Leonardo Da Vinci Kimdir?

Bugün günlerden Leonardo da Vinci! Gelin dostlar, Mona Lisa ve Son Akşam Yemeği ile tüm dünyaya ün salmış, bin yılın dahisi denilen üstün yetenekli ressamı inceleyelim.

Leonardo, muhasebeci ve noter Piero da Vinci'nin ve kuvvetle muhtemel Piero'nun Ortadoğulu kölesi Caterina'nın evlilik dışı çocuğu olarak 1452 yılında İtalya'nın Vinci kasabasında dünyaya geldi. Tam adı Leonardo di ser Piero da Vinci'dir. Yani Üstad Piero'nun oğlu Leonardo.

Ancak bizim Piero, Leonardo'nun doğduğu yıl başka biriyle evleniyor. Leonardo'ya belli bir süre annesi bakıyor. Sonra komşu kasabadan biriyle evlenerek Leonardo ile birlikte oraya yerleşiyorlar.

Da Vinci, Rönesans döneminde yaşamış ve İtalya'da dönemin yapı taşlarından biri olmuştur. Kendisi hezarfen, filozof, astronom, mimar, mühendis, mucit, anatomist, heykeltıraş, matematikçi, botanist, kartograf, yazar ve ressamdır.

Leonardo'yu Mona Lisa veya Son Akşam Yemeği gibi şaheserlerin ressamı olarak tanısak da o aynı zamanda bir gezgin olduğundan mütevellit çeşitli alanlarda da araştırmalar yapıyordu ve çeşitli konularda uzmanlaşıyor, türlü buluşlara imza atıyor ya da onları geliştirerek uygulamaya geçirmeye hazır hale getiriyordu.

---

Ressamlık Ona Bahşedilmiş Bir Yetenek

Leonardo, çocukluğunda dahi güzel çizimler yapabiliyordu. 14 yaşına kadar Vinci'de yaşayan Leonardo, büyükanne ve büyükbabasının ölümü ile 1466 yılında babasıyla birlikte Floransa'ya gitti. Babası onun çizimlerini ressam ve heykeltıraş Andre del Verrocchio'ya gösterdi ve bu ünlü ressam onu yanına çırak olarak aldı.

Da Vinci, Verrocchio'nun yanında çizim, mimari, heykeltıraşlık, botanik ve müzik alanlarında temel bilgiler edindi. Ancak ustasının İsa'nın Vaftiz Edilmesi adlı çalışmasında meleklerden birine yapmış olduğu usta dokunuşlar, onun ustasından da yetenekli bir ressam olduğunun kanıtıydı.

---

Son Akşam Yemeği

Orijinal boyutu 4.6 x 8.8 metre olan, İsa'nın yakalanıp çarmıha gerilmesinden önce havarileriyle yediği son akşam yemeğini tasvir eden, 1495 - 1498 yıllarında İtalya'nın Milano kentinde Santa Maria delle Grazia manastırının yemekhane duvarına resmedilmiş dünyaca ünlü bir tablodur. Bu tablonun orijinalinde İsa'nın ayaklarını da görmek mümkündü ancak restorasyon sırasında o bölgeye gelecek şekilde resmi tutacak kapı yapılmıştır.

Rönesans döneminde zamanın çoğu ressamı son akşam yemeğini tasvir eden tablolar yapardı. Ancak Leonardo da Vinci, bu resime farklı bir yorum katarak İsa'nın havarilerinden birinin ona ihanet edeceğini bildiğini açıklamasıyla oluşan havarilerinin şaşkınlığını ve özellikle Yahuda'nın tepkisini yansıtmıştır.

Yahuda, yukarıdaki resimde soldan beşinci, İsa'nın sağında kalan ve onunla birlikte kaseye uzanan kişi.

Altın oran ve perspektifin kullanıldığı bu resimden yola çıkılarak onlarca komplo teorisi ortaya atılmıştır.

Vatikanlı araştırmacı Galitzia'ya göre tablodaki matematiksel ve astrolojik işaretler referans alındığında, Mart 4006'da başlayan bir fırtınanın Kasım 4006'da sona ermesini ve bunu bir kıyamet göstergesi olduğunu söylüyor.

Yahuda'nın önüne dökülen tuzun kötü şansı ve ihaneti temsil ettiği söylenegelir. İsa'nın uzandığı kaseye onunda uzanmasının sebebini bu ihanet açıklamasına bağlayanlar var.

Lynn Picknett ve Clive Prince'ye göre Roma Kilisesi, İsa'nın gerçek kimliğini saklamış ve İsa'nın solundakinin Mary Magdalene (Magdalalı Meryem) olduğunu ve sanılanın aksine o masadaki en genç havari olduğunu kanıt olarak göstermek istemiştir.

İtalyan müzisyen Maria Pala, tablodaki kodlanmış notaları kullanarak yakşalık kırk saniyelik bir şarkı ortaya çıkarmıştır. Özellikle bu durum benim oldukça ilgimi çekti. Sizde de ilgi uyandıracağına inandığım için bir örneğini aşağıya bırakıyorum.

---

Mona Lisa

Mona Lisa, 16. yüzyılda Leonardo da Vinci tarafından, kavak bir pano üzerine Sfumato tekniği ile resmedilmiş bir yağlı boya portresidir. Rönesans döneminin en önemli ve dünyanın en ünlü eserlerinden biridir. İçinde sayısız gizemi, mükemmelliği barındıran bu paha biçilemez resim Paris'te Louvre Müzesi'nde sergilenmektedir.

Tabloyu günde binlerce kişi ziyaret ediyor. Bu şaheser, 20 derecelik sabit ısıda ve 3 kat camın arkasında özenle korunuyor. Ancak her yıl sadece bir gün indirilerek temizleniyor.

Pek tabi bu eşsiz tablodaki oturan kadın modeli ve arka plandaki manzara ile ilgili birçok iddia ortaya atıldı ve komplo teorisi üretildi.

Birincisi, Mona Lisa tablosu müzeden 1911 yılında Vincenzo Peruggia tarafından çalınır. Çalındıktan sonra bulunması adına Fransız yetkililer tarafından yüzlerce kopyası dağıtılır. Herkesin aklına kazılmasını da böylesine olağanüstü bir eserin müzeden çalınmasına ve hemen hemen herkesin kopyalarla bile olsa böyle bir resmi görmesine bağlıyorum.

Tabi bir de müzede Mona Lisa'nın çalınmasından sonra çıkan haberleri doğrulamak niyetiyle milletin müzeye akın etmesi ve bir kopya sergiyle karşılaşması var. Tablo iki sene sonra İtalya'da ortaya çıkıyor ve belli bir süre İtalya'da sergilendikten sonra müzeye iade ediliyor.

İkincisi, bu tablonun mükemmel bir şekilde işlenmiş altın oran ve her milimetresinde uyumlu geometrik, piramidal kompozisyonlar içerisinde olduğudur.

Garip göz ifadesi, belli belirsiz gülümsemesi, silik kaşları ile kirpikleri ve oturuş pozisyonu ile ellerin uyumu ve daha nice ince ve gizemli detaylardan meydana gelen bu tablonun yaklaşık 3 yılda tamamlandığı düşünülüyor.
Ayrıca Amsterdam ve İllinois üniversitelerinin geliştirdiği bir program sayesinde, artık biliyoruz ki Mona Lisa % 83 mutlu, % 9 tiksinti, % 6 korku ve % 2 de öfke duygularını bize sayısal olarak da yansıtıyor.

Üçüncüsü, Mona Lisa tablosunun kimi resmederek ortaya çıktığıdır. Yani bu ünlü portrenin kimliği kime ait?

Bunlardan bir tanesi, yeni ölen çocuğunun acısını gizemli bir şekilde taşıyan ve bunun resmedildiği rivayet edilen kişi Fransız bir tüccarın eşidir.

Bir diğeri de Mona Lisa'nın aslında Leonardo da Vinci'nin bir portresi olduğudur. Ki bana göre Leonardo'nun kendi çiziminden olan portresi ile Mona Lisa birleştirildiğinde yüz hatlarında kayıtsız kalınamayacak bir uyum ortaya çıkıyor.

Sonuncusu ve belki de en çok ses getiren teori kimliklerden biri de çocukken da Vinci'nin himayesi altına girmiş ve Mon Salai (Benim Küçük Şeytanım) diye hitap ettiği Gian Giacomo Caprotti da Oreno'dur. Bu iddiayı savunan teorisyenlere göre da Vinci'nin Oreno ile eş cinsel bir ilişkisi vardı. Mona Lisa'daki yüz hatlarının yanı sıra arka plandaki manzarada görülen Şeytan Köprüsü'nü (Aşağıdaki resimde Mona Lisa'nın sol omzunun üstünde kalıyor.) de resmederek ona bir atıfta bulunmuştur. Mon Salai ile Mona Lisa da bir anagramı oluşturur.

Bu kadar Mona Lisacılık yeter! Ressamlığı sadece bu iki ünlü resimle kalmıyor elbette. Da Vinci, Cebrail ile Meryem Ana'nın resmedildiği Annunciation(Beşaret), insanın maddi ve manevi iki unsurdan oluştuğu ve anatomi bilgisinin de yardımıyla altın oranla resmettiği Vitruvius Adamı, Vaftizci Yahya, Kakımlı Kadın gibi birçok şaheser daha bırakmıştır.

Gel gelelim diğer yeteneklerine... Kısaca bunlardan bahsedip yazımızı ve okumamızı sonlandıralım.

Da Vinci, 1499'da Milano'yu terk ederek yeni bir hami aramaya başladı. 16 yıl boyunca diyar diyar gezdi. Gezerken yeni alanlarda yepyeni şeyler öğrendi. Ve hayatını bunları geliştirmek için adadı.

---

Sadece damarların nasıl çalıştığını anlamak için 10 cesedi açmak zorunda kaldım.

Papa'nın yasaklarına rağmen insan anatomisini kusursuza yakın çizebilmek adına otopsiler yaptı. Kemiklerin, kasların ve eklemlerin yapısına ilişkin el yazmaları yazdı, çizdi. İncelediği kadavralar sayesinde kalbin ve kapakçıklarının anatomisini çıkardı.

Katedraller için planlar hazırladı. Yollar, su kanalları, köprüler ve daha neler neler yaptı. Hatta 1502 yılında II: Bayezid'e Haliç için tasarladığı 240 metrelik köprü tasarısı da vardı. Ancak Sultan tarafından kabul görmedi. Aynı tasarıma sahip köprü, Norveç'te bir üst geçit olarak kullanılıyor.

Savaş makineleri, çok namlulu toplar, uçan makineler, dalış kıyafeti, paraşüt, zırhlı robot şövalyeler tasarladı ve uyguladı. Kendisi gezgin olduğundan el yazmalarındaki çoğu tasarının başkalarının eseri olduğunu ve da Vinci'nin o ham çizimleri geliştirdiği de söylenir.

Bu seferlik benden bu kadar. Okuduğunuz ve paylaşımıma ortak olduğunuz için teşekkür ederim.

Sevgilerle...

Fotoğraflar: https://giphy.com http://hayretyani.com https://artislimited.wordpress.com https://www.istanbulsanatevi.com https://www.express.co.uk https://gereksizbilgiler.com https://www.britannica.com