Movie Review: Predestination - Kader (2014) - ( En / Tr )

Zamanda yolculuk sadece sinema konusu değil ayrıca edebiyatın da en güzel konularındandır. Türk edebiyatı ya da bizim sanat ve bilim anlayışımız her zaman yüzeysel ve engellerle dolu olabilir. Fakat batı edebiyatında bunun harika örnekleri var. İşte tam burada Paul J. Nahin'ın Zaman Makineleri adlı romanı hatırladım. Daha önce bu kitabı burada tanımıştım. Kitap sadece bilimsel alanda, teknik anlamda da zaman yolculuğunu incelemiyor. Edebiyatta ve sinemada zaman yolculuğunun nasıl işlediğini ve çok kısa özetleyerek anlatıyor. Kitap bu anlamda çok kıymetli. Tabii ki kitap temel bilimsel konuları anlatsa da biraz eski günümüzde oynatılan yeni filmler ve yeni edebi yapıtlar ve bilimsel son gelişmeler eksik denilebilir. Fakat yine de harika bir eser.

Kitapta anlatılan zaman yolculuğunun en karışık ve paradoks (çelişki) dolu olaylarındandır. Bu olay şimdiye kadar yazılmış cinsellik paradoksu kabul edilen 1959 yılında Robert Heinlein romanı(All You Zombies). Bu roman 2014 yılında The Spiering Brothers tarafından Predestination (Kader) adı ile biz film severlerin zevkine sunuldu.

Zamanda yolculuk ve cinsellikle ilgili paradokslarda en dikkat çekici konu vardır. Bu ise bir insanın hem kendinin annesi hem babası olmasıdır. Burada nedensellik konusu ön plana çıkar. Biraz delirmek gibi düşünülebilir. Dünyada her şey neden-sonuç ilişkisine dayanır. "Felsefeci J.L. Mackie nedenselliği evrenin yapıştırıcısı olarak tanımlar. Nedensellik olmasaydı her şey birbirinden ayrılarak parçalanırdı, der." Fakat neden-sonuç ilişkisi bazen tersine de dönebilir. Aynı zaman gibi biz tek yönlü hissedebiliriz.

Filme gelecek olursak Looper, filminde olduğu gibi zaman yolculuğu eksenli bir film. Tabiki aynı yapımcı ve aynı tarz. Filmde, Predestination (Kader) 1945 yılında yeni doğmuş ve bir yetimhaneye bırakılmış kız çocuğu etrafında döner. Adı Jane olan bu kız çocuğu, 1913 yılında gizemli biri ile tanışır ve hamile kalır. Adam, Jane'i bir anda bırakıp gider. Jane doğum yaparken üreme organları zarar görür ve bir daha çocuk sahibi olamayacaktır. Fakat doktor, erkeklik oranının yüksek olduğunu ve sorunsuz bir şekilde yaşamını erkek olarak sürdürebileceğini Jane'e dile getirir. Jane artık bir erkek olarak yaşamını sürdürür. Fakat bebeği hastaneden gizemli biri tarafından kaçırılır. 1970 yılı gelince Jane, bir barda kendisini 1963 yılına geri götürebileceğini ve o adamdan öcünü alabileceğini söyler. Çünkü erkek olmasına sebep olmuştur. 24 Nisan günü gelince erkek Jane, kadın Jane halini görür. Aslında kadın Jane'i hamile bırakan yine kendisi olan erkek Jane'dir. İşler burada tuhaflaşmaya başladı değil mi ? Hadi devam edeelim.

Diğer bardaki adamda kendisidir ve yüzü ameliyatla değişmiştir. Bebeği kaçırıp 1945 yılına götüren de yine bardaki yüzü değişen erkek Jane'dir. Her şeyi planlayan yaşlı erkek Jane ile de karşılaşır. Genç Jane şaşırır.

İşte zamanda yolculuk edebiyatının şimdiye kadar yazılmış en iyi cinsellik paradoksu içeren romanı olan ‘’All You Zombies’’ sinema versiyonu da tam olarak karşımızda. Neden- sonuç ilişkisi bizim anladığımız gibi olamayabilir. Evrende bir yerde ya da evren dışında sonuç nedenden önce de gelebilir. Ya da ikisi de bir bütündür. Kafanız çok karıştı biliyorum. Benimde ilk başta öyle olmuştu. Ama kitabını dikkatli okduğunuzda filminden çok daha iyi olduğunu idrak edebilirsiniz. Hepinize iyi seyirler dilerim.