Ya hiç banka olmazsa? [Cointurk 29. Projesi][eco#8105]
Türk Lirası ile nasıl Steem ya da SBD alıyorsunuz?
Ya da burada kazandığınız Steem’i nasıl TL’ye çeviriyorsunuz?
Öncelikle Türkiye’deki bir coin borsasına üye olmanız gerekiyor. Oraya banka hesabınızdan TL gönderip mesela Bitcoin alıyorsunuz. Sonra Steem işlemi yapan yabancı bir borsaya üye oluyorsunuz ya da biz Stemian’lar için Blocktrades var. Bitcoin’i oraya gönderiyor ve Steem’e kavuşuyorsunuz. Steem’i TL’ye çevirmek için de tüm bunları tersten yapmanız gerekiyor. Yok, TL’de dursun istemiyorsanız ve kripto parada tutacaksanız bir de e-cüzdan lazım. Vesaire, vesaire…
Bu bir kez yapıldıktan sonra öyle zor bir işlem değil belki ama dolambaçlı. Niye oradan oraya dolanıp duruyoruz ki? Üstelik her transferde -önce kendi bankamıza, ardından uğradığımız her borsaya- bir de işlem ücreti ödüyoruz.
En basit şekliyle söylersek işte OmiseGO bu sorunu çözmeyi amaçlıyor.
OMISEGO
OmiseGO, Ethereum üzerinde transparan ve uçtan uca gerçek zamanlı finansal işlemler yapılmasına olanak sağlayan, ölçeklenebilir bir yeni nesil finansal ağ ve merkeziyetsiz ekonomik sistem. Bu merkeziyetsiz ağ, dünyanın her yerinde çeşitli varlıklar ve uygulamalar arasında bağımsız finansal hizmetleri mümkün kılmayı hedefliyor.
Başka bir deyişle OmiseGO, blokzincir teknolojisi ile dünya üzerinde herhangi bir yerden herhangi bir yere, herhangi bir aracıya ihtiyaç duymadan güvenli işlem yapma olanağı sunarak insanların kendi paralarının ve değerli varlıklarının kontrolünü tamamen kendi ellerine almalarını, dahası bunları birbirine kolayca çevirmelerini sağlamayı vaat ediyor.
NİYE OMISEGO?
Gerçek problemlere gerçek çözümler
Koordinasyon problemi
OmiseGO’nun “ödeme işlemcileri, ağ geçitleri ve finansal kurumlar arasında koordinasyon problemi”1 olarak tanımladığı bu mesele aslında kripto paraların gündelik hayatta yaygınlaşmasının önündeki en büyük engellerden de biri. Düşünürseniz, finansal dünya kapalı ağlardan geçilmiyor ve bu ağların kendi içinde transfer işlemi yapmak gayet kolay. Fakat bu ağlardan her biri farklı kurallarla işliyor, farklı yasalara ve denetimlere tabi, dolayısıyla bir ağdan diğerine para ya da değerli varlık göndermek hem dolambaçlı hem de pahalı.
OmiseGO, kullanıcılarının ve ticari kuruluşların, bir bankaya ihtiyaç duymadan ve oradan oraya dolanmadan, tek bir sistem üzerinde, para birimleri ve değerli varlıklar arasında alım-satım yapmasını ve herhangi bir ağdan başka bir ağa daha kolay, üstelik daha ucuz bir şekilde para transferini mümkün kılan merkeziyetsiz global bir çözüm -yeni nesil bir finansal ağ ve merkeziyetsiz ekonomi- sunuyor.Bankasız milyarlar
OmiseGO’nun hedefinde bir problem daha var –ya da buna belki “gerçek” demeliyiz. Asya’da yüz milyonlarca insanın ve tüm dünyada iki milyar insanın bir bankası yok. Evet, doğru duydunuz. Farklı farklı sebeplerden ve koşullardan ötürü iki milyar insan sadece nakit para kullanıyor, dolayısıyla da basit bir para gönderme ya da alma işlemi için bile çok pahalı yöntemler kullanmak zorundalar. Bu mesela ailesine para göndermek isteyen göçmen işçiler için büyük bir problem. Öte yandan özellikle Asya’da akıllı telefon kullanımı, dolayısıyla internet erişimi yüksek, yani bankası olmayan bu insanların çoğu internete bağlılar.
OmiseGO işte bu bankasız insanlara da, hangi para birimini kullanıyor olurlarsa olsunlar ya da sahip oldukları değerli varlıklar ne olursa olsun, dijital olarak kolay, işlevsel ve ucuz işlem yapma olanağı sunmayı hedefliyor. Hatta aslında OmiseGO’nun ilk çıkış noktası bu. Sistemin aynı zamanda kripto para kullanıcılarının hayatını kolaylaştıracak ve kripto paranın yaygınlaşmasına hizmet edecek olması, kimyasal reaksiyonlardaki yan ürün gibi bir şey; yani sistemin doğal bir sonucu.
OMISEGO NASIL DOĞDU?
OmiseGO projesini ilginç kılan şeylerden biri de ardındaki şirket: Omise.
Omise, 2013’te kurulan, Tayland merkezli ama Japonya, Singapur, Endonezya ve Malezya’da faaliyet gösteren bir ödeme servis sağlayıcı. Bildiğiniz normal bir şirket. Halihazırda binlerce müşterisi var. Müşteri portföyünü, bu ödeme sistemini kullanarak kendi müşterilerine ürün ya da hizmet satan ticari kuruluşlar oluşturuyor.
Peki ama kâr amaçlı bir şirket niye sahibi bile olamayacağı, herkesin kullanımına açık bir ağ kurmaya kalkışıyor?
Kendi cümleleriyle söylersek, Omise’in, “bu alanda liderliğe oynayan bir ödeme servis sağlayıcı olarak tüm popüler dijital cüzdanları desteklemesi gerekiyor”2. Sonuçta şirket olarak sorumluluğu, müşterilerinin kendi müşterilerine, hangi ödeme yöntemiyle olursa olsun en güvenilir ve en hızlı şekilde hizmet götürmelerini sağlamak. Bunu layıkıyla sağlamak için de, herhangi bir sahibi olmayan bir ödeme altyapısına ihtiyaç olduğu ortada.
Neden sahibi Omise olan merkezi bir ağ yerine merkeziyetsiz bir ağ kurduklarının cevabı da, böyle bir altyapıyı tek bir şirket üzerinden kurmalarına yetecek sayıda yatırımcı bulmanın neredeyse imkânsız olması.
OMISEGO KİMLERİ HEDEFLİYOR?
OmiseGO’nun hedefinde hem bireysel kullanıcılar var hem de ticari kuruluşlar ile e-cüzdan sağlayıcılar ya da daha genel olarak tüm elektronik ödeme sağlayıcılar.
Bireysel kullanıcılardan başlarsak, başta özellikle Güneydoğu Asya olmak üzere bireylere, paralarını açık bir ağ üzerinde kolay, güvenli, hızlı ve düşük maliyetli bir şekilde saklamaları, bir bankanın onayı ya da üçüncü taraf olarak bir bankaya güvenmeleri gerekmeden para gönderip almaları için banka hesabının yerine geçecek bir çözüm sunuluyor. Bu sistemle bireyler finansal kontrolü tamamen kendi ellerine alabiliyor.
Ticari kuruluşlar ve cüzdan sağlayıcılar ya da elektronik ödeme sağlayıcılar ise her tür değerli varlığı herhangi bir ağdan diğerine kolayca ve güvenli bir şekilde gönderip alabiliyor. Bu da şu andakinden çok daha düşük bir maliyetle şu anda olduklarından daha özgür olmaları demek.
White-Label Cüzdan Yazılımı Geliştirme Kiti (SDK)
Cüzdan sağlayıcıların OmiseGO blokzinciri üzerinde cüzdan geliştirmesi için gereken tüm standart programlama işlevlerini içeren bu kitin nihai hedefi, minimum teknik destek hatta hiç teknik destek olmadan cüzdan geliştirmeyi mümkün kılmak.
OmiseGO Cüzdanı
Her e-Cüzdan gibi OmiseGO cüzdanı da para ve değerli varlıkları saklamak ve gönderip almak için kullanılan bir uygulama. OmiseGO blokzincirinde cüzdan açmak (uygulama başladığında elbette), diğer pek çok blokzincir projesinde olduğu gibi, bilgisayarınızın bu blokzincir üzerinde bir node / düğüm haline gelmesini sağlar. Başka bir deyişle blokzincir, bilgisayarlar üzerindeki açık cüzdanların oluşturduğu ağdır.
Merkeziyetsiz Alım-Satım (Decentralized Exchange - DEX)
DEX, üzerinde her türlü dijital varlığın alım satımının yapılabildiği, Proof-of-Stake algoritmasına dayanan (coin’lerin baştan üretildiği ve cüzdanınızda ne kadar coin varsa o kadar güce sahip olduğunuz bir algoritma), ölçeklenebilir (yani çok yüksek kullanıcı sayılarında bile performansı düşmeyecek olan) ve güvenli bir blokzincir.
Tüm işlem emirleri bu DEX zinciri üzerinde yürütülecek ve PoS algoritması gereğince elinde OmiseGO token’ı (OMG) bulunduranlar tarafından onaylanacak. Tıpkı Bitcoin madencilerinin yaptığı gibi (ama Proof-of-Work’ün temel sıkıntısı olan enerji tüketimine sebep olmadan), platformu ayakta tutmak için gerekli olan işlem ücretleri bu kişiler tarafından kolektif bir şekilde belirlenecek.
OmiseGO ağını kullanan elektronik ödeme sağlayıcılar, müşterilerinin sadece elektronik ödeme sağlayıcının kendi ağında değil, ağlar arasında ödeme gönderip almalarını sağlayabilecek. OmiseGO blokzinciri, kendisi blokzincir olmasının yanı sıra diğer blokzincirler için de “hub” işlevi görecek ve farklı ödeme kanalları arasındaki geleneksel sınırlar böylece aşılabilecek. Başka bir deyişle OmiseGO, e-Cüzdanlar arasında işlem yapılmasını mümkün kılacak ve tüm e-Cüzdan servislerinin hesap blokları OmiseGO üzerinde tutulacak.
OmiseGO ağının asıl hedefi ve başlıca avantajı olan yüksek miktarlardaki transferler için OmiseGO zincirindeki akıllı kontratlara ETH bağlanacak ve bu herhangi bir fiat para ve kripto paranın ETH ile alımına olanak sağlayacak. Bu şu demek: Mesela A, B’ye bir miktar TL göndermek istiyor ama B bunu dolar olarak almak istiyor. A yine TL gönderecek, TL sistemde ETH’ye çevrilecek ve sonra ETH dolara çevrilip B’ye dolar olarak gidecek.
Öte yandan ETH’yi referans para birimi olarak kullanmak gibi bir mecburiyet de yok; ama böylesi daha hızlı transfere olanak sağlıyor.
Ölçeklenebilir Ağ - Plasma Teknolojisi
OMG’nin belki de en önemli özelliği, Ethereum’un en büyük derdi ölçeklenebilirlik problemine çözüm getirmesi. Blokzincir, geleneksel merkezi veritabanı modelinden pek çok bakımdan üstün olsa da hâlâ bir ölçek sıkıntısı yaşıyor: Blokzincir üzerinde aynı anda hızlı bir şekilde çok fazla işlem yapılamıyor.
OmiseGO projesinin kurucusu Joseph Poon ve Ethereum’un kurucusu Vitalik Buterin tarafından geliştirilen Plasma işte bu probleme çözüm getiriyor ve Plasma teknolojisini kullanacak ilk ağ da OmiseGO olacak. Fakat söylemeden geçmeyelim, bu teknoloji henüz geliştirilme aşamasında olduğundan OmiseGO başlangıçta Cosmos Network kullanacak.
Plasma’ya dönersek, OmiseGO’nun ölçeklenebilirliğini Visa’yla kıyaslanacak düzeye getirecek bu Lightning Network tarzı yapı, işlemlerin çoğunun zincir dışında yapılmasına da olanak verecek. Tüm elektronik ödeme sağlayıcılar, küçük transferler için ETH akıllı kontratında bir kanal kurarak kendi zincir dışı merkezi ağına nakit sağlayacak, böylece OmiseGO merkeziyetsiz blokzincir ağı çok sayıda küçük transfer işlemiyle tıkanmamış olacak.
Bu noktada OmiseGO ağının, yüksek hacimli düşük değerli alım satımlar için tasarlanmadığını, yüksek değerli işlemler için bir ağ olduğunu da belirtmek lazım herhalde.
OmiseGO Blokzinciri
Bu noktaya kadar muhtemelen fark ettiğiniz üzere, evet, OmiseGO kendi ağını, OmiseGO blokzincirini kuruyor. Fakat bu blokzincirin sahibi OmiseGO olmayacak, bu açık ve izin gerektirmeyen ağ tüm kullanıcılara ait olacak. OmiseGO ürünlerini (DEX, OmiseGO cüzdanı ya da OmiseGO SDK üzerinde kurulacak cüzdanlar ve uygulamaları) kullanarak yapılan işlemler kısmen OmiseGO blokzinciri üzerinde, kısmen de Ethereum blokzinciri üzerinde yapılacak. (Bu işlemlerin iki ağ arasında nasıl bölüştürüleceğine artık burada girmeyelim – sorarsanız açıklamaya çalışırım.)
Sonuç olarak, OmiseGO’nun vaat edildiği gibi çok büyük miktarlarda işlemlerin yapıldığı bir ağ olması halinde, bu işlemlerden doğan işlem ücretleri de doğal olarak büyük miktarlarda olacak ve bu gelirler e-Cüzdanında OMG tutanlar arasında, tuttukları miktara göre bölüştürülecek.
Kârlı bir yatırım mı?
Olabilir.
Ya da olmayabilir.
OmiseGO bir uygulama ya da bir hizmet platformu değil, çok kapsamlı bir proje ve yatırımın kârlı olup olmaması bu projenin her yönüyle hayata geçirilip geçirilememesine bağlı.
Her zamanki gibi karar sizin, risk sizin.
KAYNAKLAR:
Ve projeden şüpheli bir link’i de şuraya bırakıvereyim:
OmiseGO is One of the Most Audacious Attempts at Centralization I’ve Ever Seen
Bir sonraki proje Effect.AI üzerine olabilir. Bildiğim kadarıyla Merkeziyetsiz Mechanical Turk uygulamasını başlatmak üzereler.
Ya da Smart Media Token üzerine olabilir. Steemit şu anda SMD ve Ned'in yaptığı son açıklamayla birlikte Good Person Token ile çalkalanıyor gibi görünüyor.
Yatırım tavsiyesi değildir. @kusadasi’nın düzenlediği ödüllü proje kapsamında yazılmıştır.
Congratulations @ecotone! You have completed some achievement on Steemit and have been rewarded with new badge(s) :
Award for the number of posts published
Award for the total payout received
Click on any badge to view your own Board of Honor on SteemitBoard.
To support your work, I also upvoted your post!
For more information about SteemitBoard, click here
If you no longer want to receive notifications, reply to this comment with the word
STOP