Nikola Tesla Kimdir?

Bugün günlerden dünyanın en büyük mucitlerden biri olan, elektriğin babası Nikola Tesla!

Bu yazı, Tesla'ya duyduğum büyük hayranlıktan ve yaptıklarından dolayı biraz uzun olacağından şuraya Vivaldi'den klasik bir müzik koyuyorum. Umarım sıkılmadan ve atlamadan okuyabilirsiniz. Şimdiden keyifli okumalar.

Nikola Tesla, 10 Temmuz 1856 tarihinde Sırbistan'da dünyaya geldi. Babası inançlarına bağlı bir papazdı. Annesi ise küçük ev aletleri tasarlayan bir mucitti.

Babası Tesla'nın kendisi gibi iyi bir papaz olmasını istiyordu. Ancak yeteneklerinin ve dahiyane aklının farkında olan annesi babasının bu isteğine şiddetle karşı çıkıyor ve onun ilerde iyi bir mühendis olacağına inanıyordu.
Daha sonra genç yaşta ölümcül hastalığa yakalanan Tesla, hasta yatağında bu isteğini babasına tekrar etmiş ve şayet iyileşirse bu isteğini gerçekleştireceğini söylemişti. En nihayetinde isteği kabul edildi.

Tesla 12 yaşında abisini kaybetti ve muhtemelen yaşadığı bunalımın etkisi sanılan şizofreniye yakın belirtiler gösterdiğine dair tanı kondu. Geçirdiği bunalımların da etkisiyle ailesini terk etti. Tabi kısa sürede bunalımları atlatmayı başardı ve mühendislik firmasında çalışmaya başladı. Babasının da isteği üzerine Charles Ferdinand Üniversitesi'ne başladı. Ancak babasının ölümü üzerine bu eğitimini yarıda bıraktı.

Tesla, 1882 yılında Paris'e yerleşir ve Thomas Edison'un fikirlerini, icatlarını Avrupa'ya yaymak için kurduğu Continental Edison firmasında çalışmaya başlar. İlk icadı olan regüle edici kontrol cihazlarını burada yapar.
Ayrıca dünyaya açılmak isteyen Tesla, Sırpça ve Almanca'nın yanında Fransızca, İngilizce ve İtalyanca'yı da öğrenir.

---

İki büyük adam tanıyorum. Biri sensin, diğeri de bu genç adam.

Nikola Tesla, Charles Batchelor'un tavsiyesi ve referans mektubu ile Amerika'ya gider. Burada ampulün mucidi ve o sıralar Amerika'ya elektrik dağıtan Thomas Edison için çalışmaya başlar.
Tesla bu şirkette basit elektrik işleri yapıyordu. Görevi dışında da şirketin cihazlarını inceliyor ve verimlilik adına onlara öneriler sunuyordu.

Tesla, doğru akımla çalışan jeneratörlerin verimsiz olduğunu biliyordu. Bu jeneratörlerin dağıttığı elektrik hem birim başına oldukça pahalıydı hem de uzaklığa bağlı olarak iletilebildiği enerji miktarı düşebiliyordu. Bu verimlilik ile ilgili Edison ile görüşmüş ve ona alternatif akımı önermişti. Ancak Edison gereksiz teorilerle ilgili vakit kaybetmemesini söylemişti.

Hepimizin bildiği Tesla - Edison akımlar savaşı başlamış oldu. Sonrasında da Edison için ürettiği bir alternatif motorun vaad edilen parasını alamaması da bu elektrik savaşının tuzu biberi olmuştu.

1896 yılında Tesla öncülüğünde Niagara Şelalesi'nde üretilen elektrik yaklaşık 40 kilometre uzaklıktaki Buffalo şehrini aydınlatıyordu. Birkaç yıl sonra da New York şehrini aydınlatmayı başardı.

Bu başarılardan sonra Edison da alternatif akıma göre sistemini düzenlemeye başladı. Edison ve özellikle Tesla sayesinde bugün şehirlerimiz, evlerimiz, odalarımız ve aklımıza gelebilecek her şey tek parmağımızla aydınlanabiliyor.

---

Elektriği kablosuz olarak iletmek ne kadar mümkün?

Teslanın en büyük isteği elektriği radyo dalgaları gibi bir noktadan başka bir noktaya kablosuz olarak iletilmesini sağlamaktı. Bunun için Tesla, düşük akım, yüksek voltaj ve yüksek frekansta alternatif akım üretmek amacıyla 1891 yılında kendi adıyla andığımız bir bobin icat etti.

Dünya üzerinde toprağa aktarılan bir enerji, akımın gücüne göre yayılarak yansıma özelliği gösterir. Tesla da elektriği çok küçük akım kaynaklarından çok yüksek seviyelere çıkararak yansıma özelliği ile taşımaya çalışıyordu.

Tesla , Colorado Yaylası'nda ahşaptan bir deney istasyonu inşaa etti. Bu istasyon, tepesinde 15 metre yarı çapında bir bakır top ve 142 metrelik bir direkten oluşuyordu. Bakır topunun içinde o güne dek üretilmiş en büyük Tesla bobini vardı. Elektriğin babası bu istasyonda 10 aya yakın bir zamanda türlü deneyler gerçekleştirdi.

Bu deneyler sırasında 20 adet ampulü 25 mil uzaklıktan yakabilmişti. Boyu onlarca metreyi bulan yapay yıldırımlar da yaratabilmişti deneylerinde. Bir gün yaptığı bir deneyin olumsuz sonucundan dolayı bu istasyonu kaybetmiştir.

1900'lerde kripto camiasından da tanıdığımız yatırımcı J.P. Morgan'ın sağladığı 150 bin dolar ile New York'ta Wardenclyffe Kulesi inşaatına başlandı. Bu kule dünyanın telefon ve telgraf servislerini bağlayacak ve resimleri, borsa verilerini ve hava durumu bilgilerini dünyaya aktaracaktı.
Ne yazık ki Morgan, bunun dünyaya iyonosferi kullanarak ücretsiz enerji aktaracağını öğrenince yatırımı kesti ve belki de elektriği ücretsiz kullanmamızın önü kesildi.

Ayrıca Tesla, endüstrinin floresan lambayı üretmesinden yaklaşık 40 yıl önce laboratuvarlarında floresan lamba kullanıyordu. Yine Tesla, bir inatlaşma sonucunda Ford'a ateşleme sistemini göstermiş ancak Ford patenti kendisi adına almıştır.
1898'de Madison Square Garden'da oluşturulmuş küçük bir göl üzerinde radyo alıcılı bir tekneyi izleyicilerin istediği yöne doğru hareket ettirmeyi başarmış ve ilgi odağı olmuştur.

Marconi'nin icadı sandığımız radyonun mucidi de Tesla'dır. Üstelik Tesla'nın radyosu Marconi'nkinden farklı olarak ses dalgaları da iletiyordu. Günümüzdekiler gibi...
Röntgen'in bulduğunu sandığımız x ışınlarını da bulan Tesla'dır. Donanmalarda kullanılan radar sistemini de Tesla öne sürmüş ancak Edison'un iddiaları doğrultusunda kabul edilmemiştir. Yani radar sistemi 25 yıl gecikmiştir.

Nikola Tesla, kendisine ait 700 buluşla en çok patent sahibi kişi olarak dünya tarihine geçmiştir. Bildiğim kadarıyla da Nobel Ödülü'nü reddeden tek fizikçidir.

Elektriğin babası, günümüzde kulladığımız hemen hemen her şeyin mucidi Tesla, borç batağında ve sefalet içinde 86 yaşında New Yorker Oteli'nde ölü bulundu. Ölümünden sonra onun bütün çalışmalarına ABD hükümeti tarafından el konuldu.

Yaşarken değerini bilmedikten sonra ölümünden sonra kişilere onur, ödül bahşetmenin ne önemi var?

Şuraya The Prestige filminin Tesla bölümünü de bırakıyorum. İzlemenizi öneririm.

Sevgilerle...

Fotoğraflar: https://giphy.com https://tr.pinterest.com http://tesla.stractest.org http://uzayveevren.com https://www.tarihtebugun.org