Geçmiş, Gelecek, Hikayeciler ve "Tarihçi" Harari üzerine..

Neredeyse hepimiz,
yalandan bir kubbenin içinde yaşıyoruz.

variety

Çocukluktan itibaren "Tarih.exe" isimli bir programla, zihinlerimiz belli kalıplara göre ayarlanıyor. Sadece Türkiye'de değil, hemen her yerde. (-ki 'format'ın tam manası da bu şekilde aslında) Mesela, hemen şu anda hiç düşünmeden tarih deyince aklınıza ne geldiğini söyleyin.. desem..
İstanbul'un fethi, balkan savaşları, bedir savaşı, haçlı seferleri, dandanakan savaşı, kurtuluş savaşı,
ya da
padişahlar, çocuklarını öldürmeler, harem, dönen entrikalar
ya da buna benzer başka şeyler.. sıralanacak.

Kaç kişinin aklına, o meşhur Tarih sloganı ekseninde, Gelecekle ilgili bir şeyler geldi merak ediyorum;

Tarih, geçmişten ders alıp, geleceğe bakmak için en iyi okuldur

"Gelecek" hakkında konuşan tarihçiler(imiz) nerede?

---

ntv, electrek, nexusilluminati

SpaceX, Mars'a araç gönderdi. Tüm İnsanlık Tarihinin en önemli olaylarından değil mi?
Geçmiştin ders alarak, geleceğe bakıyorduk.. Buyrun..

Venter, insan imalatı ilk canlıyı "üretti". Tüm İnsanlık Tarihinin en önemli olaylarından değil mi?
Buyrun dinliyoruz..

2.Selim'in zorlu geçen Balkan seferi sonrası, Kırım'lı eşinden olan ortanca oğlu belli bir yaşa gelince Kıbrıs'a gidip, bir okçu imalathanesinde çalışmıştır.. bu esnada hayli zaanatkar olan ustasının kızına aşık olur.. bu arada kız çok iyi Fransızca bilmektedir..

Kimse kızmasın ama Tarih ile ilgili "geçmişten ders alıp, geleceğe bakmak" tanımı var olduğu sürece; { yerli yabancı Tarihçi diye andığımız pek çok kişiyi , Geçmiş Olaylar Anlatıcısı ya da Hikayeci olarak tanımlamamız gerektiğini düşünüyorum. }

Engin birikimlerine sözüm yok. Saygıyı ciddiyetle hak ediyorlar.
Ama
Tam da Tarih'in tanımına uygun şekilde sorsak;
Tamam bunlar geçmiş, peki bundan sonrası?

Bundan sonrası mı? Sonrasında ne olacak, çocuk ve kız evlenmek ister ama 2. Selim buna karşı çıkar. Oğlu babasını dinlemeyip ısrar edince; hem kızgınlığından hem de merhametinden Fransızca bildikleri için ikisini de Fransa'ya sürgüne gönderir.

---

Anlatılan Tarih(?)'in görevi sayılan, "daha iyi bir gelecek" sorularına cevap vermekten ne kadar uzak olduğuna dair kendimden küçük bir örnek vereyim;

İlk okulda hoca, -çocuklar için psikolojik bir canilikle- Ermeniler ve Yunanlıların ne kadar cani olduklarını anlatmıştı. Bir süre boyunca, yolda karşıma bir Ermeni ya da Yunanın çıkıp bana işkence yapacağını düşünerek, tedirgin bir şekilde okula gitmiştim.
Aradan yıllar geçti, Türkiye'de deprem oldu. Yunanistan ilk yardım gönderen ülkelerden birisi oldu. Aradan bir miktar yıl daha geçti. Ermeni bir arkadaşım oldu. Moda'daki cafelerden birisinde buluşup, ben photoshop'ta tasarım yapıp ona veriyordum o da php'de kodlarını yazıyordu. Bir gün yine kafelerden birisinde önce bir şeyler atıştıralım dedik. Yemek geldi. O cani Ermeni arkadaş, kendisine peçete alırken bana vermeyi unuttuğu için özür diledi.

?!!&%?
Benim için hayli karmaşık duygular eşliğinde bir aydınlanma anı olmuştu.

Anlatılan Tarih; N kuşak önceki ataların, "Kan Davasını Sürdürmek"ten başka bir şey değildi.

İşte ben böyle, "gerçek tarih(çiler)" arayışında;

• Sanayi 4.0 çatısı altında Nesnelerin İnterneti, Yapay Zeka, Işıksız Fabrikalar gibi pek çok şey geliyor. Toplumlar ve Devletler işsizlik sorunu ile nasıl başa çıkacak?
• CRISPR ile DNA hackleniyor, daha güçlü, daha sağlıklı daha güzel, daha yakışıklı, zengin çocuklarıyla ortalama çocuklar nasıl rekabet edecek?
• Kürel ısınma aldı başını gidiyor, daha önceki küresel afetlerle yaklaşmakta olanı kıyaslayıp, en azından sosyal manada şimdiden yapılması gereken hazırlıkları önerecek sağlam "tarihçi"ler nerede?

gibi sorular sorarken, Harari çıka geldi:

---

İleri okuma:
Serdar Kuzuloğlu & Harari söyleşisi
Harari & Kahneman söyleşisi