LİNUX DEBIAN OS NEDİR #Debian1

musaa (49)in #utopian-io • 6 years ago (edited)

Introduction
A comprehensive introduction about open source OS Debian Linux
in this first series of education>
Content,Debian overview,history,why Debian,Advantages,Disadvantages,system of error reporting,bug report,consequence

Github
Debian

Debian Genel Bakış

Debian Projesi dünyanın her yerinden gönüllüler tarafından hazırlanan; GNU/Linux – GNU/Hurd gibi farklı çekirdek seçeneklerine sahip tamamen özgür bir işletim sistemidir.

En populer GNU/Linux dağıtımlarından biri konumundaki Debian aynı zamanda; Mepis, Ubuntu, Yoper, Knoppix, Xandros ve Adamantix gibi bir çok GNU/Linux dağıtımına da kaynak teşkil eder.

source

Tarihçesi

1993 yılının Ağustos ayında Debian’in kurucusu Ian Murdock; “Debian Manifesto” isimli yazısında Debian’ın misyonu ve felsefesini anlatmıştır.
Debian İnternet üzerindeki ilk demokratik topluluklardan birini temsil eder.
1996 yılında Ian Murdock’in yeri Bruce Perens’e bırakır.
“Debian” adı, Ian Murdock’ın sevgilisi Debra’nın Deb’i ve Ian’ın ismi yanyana getirilerek oluşturulmuştur.

Genel Bakış

Debian, farklı işletim sistemi çekirdekleriyle birlikte Alpha, Arm, HPPA, i386, AMD64, IA64, Mips, PowerPC, S390 gibi çok sayıda donanım platformunda da çalışabilmektedir.

Debian'ı diğer dağıtımlara nispetle özgün kılan en önemli husus; Debian Sosyal Sözleşmesinin bulunmasıdır.Bu, Debian projesinin resmi hareket tarzıdır.

Debian'da, kendine özgü bir paket (programlar) biçemi olan .deb kullanılmaktadır.

Paket yönetimi için alt seviyede dpkg ve buna eşlik eden bir dizi araçla birlikte, daha üst seviyede APT denilen gelişkin bir paket yönetim sistemi de mevcuttur.

İnternet üzerindeki paket depoları dünyanın çeşitli konumlarında yansılanmaktadır. apt-spy, netselect-apt gibi araçlarla bulunduğunuz konuma en yakın depoyu seçmek ve bu suretle sistemi ağ üzerinden sürekli güncel durumda tutmak mümkün olmaktadır.

Neden Debian ?

Avantajları

%100 Özgür Yazılım

Debian‘ın her zaman %100 özgür bir yazılım olarak devam edeceği garantisi Debian Sosyal Sözleşmesi ile taahhüt edilmiştir.

Güçlü, Kararlı, Sağlam (Kararlı Sürüm)

Debian sistem bütünlüğünü ve kararlılığını her zaman ön planda tutmuştur. Debian için esas olan herhangi bir yazılımın son sürümünün sistemde yer alması değil, o yazılımın daha önceden defalarca denenmiş, sistemde bulunan diğer yazılımlarla (paketlerle) birlikte bir bütünlük içinde çalışabilen sürümünün yer almasıdır.

Güçlü Paket Yönetimi ve Kararlılığı

Debian paketlerindeki kararlılık ve bütünlüğün en önemli sebeplerinden birisi, paketlerin yetkili kişiler tarafından yapılması ve uzun süreli, değişik durumlarda ve mimarilerde test edilmesidir.

dpkg ve apt

İhtiyacınız olan bir yazılımın .deb paketini kurmak çok kolay ve sorunsuzdur. Burada önemli olan nokta paketlerin mümkün olduğunca debian depolarından kurulmasını sağlamaktır. Bunun için kullandığımız sisteme uygun debian resmi depolarını /etc/apt/sources.list dosyasında belirtip, ihtiyaç olduğunda bu depolardan paketlerin kurulmasını sağlarız.
=>> http://www.debian.org/doc/manuals/apt-howto/index.tr.html

source

Bir Kere Kur Yıllarca Çalışsın

Debian sisteminizi bir kere kurduktan sonra, şayet yeterli hızda bir
internet bağlantınız varsa sistemi güncel tutmak çok kolay
olacaktır. apt-get upgrade ile sisteminizi /etc/apt/sources.list de
belirttiğiniz depolardan sorunsuzca güncelleyebilirsiniz.

Debian'ı yeniden kurma sebebiniz diskinizin ömrünü tamamlayıp iflas etmesi olabilir :)

source

Güncel tutma konusundaki diğer en önemli nokta, yeni bir Debian
sürümü çıktığında da sisteminizi apt-get dist-upgrade komutu ile bir
üst sürüme kolay ve sorunsuzca reboot ve cd gerektirmeden
güncelleme yapabilmenizdir.

Diyelim ki kararlı sürüm kullanıyorsunuz ve yeni versiyonu çıktı
Bu durumda işletmeniz gereken iki komut var;
apt-get update (apt/sources.list deki debian depolarından son index'i günceller)
apt-get dist-upgrade (Sisteminizi bir üst sürüme taşır)

Farklı Beklentiler İçin Farklı Çözümler

Debian üç ana ve farklı depoya sahiptir;

Kararlı Sürüm
Test Sürümü
Kararsız Sürüm
Bonus : Melez (Karışık Sistem)

Güçlü Güvenlik Takımı
Güvenlik için gerekli denetimler yamalar ve güncellemeler, Debian
Güvenlik Takımı tarafından takip edilir ve yerine getirilir.
Güvenlik açığı tespit edilen bir paketin çok kısa sürede yama edilmesi
sağlanır. Güvenlik yamaları resmi olarak sadece kararlı sürüm için
vardır.

Debian ile ilgili güvenlik duyuru ve yamaları http://www.debian.org/security adresinden takip edilebilir.

Paket Çeşitliliği
İhtiyaç duyduğunuz paket resmi Debian depolarında var ancak
yinede ihtiyacınız olan paketi bulamazsanız, gayri-resmi Debian
depolarına bakarak istediğiniz paketi bulmaya çalışabilirsiniz.Web
üzerinden resmi depolarda paket aramak için;
Http://www.debian.org/distrib/packages adresini
Debian paket yönetim sistemine ait komutları kullanabilirsiniz.

source

Http://www.backports.org ve http://www.dotdeb.org: Kararlı sürüm için
Kullanılabilecek gayri-resmi Debian deposudur.

Http://www.apt-get.org: Arayınca bulamadığınız paketin, gayri-resmi
Debian yansılarının herhangi birinde olup olmadığına ilk önce
buradan arama yaparak bakabilirsiniz.Paket .deb paketi olabilmek
için gerekli şartlara uygun ise http://www.debian.org/devel/wnpp
adresindeki kurallara uygun olarak “paket için istek ?’’gönderebilirsiniz.

Kullanıcı Desteği

Debian ile ilgili sorununuza debian listelerinden http://lists.debian.org - http://lists.debian.org/debianuser-turkish
ya da debian sitelerden yanıt bulabilirsiniz.

Hata Takip ve Bildirim Sistemi

Tüm diğer sistemlerde olduğu gibi http://www.debian.org/Bugs adresinden ulaşabileceğiniz hata takip
sistemi vardır.Hata takip sisteminin çok titiz ve hızlı bir şekilde işleniyor olması bildirdiğiniz hataların çok kısa sürede giderilmesine veya hataya sebep olan problemin geçici olarak hızlı bir şekilde çözülmesine yardımcı olur.

Bu sayfada hata istatistikleri hakkında genel bilgi alınabilir.Nasıl hat bildirimi hakkında bilgi verilebilir

Burada hata hakkında detaylı rapor tutabilirsiniz.

Debian Tabanlı Dağıtımlar

Debian tabanını kullanan 43 ve daha fazla işletim sistemi bulunmaktadır.Bunlardan bazıları;
Finnix
Knoppix
Linex
Linux Mint
Kali Linux
MEPIS
Pardus
Parsix
Xandros

Dezavantajları

Popüler ticari yazılımların eksikliği

Debian’ı yapılandırmak zordur

Debian Sürümleri

Debian'ın şu ana kadarki sürüm isimleri Toy Story (Oyuncak Hikayesi) filmindeki karakterlerden alınmadır.
Kararsız: Sid
Deneme: Buster
Kararlı: Strech

source