DÜNYANIN EN BÜYÜK GÖLÜ; HAZAR

Merhaba arkadaşlar. Ara sıra boş vakitlerimde genelde belgesel seyrettiğim oluyor ve bunu yapmaktan gerçekten keyif alıyorum. Dünya üzerinde görmediğim yerler hakkında en azından bir fikir sahibi olmama yarıyor ve bu gibi bilgiler beni gerçekten mutlu ediyor.

Daha önceki yazılarımın bazılarını da yine izlediğim programlardan esinlenerek yazdığım oldu. Bu kez de yine deha önce seyretmiş olduğum bir belgeselden esinlenerek yazıyorum.

Göller çeşitli sebeplerden dolayı oluşabilirler. Gerek karstik arazilerde gerek tektonik faaliyetleri sonucu gerekse volkanizma faaliyetleri sonucu oluşabilmektedirler. Göl dememizdeki en büyük etkenlerden biri gideni yani herhangi bir koldan denizle bağlantısı olmayışıdır. Bu açıdan birçok gölün suyu tuzlu ve sodalıdır. Yine denizle bağlantısı olmayışı barındırdığı suyun kimyasını da belirlemekle birlikte ekosistemi deki canlı çeşitlerini de belirlemektedir.

Gelin şimdi dünyanın en büyük göllerinden birini inceleyelim;

Hazar Denizi

---

Bir göl olmasına karşın sıradan bir göle göre son derece büyük bir hacmi olmasından dolayı deniz olarak da adlandırılmaktadır. Hazar denizi yeryüzünün tektonik faaliyetleri sonucu oluşmuş bir tektonik göldür. Yine bahsetmiş olduğum gibi denizle herhangi bir bağlantısı olmamakla birlikte akarsularla beslenmektedir. Herhangi bir deniz ya da okyanusla bağlantısı olmayışı onu dünyanın en büyük tuzlu gölü yapmaktadır.

Hazar denizi ismini eskiden varlığını sürdürmüş olan Hazar Kağanlığından almaktadır. Hazar denizinin varlığı 5 milyon yıldan bu yana sürmektedir. Bir zamanlar okyanuslarla bağlantısı olmasına karşın karaların tektonik hareketiyle bağlantısının kesildiği düşünülmektedir. Büyüklüğü yaklaşık olarak ülkemizin yarısı kadar olmakla birlikte son zamanlarda küçülmeye başlamıştır. Bu su seviyesindeki azalış en büyük sebeplerinden biri beslendiği Volga nehrinin son yıllardaki debisindeki azalıştır.

Ayrıca göl dibindeki petrol yatakları ve barındırdığı sülfat elementi yönünden oldukça zengin bir göldür. Hazar denizinin en derin bölgesi yaklaşık 1025 metre civarındadır. Genişliği ve derinliği sebebiyle ulaşıma elverişinden dolayı ulaşım yapılabilmektedir. Hazar denizindeki su miktarı, dünya üzerindeki göllerdeki suyun 4/10'u kadardır.

Hazar denizi birçok akarsu tarafından beslenmektedir. İçerisinde barındırmakta olduğu irili ufaklı 50 kadar ada vardır.

Canlı Çeşitliliği

---

Diğer göllerin aksine Hazar denizi timsah gibi yırtıcı türlere sahip olmamakla birlikte en aktif avcısı Hazar fokudur. Hazar foku eski çağlarda bu bölgeye yerleşmiş olup bugüne kadar yaşamını sürdürmüştür. Ayrıca diğer fok türlerine nazaran oldukça küçük bir yapısı vardır.

Bir diğer canlı türü ise Mersin balığınıdır. Adeta fosil bir canlı gibi görünen bu balığın 5 türü Hazar denizinde yaşamaktadır. Bu balıktan elde edilen havyar miktarı dünya havyar üretiminin yarısından fazlasının bu bölgeden karşılanmasını sağlamaktadır. Ayrıca gölde beş yüzden fazla bitki çeşidi ve sekiz yüz kadar balık çeşidi yaşamaktadır.