Mersin: Huzurun, Barışın ve Sonsuz Aşkın Simgesi

Oturduğum semte taşınalı çok uzun zaman olmadı. Burası şehrin en eski mahallelerden biri. Komşularım sayesinde adeta köy hayatı yaşıyorum diyebilirim. İlk geldiğim gün horoz sesi ile uyandığımda, sanırım bazı şeylere alışmam gerekecek diye aklımdan geçirmiştim. Aslında sandığım kadar zor olmadı. Evin duvarlarında yürüyen süleymancıklara ve çıyanlara bile alıştım. Bir de burada ilk kez karşılaştığım ama çok sevdiğim mersinle tanıştım.

İlk günlerden birinde komşularım tarafından akşam çayına davet edilmiştim. Havadan sudan mevzularda konuştuktan sonra komşum, mersinler olmuş yedin mi, diye sordu. Neden bahsettiği konusunda herhangi bir fikrim yoktu. Bozuntuya vermemeye çalışsam da olmadı, ne mersini diye sormaktan kendimi alıkoyamadım. Bahçedeki mersinleri diyorum, tam zamanı, geçerken toplamayı unutma, cevabını alınca da dünyada mersin diye bir meyvenin var olduğunu, hatta bu meyvenin oturduğum apartmanın bahçesinde yetiştiğini anlamış oldum. Merakıma yenik düşerek karanlık çökmesine rağmen bahçeye inip telefonun ışığıyla mersin ağacını aradım. Üzeri bezelye büyüklüğünde küçücük meyvelerle kaplı ağaççığı bulmam çok zor olmadı. Büyük bir merakla meyvesini koparıp ağzıma attım. Buruk, kekremsi bir tadı vardı. İlk başta çok değişik gelse de sonrasında alıştım. Özellikle ağaççığı çok sevdim, aramızda özel bir bağ oluştuğunu söyleyebilirim, her geçtiğimde yanına uğrayıp yapraklarını sevmek bana inanılmaz huzur veriyor. Çok sonraları araştırmalarımdan öğrendiğime göre mersin zaten huzurun, barışın ve zevkin simgesiymiş. Şu anda boncuk meyveleri oluşmuş ama henüz olmadı, sanırım önümüzdeki ay artık olgunlaşmaya başlayacak.

Mersin herdemyeşil çok yüksek olmayan bir çalı bitkisidir. Akdeniz kıyılarında yabani halde yetişir. Bazı yörelerde murt, bazılarında ise hambelez gibi farklı isimlerle bilinir. Bilimsel adı da zaten Myrtus communis'tir. Yapraklarında tütsü yapımında da kullanılan uçucu yağ bulunur. Eski çağlarda mersin çiçeklerinden yapılan çelenk en sevilen düğün süslemelerinden biri olmuştur.

İngiliz kraliyet ailesi evliliklerinde sonsuz aşkın simgesi olan mersin çelenkleri ve buketlerinin bulunması zorunludur. Bu gelenek ilk olarak 19. yüzyılın başlarında Kraliçe Victoria tarafından başlatılmıştır. Anlatılanlara göre, Kraliçe Alman İmparatoru ile evlenen kızının düğün buketinden aldığı küçük bir mersin dalını bahçeye dikmiş, dal filizlenmiş, ağaç büyümüş ve sonrasında Victoria her zaman ağacın dalından kopararak bir sonraki kızı veya torununun düğün buketine koymuş. Günümüzde de İngiliz kraliyet evinin her gelininin düğün buketinde, mutlaka kraliyet bahçesinden alınan bir mersin dalı vardır.

Mersin eski kitaplarda ve mitolojide de adı geçen bir bitkidir. Eski inanışlara göre, mersin, cennet bahçelerini süsleyen bir bitkiydi ve ilk insanlar cennetten atıldıklarında Adem bu ağacın bir dalını insanlara mutlu zamanları hatırlatsın diye beraberinde dünyaya getirmişti. Yunan mitolojide mersin tanrıça Venüs'ün işaretiydi. Rönesansta ise herdemyeşil mersin sonsuz aşkı sembolize etmeye başladı.

Mersinin Başlıca Faydaları

Antibiyotiklerin kendilerine özgü özelliklerini taşıyan mersin büyük avantajlara sahiptir. Fazla yan etkisi bulunmayan katkısız, saf ve zararsız bir bitkidir.

Mersin ağırlıklı olarak bu ciddi hastalıkların önlenmesinde kullanılır; herpes, prostatit, sistit, guatr, sinüzit, Akciğer tüberkülozu, astım, grip, bronşit, gastrointestinal sistem hastalıkları ve diğer rahatsızlıklar.

Tıbbi amaçlarla mersin bitkisinin yaprakları, çiçeği, meyveleri ve sürgünleri kullanılır.

Yapraklardan uçucu yağlar elde edilir. Aynı zamanda yaprakları kurutulur ve çayı yapılır. Merhemler ve tozlar bitkinin tıbbi amaçlarla kullanımının ayrılmaz bir parçasıdır. Mersin meyvesinden tıbbi amaçlarla ayrıca şarap üretimidir. Şarap benzer özelliklere sahip yapraklardan ve çiçeklerden de yapılabilir.

Mersin bitkisinin bileşimini inceleyen bilim adamları, bileşenlerin vücuda olumlu etkileri ortaya çıkarmışlardır. Bakterisidal, antiseptik, balgam söktürücü, sıkılaştırıcı etkilerinin olduğu ortaya çıkarılmıştır.

Mersinin aroması, sinir sistemi üzerinde faydalı etkiye sahiptir, zihinsel faaliyeti teşvik eder.

Ayrıca mersin elektrikli ev aletlerinin insan vücudundaki olumsuz etkisini azaltır.

Geleneksel tıp bu bitkinin yararlı özelliklerini yaygın şekilde kullanmaktadır. Ürogenital sistemin enfeksiyonları için banyo suyunda kullanılır. Basur durumunda birçok kişi mersin ve selvi yağının karışımını içeren tampon kullanır.

Yaralarla, yanıklar, kızarıklık ve diğer cilt enfeksiyonlarına karşı mersin yapraklarının demlemesiyle losyonlar yapılır. Bu bitki ayrıca kırıklarda kemik dokusunun oluşumunu hızlandıracak özelliktedir. Meyvelerinden saç köklerini güçlendirmeye ve kafadaki cilt hastalıklarını önlemeye yardımcı olan bir demleme hazırlanabilir. Saçları pürüzsüz ve parlak yapar. Mide hastalıkları sırasında çaya meyveleriyle birlikte mersin çiçeği eklenebilir.

---

Mersinin Yan Etkileri

Mersin bitkisi içerikli preparatların alımı hamile kadınlar ve ileri yaştaki insanlar için sakıncalıdır.

Evinizde yetiştirecekseniz bitkiyi yatak odasına koymak tehlikelidir, çünkü uzun süreli temas halinde baş ağrısı yapabilir.

Mersin doz aşımında uykusuzluğa yol açabilir. Bu nedenle gün içinde tüketilmelidir.

---

Mersinin Rahatsızlıklarda Kullanımı

Mersin Akdeniz'in yerlisi olduğu için ağırlıklı olarak bu bölgenin halkları tarafından çeşitli şekillerde kullanılmaktadır. Fransanın güneyinde mersin esaslı özel bir şarap yapılıyor. Fransızlara göre, bu şarap yaşlanmayı geciktirici özelliğe sahiptir. Şarabın yapımı için 100 gram mersin meyvesinin üzerine bir litre kırmızı şarap ilave ediliyor. 15 gün kadar bekletildikten sonra her gün 30-50 gram içiliyor.

Mersinin diğer bir kullanım alanı ise gözlerin iltihaplı hastalıklarıdır. Bu rahatsızlığa karşı bitki 5 adet yaprağından bir demleme hazırlanmalıdır. Yapraklar ezilir ve üzerine bir çorba kaşığı kaynar su dökülür. Soğutulduktan ve süzüldükten sonra bu infüzyon göze 2 damla damlatılır. Aynı zamanda bu demleme görme kaybına karşı içilir.

Bitkinin cevizle birlikte yapılan demlemesi ağız gargarası için kullanılır. Günlük olarak bu demlemeyle ağız durulanırsa sadece periodontal hastalığı iyileştirmekle kalmayıp, aynı zamanda diş çürümelerini de durdurabilir.

Enfeksiyon ve iltihaplı hastalıklarda mersin tentürü kullanılır. Bunun için 100 gram mersin yaprağının üzerine yüzde 70 oranlı alkol dökülür. Sürekli çalkalayarak 5-15 gün karanlık bir ortamda bekletilir. Yemeklerden önce 25 damla içilir. Kuşburnu çayı ile karıştırılarak da içilebilir.

Mersin çayı birçok hastalıktan uzak durmaya yardımcı olacak iyi bir önleyici araçtır. Çay yaprakların veya meyvenin demlemesi yoluyla hazırlanır.

---

Mersin Yağı

Uçucu yağ mersin ağacının genç sürgünlerinden ve yapraklarından buhar destilasyonu yoluyla elde edilir. Mersin yağı hoş bir aromaya sahiptir, bu yüzden kozmetik ve parfüm üretiminde yaygın olarak kullanılmaktadır.

Mersin yağı aynı zamanda bakterisidal ve anti-inflamatuar etkiye sahiptir ve solunum sistemi ve ürogenital sistem hastalıklarını iyileştirmek için kullanılır. Bunlara ek olarak mersin uçucu yağının düzenli olarak kullanılması cilt durumunu ve saç yapısını büyük ölçüde güzelleştirir.

---

Mersinin Gastronomide Kullanımı

• İtalya'da mersin ağacının meyvesinden "mirto" denilen bir likör yapılır;
• Fransa'da meyvelerden reçel yapılır;
• Kurutulmuş mersin meyveleri bazı salamların üretiminde kullanılır;
• Mersin yaprakları turşu ve salamuralara eklenir;
• Mersin ağacının dalları kullanılarak ızgarada pişirilen et ve balık eşsiz bir lezzet kazanır;

Bazı Akdeniz ülkelerinde mersinli balık buğulama yapılır. Bunun için yağlı olmayan herhangi bir balık eşit büyüklükte parçalara ayrılır. 2 adet havuç ve bir adet soğan halka halka kesilir. Balık ve sebzeler kalın duvarlı bir tencereye konulur. Birkaç adet mersin yaprağı eklenir. Tuz, karabiber ve yarım su bardağı su eklenir, hazır olana kadar pişirilir.

Not: Mersin yemeklere acımsı bir tat katar bu yüzden çok az miktarlarda eklenmelidir.

---

Images: 1, 2, 3, 4, 5