Modern Yaşam Çilesi “Deadline”ın Korkunç Kökeni
Son dönemde özellikle iş hayatında oldukça popüler olan ‘’deadline’’ diye bir kelime hayatımızda hiç olmasaydı, akademik hayatımız veya iş hayatımız belki daha mutlu, daha rahat çalışabileceğimiz yerlere dönüşebilirdi. “Dead” ve “line” yani “ölü” ve “çizgi” kelimelerinin bir araya gelmesiyle oluşan “deadline” bizim bildiğimiz anlamıyla “son teslim tarihi” demek. Deadline uğruna hepimiz bir gün bir yerlerde uykusuz kaldık. Ama “deadline”ın kökeni aslında korkunç sayılabilecek bir geçmişe sahip. Kelimenin ortaya çıkışı 19. yüzyıl Amerikan İç Savaşı’na ve kökeni gerçekten ‘’ölüm çizgisine’’ dayanıyor.
Deadline kavramı, ilk kez 1861-1865 yılları arasında Amerikan İç Savaşı sırasında kullanılmış.Bir asker, savaş esirlerinin kampındaki durumu anlatırken raporda, kampın etrafının 20 cm çapında ve 4.5 metre boyunda kalaslarla çevrili olduğu ve bu kalasların birkaç metre gerisinden de bir sıra tırabzanın geçtiği yazıyor. Esirler için bir adım ötesine geçmenin yasak olduğu bu tırabzana “deadline” adı veriliyormuş. Bölük komutanı Walter Bowie‘nin yine aynı yıla ait raporunda ise şu sözler geçiyor: “Esir kampının 6 metre kadar ilerisinde, hiçbir mahkumun ötesine geçemeyeceği ve geçerse vurularak cezalandırılacağı bir ölü-çizgi (deadline) var.” Savaş sonraki duruşmalarda pek çok asker, çizginin çoğu yerde hayali olduğunu, bazı yerlerde ise belirli belirsiz şeritlerden oluştuğunu anlatıyorlarmış.
Sonrasında 19. yy’a gelindiğinde, geçilmesi halinde bedelinin ölümle ödendiği çizgi anlamına gelen deadline kelimesi, matbaacılar tarafından “ötesine geçildiği takdirde metnin düzgün şekilde basılamayacağını gösteren bir çizgi” olarak nitelendiriliyordu. 1920’lere gelindiğinde ise“geçirilmemesi gereken süre” anlamında kullanılmaya başlayan “deadline” günümüzde iş hayatında yaygın olarak kullanılmaya başlandı ve bazen yapacağımız işleri düzenliyor gibi görünse de kimi zaman hayatımızı kısıtlamaya devam ediyor.