Zper - P2P Finans İçin Merkezsiz Ekosistem

İçinde bulunduğunuz ayı sezonunda fark ettiyseniz sık olarak kişileri korkuya, kararsızlığa ve kuşkuya (fud) yöneltecek açıklamalar yapılıyor. Her gün bir başka olumsuz haber ve her gün olumsuz bir açıklamayla karşılaşıyoruz. Bu olumsuz haberlerin kaynağı devletler olarak düşünülebilir ancak aslında değiller, devletler g20'de de görüldüğü üzere, bu sistemi bir fırsat olarak görüyor ve nasıl kazançlı çıkabileceklerini düşünüyorlar. Olumsuz haberlerin kaynağı ise banka ve finans kuruluşları olarak öne çıkıyor. Nedeni çok basit, blockchain'in üzerinde en büyük risk oluşturduğu sektör, banka ve finans kuruluşlar ve haliyle bu kuruluşlar milyarlarca dolarlık kazançlarında erime ihtimali ile karşılaşmak istemiyorlar. Ancak devir değişiyor ve bu uğraşları belli bir zaman sonra beyhude bir çaba olarak hatırlanacak ve onlar da yeni sistemin bir parçası olmaya çalışacaklar. Bugünkü yazımızın konusu olan Koreli bir Ico olan Zper, banka ve finans kuruluşlarının uykularını şu ana kadar hiç kaçmadığı kadar kaçıracak cinsten.

Şu anda mevcut sistemde, bir teminatınız varsa bankalardan uygun oranlarda kredi alabilmeniz mümkün ancak eğer teminat olarak gösterebildiğiniz bir şeyiniz yoksa, diğer finansal kuruluşlardan oldukça yüksek oranlarda kredi kullanabiliyorsunuz ve bunu da ufak miktarlarda kullanabiliyorsunuz. Zper kuracağı sistem ile bu sorunu ortadan kaldırarak, p2p finans şirketlerini, yatırımlarını burada değerlendirmek isteyen yatırımcıları ve kredi alanları bir araya getirmeyi hedefliyor. Ancak olay sadece borç veren ile alanı bir araya getirmek ile sınırlı değil.

Resimde göreceğiniz üzere bir borç alan bir borç verenden çok daha ötesi bir ekosistem mevcut. Borç verecek kişilere çeşitli parametrelere (risk, kazanç oranı, süre) göre portfolyo hazırlayıp öneren robo-advisorlar, borcun geri dönüşünün olmaması durumunda belli bir oranını ödemeyi taahhüt eden yasal takibe takılmış alacakları satın alan şirketler, ilişkili taraflar hakkında bilgi veren veri sağlayıcıları ( kredi değerlendirme şirketleri, iş yerleri, bankalar, okullar gibi geniş bir alan) ekosistemin merkezinde yer alıyor. Bunların haricinde ekosistemin düzgün çalışması için, ekosistemde yer alan tüm elementleri seçen, belirleyen bir organizasyon Zper Council ile, yatırımcıların Zper aracılığıyla yaptığı yatırımların zararlarının bir kısmını karşılayan Zper ekosistemi tarafından yürütülen bir fon olan Zper Guardian da ekosistenin içinde olmaktansa daha çok dışında ekosistemi koruyucu rol üstleniyorlar.

Zper ekosisteminde para birimi Zper olarak belirlenmiş. Zper'in güncel değeri üzerinden Usd'ye dönerek işlem yapılıyor. Ayrıca sistemde yer almak bazı oyuncular için belli bir miktar Zper'i gözden çıkartmaya bağlı. Veri sağlayıcı olarak kayıt olmak 1000$ değerinde Zper, P2P finans şirketi olarak kayıt olmak için 10.000$ değerinde Zper ödenmek zorunda. Sadece ödünç almak isteyen kişinin herhangi bir Zper ödemesi gerekmezken, yasal takibe takılmış alacakları alanların ve robo advisorların 10.000$ değerinde, Zpec Council'in ise 100.000$ değerinde Zper ellerinde bulundurması gerekiyor. Eğer sadece bir yatırımcıysanız 10$ lık bir Zperinizin olması yeterli. Yani borç almayacaksanız, ekosistemin bir parçası olabilmeniz için ya Zper ödemeniz ya da belirlenen tutar üzerinde Zper bulundurmanız lazım. Özellikle bu koymuş oldukları bulundurma mecburiyeti, bir noktada token fiyatını yukarıya doğru itebilecek bir özellik olarak göze çarpıyor.

Sonuç olarak, whitepaper'ı detaylı olarak incelemeniz gereken bir proje ile karşı karşıyayız. Burada özetini çıkartmaya çalıştım ancak proje tam olarak incelemenizi hakeden detaylılıkta ve derinlikte. Şu ana kadar gördüğüm finans sistemleri arasında gerçekten en mantıklı ve en detaylı hazırlanmış olanı. Pre-icolarında ne kadar topladıklarını bulamasam da başarılı geçmiş olduğu bilgisi mevcut, açıkçası 5 gün sonra başlayacak olan icolarının başarılı geçmemesini imkan ihtimal dahilinde görmüyorum.

Website: https://zper.io/
Whitepaper: https://zper.io/paper/Whitepaper_Eng.pdf