wrażenie tajemniczego bądź rodem z kryminału, jeśli jest mgła lub pada deszcz.

Niemniej, na Royal Mile znajdziecie również liczne puby, restauracje czy sklepy z suwenirami.

Whisky, whisky, whisky!

Nie jestem szczególną fanką muzeów, ale tutaj musicie się wybrać. Coś bajeranckiego zarówno dla tych młodszych, jak i starszych. A mowa o National Museum of Scotland. Choć na pierwszy rzut oka nie wygląda jakoś zachęcająco, to w środku jest genialnie! Mi osobiście przypomina odrobinę Centrum Nauki Kopernik, bo jest wiele interaktywnych atrakcji. Ponadto, znajdziecie tutaj wystawy różnych zwierząt, pojazdów, ubrań czy innych wynalazków. Na zachętę pooglądajcie poniższe zdjęcia:

Główna sala wydaje się być pusta, ale wszystkie wystawy i eksponaty znajdują się w pobocznych salach

Coś dla fanów różnego rodzaju pojazdów

Znajdzie się coś również dla miłośników mody

Piękne eksponaty fauny

Jeśli mamy Stare Miasto, to również musi być i Nowe Miasto. Zbudowane w XVIII wieku, powstało by poprawić ciężkie warunki życia w Starym Mieście. Brak kanalizacji oraz liczne pożary dość uprzykrzały życie mieszkańców. W przeciwieństwie do wąskich i krętych uliczek, które znajdziecie na Starówce i w jej okolicach, w Nowym Mieście spotkacie szerokie oraz przestronne ulice. Znajdują się tam liczne budynki rządowe, sklepy, banki czy apartamenty. Również tutaj są liczne bary i restauracje.

Pomiędzy Starym i Nowym Miastem jest Princes Street Gardens - park, albo raczej ogród, a w nim znajdziecie... Niedźwiedzia Wojtka! Jest to pomnik ku pamięci polskich mężczyzn i kobiet, którzy walczyli "Za Waszą Wolność i Naszą". No proszę, znowu potwierdza się teza, że Polacy byli/są wszędzie :)

Polski akcent w Edynburgu

Skoro mówimy o zwierzętach, to wspomnę tutaj również o najsłynniejszym psie z Edynburga - Greyfriars Bobby. Był to skye terrier, który dorobił się własnego pomnika i płyty. Czym sobie zasłużył na takie honory? Otóż dzień po pogrzebie swojego pana, John'a Gray'a, Bobby przyszedł na grób swojego pana i pilnował go aż do swojej śmierci - 14 lat później.

Pomnik Greyfriars Bobby

Moim ulubionym miejscem w Edynburgu jest Arthur's Seat - pozostałość po wulkanie z okresu CARBONIFEROUS???? Góra ta jest jednym z siedmiu wzgórz, na których powstał Edynburg. Pozostałe to: Calton Hill, Corstorphine Hill, Craiglockhart Hill, Braid Hill, Blackford Hill oraz Castle Rock. Góra Artura jest troszeczkę oddalona od centrum miasta, ale możecie ją dojrzeć z placu zamkowego. Trekking nie należy do jakichś wymagających, ale jeśli pogoda Wam nie dopisze, to może być mega ślisko. Polecam zatem zabrać ze sobą odpowiednie obuwie.

Widok z Arthur's Seat na Edynburg

W Edynburgu znajdziecie wszystko czego dusza zapragnie - od średniowiecznych zamków, poprzez muzea, jarmarki świąteczne w zimie czy liczne małe puby gdzie serwują różne typy whisky. A wierzcie mi, mają ich baaaaardzo wiele. Od tych z przyzwoitą liczbą procentów alkoholu, do tych mocniejszych - około 60-70%. Edynburczycy wiedzą jak się rozgrzać gdy na dworze pogoda nie dopisuje ;)

Planując przyjazd do Edynburga polecam najpierw sprawdzić kalendarz imprez, bowiem Edynburczycy bardzo lubią świętować. Z tego tytułu występują tutaj liczne festiwale, zwłaszcza w sierpniu i wrześniu.

Loch Lomond

Największym zbiornikiem słodkowodnym na stałym lądzie Wielkiej Brytanii jest Loch Lomond. Długość jeziora wynosi 39 km, a szerokość od 1,2 km do 8 km. Pod względem objętości wody zajmuje ono drugie miejsce, zaraz po dobrze wszystkim znanym Loch Ness. Co więcej, na jeziorze znajduje się około 60 wysp (w zależności od poziomu wody w jeziorze). My wybraliśmy się tutaj ponieważ było to po drodze do Fort William i na wiadukt Gelnfinnan (to tutaj kręcono m. in. Harry'ego Pottera). To że było po drodze nie oznacza jednak, że tam dotarliśmy - warunki pogodowe i mała ilość czasu nie pozwoliły nam tam dotrzeć. Niemniej, warto było się tutaj zatrzymać choćby i na chwilę, ponieważ widoki były przepiękne:

Loch Lomond

Miasteczko nad Loch Lomond

Mnie osobiście najbardziej urzekła głębia koloru wody - z jednej strony czarująca, a z drugiej trochę hmm... złowieszcza =]

Szkockie krajobrazy i król szkockich wyżyn

We wstępie napisałam, szkocka natura jest bardzo powściągliwa w swoim bogactwie. Jednak moim zdaniem jest wyjątkowa. Popatrzcie:

Genialne warunki na małe, górskie spacery, nieprawdaż?

Dodatkowo, jeśli będziecie mieli farta, to spotkacie króla/królów szkockich wyżyn:

St. Andrews i Morze Północne

St. Andrews jest bardzo małym miasteczkiem liczącym jedynie około 14 tysięcy mieszkańców. Pomimo tak małej liczby ludności zajmuje ono ważne miejsce na mapie Szkocji. Są dwa główne powody. Po pierwsze - znajduje się tutaj najstarszy szkocki uniwersytet, który dodatkowo wraz z Uniwersytetem Oksfordzkim i Cambridge stanowi czołówkę szkół w Wielkiej Brytanii. Drugim powodem, dl którego udaje się tutaj sporo turystów i miejscowych, to najstarsze na świecie pole golfowe.
Mnie jednak ani uczelnia, ani pole golfowe w głowie. My wybraliśmy się na krótki spacer po okolicy. Pogoda może nie była zbyt zachęcająca, ale i tak St. Andrews miał całkiem przyjemny klimat:

Zamek w St. Andrews - wzniesiowy w 1200 roku obecnie pozostały tylko ruiny.

Herbatka z księciem Williamem i księżną Kate w Dundee

Kolejnym naszym celem było wybranie się do szkockiego muzeum designu V&A Dundee (Victoria & Albert - nazwane, jak sama nazwa wskazuje, na cześć królowej Victorii i księcia Alberta). Tak naprawdę muzeum V&A znajduję się w Londynie, natomiast to w Dundee jest organizacją partnerską. V&A Dundee jest młodziutkim obiektem, ponieważ zostało otwarte we wrześniu zeszłego roku. Tematyka muzeum skupia się wokół mody, architektury, product design, grafiki oraz fotografii. Brzmi mega interesująco, co nie?
Niestety (albo stety?) w dniu, w którym chcieliśmy się pojawić okazało się, że jest zamknięte, ponieważ przyjeżdża książę William wraz ze swoją żoną, księżną Kate. Takich osobistości nie spotyka się na co dzień, zatem staliśmy na tym mrozie wraz z innymi i czekaliśmy aż para książęca się pojawi. W powietrzu czuć było mega ekscytację - dla mieszkańców, myślę, że nie tylko Szkocji, jest to zawsze duże wydarzenie. Kiedy już prawie straciłam czucie w paluszkach u stóp - pojawili się Oni. Osobiście byłam zaskoczona, że są tacy... wysocy. Oboje. Do tego księżna Kate jest tak chudziutka, że przy większym podmuchu wiatru mogłoby ją porwać. Żartuję oczywiście ;) A tak serio, to sprawili na mnie pozytywne wrażenie - bez problemów podeszli do swoich poddanych i nas, zwykłych gapiów, witając się, pozdrawiając i uśmiechając się. Plus też dla służb porządkowych - na bieżąco informowali zebranych co się dzieje i ustawili ogrodzenie tak, by każdy miał w miarę dobry widok. Po zrobieniu kilku zdjęć, ruszyliśmy na szamkę i do samochodu w stronę Stirling.

Takie spotkanie w Dundee

Zamek w Stirling

Kolejnym miejscem, do którego chcieliśmy dotrzeć było Stirling. Stanowi ono dumę narodową Szkotów, ponieważ było miejscem koronacji i siedzibą wielu szkockich królów. Co więcej, to tutaj wielokrotnie Szkoci bronili się przed inwazją Anglików.

Niestety mogliśmy pocałować klamkę zamku, ponieważ za późno się pojawiliśmy i już nie wpuszczali przyjezdnych do środka. Niemniej droga była niczego sobie i jeśli jesteście w okolicy, to polecam się tutaj wybrać. Wjazd od 9.60 GBP do 16 GBP (ok. 46 - 78 PLN) w zależności od wieku. Jeśli bilety zamówicie przez internet, to będzie drobna zniżka - max. 1 GBP.

Pomnik Highlander Soldier

Glasgow

Ostatnim miejscem, o którym chcę Wam wspomnieć jest Glasgow - najliczniej zamieszkane szkockie miasto. Jako że mieliśmy tam spędzić w zasadzie pół dnia, nasz plan zwiedzania był mocno ograniczony. Zdecydowaliśmy się na spokojny spacer po okolicy - Glasgow nie należy do jakichś ogromnych metropolii. Zatem najpierw wybraliśmy się na Glasgow Necropolis - cmentarz, skąd można zobaczyć panoramę miasta.

Glasgow Necropolis

Następnie udaliśmy się do Glasgow Green - parku, który był... zamknięty. Niezrażeni trudnościami, skierowaliśmy swoje kroki wzdłuż rzeki, do Glasgow Science Center. I tutaj ponownie trochę wiatr w oczy - nie sprawdziliśmy wcześniej w jakich godzinach jest otwarte centrum. Znowu przyszliśmy odrobinę za późno - za niecałą godzinę GSC miało być zamknięte. Jednakże bardzo uprzejmy kasjer wpuścił nas bokiem nie kasując nas za wstęp (wjazd kosztuje od 9.50 GBP do 11.50, czyli ok. 46 - 56 PLN w zależności od wieku). Jako że czas nam nie sprzyjał chyba ogólnie podczas całej szkockiej eskapady, musieliśmy się dość spiąć żeby choć rzucić okiem na całą miejscówkę. Glasgow Science Center, jak sama nazwa wskazuje, jeszcze bardziej przypominała Centrum Nauki Kopernik niż National Museum of Scotland. Frajda równie wielka jak w dwóch wspomnianych miejscach - w Glasgow jednak polecam wybrać się dużo wcześniej niż godzinę przed zamknięciem ;) Niewątpliwie znajdzie się jeszcze kilka innych miejsc godnych odwiedzenia w Glasgow, aczkolwiek w moim przypadku będą one musiały poczekać do kolejnej wizyty w Szkocji.

Z lewej strony widać Lord Foster's Clyde Auditorium, kolokwialnie zwane the Armadillo. Po prawej stronei z kolei widać SSE Hydro arena.

W Glasgow Science Center nie tylko dzieciaki mogą mieć radochę. Te trochę większej również =)

W Szkocji spędziłam tym razem okrągły tydzień. Niby całkiem sporo czasu, ale jeszcze czuję niedosyt z mojej dotychczasowej eksploracji tego regionu Wielkiej Brytanii. Z pewnością będę chciała tutaj wrócić, ale może następnym razem w nieco cieplejszym okresie niż styczeń ;) Owy tydzień zleciał nie wiadomo kiedy - w końcu szczęśliwi czasu nie liczą. Dla mnie oznaczało to ponowny powrót do Polski i względnie "spokojne" szykowanie się do dalszej podróży. Gdzie dalej mnie miało ponieść? Tym razem padło na... Jordanię. Tam również spędziłam okrągły tydzień, ale o tym kraju w jednym poście z pewnością się nie zamknę =]

Miłej niedzieli i czołem!

Karola

Ciekawostki i wskazówki

• Funty szkockie należy przed wyjazdem albo wydać albo wymienić na angielskie - w kantorach zagranicznych nie przyjmują ich. To samo ma miejsce na Gibraltarze - mają swoje banknoty, których nie wymienicie poza jego granicami.

• Czy wiesz, że... mieszkańcy Edynburga po angielsku to... Edinburgers! Tak! Edynburskie burgery =) Z kolei mieszkańcy Glasgow, to po angielsku Glaswegians bądź Weegies =)

• Wejście zarówno do St. Giles, National Museum of Scotland jak i V&A Dundee jest darmowe (w V&A niektóre ekspozycje mogą być płatne). Oczywiście można zostawić jakąś sumę wedle uznania jako dobrowolny datek.

• Transport w Szkocji - główne miasta/miasteczka są w miarę spoko skomunikowane - można wybrać się autobusami bądź pociągami. Koszty podróży jednak nie należą do najtańszych. Polecam wcześniej zainteresować się tym tematem i poszukać np. na stronie www.megabus.com biletów do Glasgow czy innych miejsc w Szkocji - z odpowiednim wyprzedzeniem możecie znaleźć bilety za naprawdę małe pieniądze. Jako że naszą bazą wypadową był Edynburg, to za megabusa zapłaciliśmy ok. 12 funtów za bilety w dwie strony/os. Jak na UK była to bardzo dobra cena :) Dodatkowo warto napomknąć, że autobusy jeżdżą bardzo często, a podróż trwa około półtorej godziny.

• Łapanie stopa w Szkocji jest nielegalne, także nie liczcie na to, że łatwo uda się coś złapać :P