Cytologią w raka [1]
Jak myślicie, jak patomorfolog może pozyskiwać materiał badawczy do pracy? Wyciągnąć z kostnicy? Wyciąć z kogoś żywego? Wiwisekcja! Dobry pomysł! Prosty skuteczny i spektakularny. Trochę pobryzga krew, ale przecież jak coś wytniemy to już nie odrośnie. Może w tej tkance znajdziemy jakiś nowotwór? Jeśli tak to chwała dla patologa i dla chirurga, którzy to robili. Jeśli nie, to trudno, przecież próbowaliśmy. Dostrzegacie drobny problem w tej logice? Jeśli tak to słusznie. Zwłaszcza, że takie postępowanie wadziłoby w programach profilaktycznych, których celem jest wykrycie możliwie najwięcej nowotworów, w jak najmniejszym stopniu zaawansowania. A teraz do rzeczy!
Ryc. 1
Myśląc o realizowaniu projektów badawczych w patologii często natykałem się na pewien problem z pierwszego akapitu - inwazyjność. Zdobywanie wycinków tkanek od osób żywych jest obarczone dużym ryzykiem braku zgody. Dlatego też poszukiwałem do badań problemu istotnego i dającego się zbadać bez skalpela. Pojawił się problem. Jak uzyskać komórki człowieka do badania, nie narażając go przy tym na bezpowrotną utratę części swojego organizmu? Wiemy, że nie można profilaktycznie czegoś wyciąć, poza paroma wyjątkowymi sytuacjami. Zdecydowanie do tych sytuacji nie należy ciekawość badacza, gdyż wycięcie narządu oznaczałoby dla większości ludzi wyłącznie pogorszenie jakości życia. Na szczęście jest wyjście z tej sytuacji, gdyż obok metod inwazyjnych istnieje cytologia.
Ryc. 2
Cytologiczne rozmazy Papanicolau na ogół kojarzą się z ginekologią. Zresztą całkowicie słusznie, gdyż jest tam szeroko wykorzystywana w celu wykrywania nowotworów szyjki macicy i nie tylko (Pap test). Przeprowadzanie szerokiego screeningu w populacji Finlandii pozwoliło na diametralną redukcje przypadków inwazyjnego raka szyjki macicy (Antilla A., et al., 1999)1. Dodając do tego szczepienia przeciw HPV można osiągnąć jeszcze lepsze rezultaty. W Polsce screening wciąż jest problemem. Doskonale pokazują to liczby śmiertelności z powodu raka szyjki macicy, który wynosi dla Finlandii 1,4 a dla Polski 7 na 100 000 mieszkańców i lokuje Polskę w czołówce czarnej listy (Adamczyk-Gruszka O., et al., 2012)2. Cytologia poza ginekologią znalazła zastosowanie również w wykrywaniu raka płuc, czy też nowotworów gruczołu krokowego, żołądka jak i pęcherza moczowego.
Właśnie ta ostatnia grupa nowotworów staje się powoli przedmiotem moich zainteresowań.
Super , szerz swiadomosc !
Trzeba to robić! Ostatnio mamy problemy z racjonalnym zachowaniem. Nie trzeba daleko szukać. Suplementy na wszystko, szczepienia, tworzenie kołtunów. Kiedyś w wiadomościach można było przeczytać, że ktoś "leczył" nowotwór piersi naparami, a w tym czasie rak zdążył już dokonać pełnej destrukcji otaczających tkanek i witać się z świeżym powietrzem. Może nie brzmi to poważnie, trochę śmiesznie, ale to są dramaty ludzi. Za to ponoszą odpowiedzialność dwie strony - medycy, jak i korzystający z ich usług. Jedni, bo dość często są arogantami i nie potrafią dobrze traktować ludzi, a drudzy, że zamiast zmienić lekarza rezygnują z leczenia.
Szacunek za takie poglądy u przyszłego lekarza! Mam nadzieję, że Ci nie przejdą. Trochę w obronie korzystających z usług - z jednej strony masz rację, świetnie to widać u starszego pokolenia np. naszych rodziców ale nie tylko. Z drugiej strony pierwszy problem (doprawiony niekompetencją) jest na tyle powszechny, że zmiany lekarza nie pomagają. I to niezależnie od tego czy szukasz w państwowej służbie
zdrowia czy w sektorze prywatnym (tam dochodzi jeszcze chciwość i naciąganie). A po iluś próbach ręce opadają i człowiek traci nadzieję.