Block Zinciri: mevzu para değil siz hala anlamadınız mı!? #1 Ana Hatlar

---

Sanırım birçok kişi Blockchain'i yani Blok Zinciri teknolojisini Bitcoin ile birlikte duydu. Bunun iki sebebi var birincisi Bitcoin'in bu altyapıya dayalı ilk somut deneme olması, ikincisi ise insanların "Hatice'ye değil neticeye" yani işin maddi getirisine odaklanması, sanal para ve yatırım nesnesi boyutundan daha deriniyle ilgilenmemesi.

Halbuki durum çok daha heyecan verici. Karşımızda belki de internetin keşfi gibi büyük bir teknolojik keşif var. Peki nedir bu Blok Zinciri denilen zımbırtı?

Blok Zinciri aslında sürekli olarak büyüyen veri kayıtlarının değişikliğe uğramaksızın ve dağıtık olarak kullanıcılarda bulunmasına imkan sağlayan bir veritabanı teknolojisidir. Yani Ali, Ayşe'ye 5 lira gönderdiyse bunun kaydı ilelebet tutulur, saklanır ve yok olmaz. Ayşe 5 liranın 3 lirasıyla makyaj malzemesi kalan parasının 1/3'ü ile de çikolata alınca da onlar yine aynı kaydın üzerinde tutulmaya devam eder. Burada yapılan işlem hem doğrudandır yani Ali ile Ayşe arasındadır, hem de Mahmut'un da görebileceği şekilde şeffaftır. Tabii burada sahışların isimlerini görmeyiz onun yerine anonim ve rakamlardan oluşan hesaplar görürüz ama rakamları biliyorsak işlemi de takip etmek mümkündür. Bu yüzden de şeffaftır.

İşte bu örneğimizdeki Ali ve Ayşe hatta Mahmut da birer halkadır. Ve yan yana geldiklerinde bahsi geçen zinciri oluştururlar. Ve yaptıkları işlemler birbirleri arasında ve doğrudan gerçekleşir. Peki blok nedir? Belki de en çok yakınlık kurulabilecek teknoloji olan Torrent benzeri bir yapıya sahip olan bu Blok Zinciri'inde, yapılan işlemler blok denilen işlem paketlerinin içerisinde tutulur. Bunlar çok haneli rakamlarla şifrelenmiş süper bilgisayarların bile ancak yıllarca uğraşarak çözebileceği seviyede güvenlikli paketlerdir. Böylelikle verileriniz çok sağlam bir şekilde korunur.

Blok Zinciri dağınık, merkezi olmayan ağ yapısına sahiptir. Günümüzde kullanılan hemen hemen tüm sistemler kapalı merkezi sistemlerdir. Block Zinciri'nde ise tüm bilgiler dağınık yani merkezi olmayan, katılımcılara açık bir ağ yapısı üzerindeki tüm makinelerde, eşlenik (senkronizenin Türkçesi olur kendileri) kopyalar halinde tutulmaktadır. Bu şekilde aracı bir kuruma ya da otoriteye ihtiyaç ortadan kalkmakta ya da azalmaktadır. Bu mercilerin getirdiği riskler de (gücün tekelde toplanması "top benim oynatmıyorum", kapalılık "sen orasını kurcalama" gibi) söz konusu olmaz. Bu tarzda bir yapıda merkezler kolay kolay ortaya çıkmadığı gibi, çıkanların da görece doğal ve daha açık olmak zorunda olduğu ortadadır (tabii bu bi öngörü ve zaman gösterecek, ben rasyonel olanı söylüyorum). Ağ yapısı üzerindeki tüm makinelerde Blok Zinciri’nin eşlenik kopyasını oluşturmak içinse ağ genelinde mutabakat protokolü uygulanarak da yapılan işlem tamamlanır.

Konuyu daha fazla uzatmayalım. Detaylandırarak devam ederiz, mekan bizim nasılsa ;)