Merhaba arkadaşlar. Kriptopara kavramını ilk defa duyan birçok kişi eminim ki “bu ne demek?” diye aklında soru işareti olacaktır. Ama “Bitcoin” dediğimizde (az çok haberleri dinleyen kimseler) zihninde en azından birşeyler canlanacak ve “hee şu para (kimi “şey”, diyecektir)” diye adını getirecektir. Bu aynen kâğıt mendil ve Selpak benzetmesi gibidir. Kişiler genellikle markasıyla ün yapmış malzeme ve malları bilirler aslında kavramsal olarak temelde kullanılan malzemeyi (kâğıt mendil gibi) pek çoğu bilmez-hatta bilmesi de gerekmez- bundan da gocunmazlar. Fakat bu durum bazen kötü sonuçlarla sebebiyet verebilir, özellikle kriptopara sektöründe. Eğer bilmediğiniz bir ortamda yeni iseniz ilk olarak nerede olduğunuzu anlar, daha sonra kendinize varılacak bir hedef belirler ve o hedefe çizmiş olduğunuz rota istikametinde ilerlersiniz.İlk adım olarak bizim de yapmaya çalışacağımız şey; kriptoparayı tanımlamak olacaktır. Daha sonra faydalarından ve dünyayı nasıl bir değişime sürüklediğinden, müteakiben de bazı riskleri ve dünyada kullanım alanlarından bahsedeceğiz.

Kaynak

Kriptopara

Kriptopara’nı hukuki bir tanımı şu an için mevcut değildir. Hatta Türk Dil Kurumu’nun resmi sayfasında dahi bu kavramı bulamazsınız. Fakat bu konu ile ilgili (özellikle vergi kapsamında) Türkiye’de bir çalışma yapılmaktadır. Bu nedenle kriptoparanın özelliklerinden yola çıkarak kendimiz bir tanılama yaparsak yanlış yapmış olmayız. Kriptopara; belirli bir şifreleme algoritması ile oluşturularak dijital ortamda belirli kriterlere uyularak üretilen, para transferi ve veri transferlerinde sıklıkla kullanılan belirli bir değere sahip olan dijital bir varlıktır.
Bu dijital varlık ilk olarak 2008 yılında resmi bir şekilde adını “bitcoin” ile dünyaya duyurmuştur. Bünyesinde barındırdığı şifreleme algoritması ile hacklenmesi neredeyse mümkün olmayan, eşler arasında çok kısa bir sürede para transferlerini düşük komisyon oranı ile gerçekleştiren bu varlık, aynı zamanda merkezi olarak herhangi bir kişi veya kurumun kontrolü altında olmayıp tamamen (en azından bitcoin için) özgürlüğü temelinde baz alan bir teknoloji (blockchain) ile dünyada yer edinmiştir.

Kaynak

Kriptoparaların Faydaları

• Hiç şüphesiz ki en büyük faydası; eşler arasında herhangi bir aracı kuruma (banka gibi) ihtiyaç duymadan ve çok çok düşük komisyon ücretleri ile para transferini sağlamasıdır. Bu kapsamda interneti olan her yerde, zaman ve mekâna bağlı kalmaksızın saniyeler ve dakikalar içerisinde para transferini gerçekleştirebilirsiniz.
• Elinizde bulundurduğunuz kriptoparalar ile çeşitli mal ve hizmetlerden bedeli karşılığında yararlanabilirsiniz.
• Kriptoparanın algoritmasına bağlı olarak üretilmesini sağlama noktasında kâr elde edebilirsiniz.
• Ticari bir borsa aracılığıyla kriptoparanıza değer katabilirsiniz.
• Kriptopara teknolojisini öğrenerek kendi kriptoparanızı oluşturabilirsiniz.
  

  Kaynak

Kriptoparaların Riskleri

Kriptoparalar günümüzde en çok para transferinde kullanıldığı için risk kavramını bu konu üzerinde incelememizde yarar vardır. Öncelikle bir kriptoparayı kullanmak için temin etmemiz gerekmektedir. Temin kapsamında kriptoparalarımızı saklayabileceğimiz çeşitli cüzdanlar vardır. Bu cüzdanları edindiğimiz takdirde bizlere uzun karakterli iki adet şifre (key) vermektedir. Bunlardan “transfer adresi” (Public Key) olan adresi para transferleri için herkese açık olarak kullanabiliriz ve herhangi birisinin bu adresi eline geçirmesi bizim için bir risk oluşturmaz. Bu adres bizim IBAN adresimizdir. Fakat diğer “özel anahtar” (Private Key) olan adresimiz ise bizim için çok önemlidir. Para tarnsferleride kullanmayız, kimseye göstermeyiz ve farklı bir yerde saklarız. Bu bizim online bankacılık kullanırken ilgili bankanın hizmete girerken kullanmış olduğumuz ve kimsenin bilmemesi gereken şifremizdir. Eğer özel anahtarımızı kaybedersek veya başka bir kişinin eline geçirse tüm bakiyemizi kaybedebiliriz ve bunun geri dönüşü hiçbir şekilde olmaz. Onun için özel anahtarımızı iyi bir şekilde saklamalı ve kimseye söylememeliyiz. En büyük risk budur.
Diğer bir risk ise para transferini gerçekleştireceğimiz adresi iyi okumalı veya yazmalıyız. Yapılabilecek bir harf hatası nedeniyle paranız başka bir hesaba gidecektir ve bunun da geri dönüşü mümkün olmayacaktır. Onun için baştan ve sondan en azından üç harfini kontrol etmenizi tavsiye ederim.
Bir diğer riski ise takip edilebilir olmasıdır. Evet yanlış duymadınız özellikle kimi devletlerde (Türkiye’de de bunun olduğuna inanıyorum) borsa hesaplarına tanımlı cüzdan adresleri loglanarak istenildiğinde kullanıcı isimleri ile bağdaşlaştırılıp verilebilecek seviyededir. Her ne kadar gizli denilse belirli şartlar altında devletlere açıktır.

Kaynak

Kriptoparaların Dünya Çapında Kullanılması

2008 yılından itibaren Bitcoin sayesinde birçok kriptopara kendi taraftarlarını yaratarak yoluna devam etmektedir. Bazı ülkeler belirli kriptoparaları gerek kamu sektöründe gerekse özel şirketlerde alım satım aracı olarak kullanılmasına izin vermektedir. Japonya, ABD gibi ülkelerde büyük firmalar kriptopara ödemelerini kabul etmekte. Türkiye’de de kriptopara (bitcoin) ödemelerini kabul eden firmalar vardır. Ayrıca yaşanan krizler nedeniyle Venezuella kendi kriptoparası olan “Petro” yü çıkardı ve Rusya da kendi kriptoparasını çıkarma yolunda çalışmalarına devam etmektedir. Yine bazı ülkeler rezerv olarak altın yerine kriptopara (bitcoin) tutmayı düşünmektedirler….
Sonuç olarak; kriptoparaların şu an için zararından çok yararı ve kullanım alanı vardır. Artıları eksilerinden daha fazla olacak ki ülkeler de bu furyaya dâhil oldular ve olmaya devam ediyorlar. Hal böyle olunca yeni yeni kriptoparaları her gün duyacak gibiyiz. Gerçi duymamız önemli değil de hangilerinin piyasada tutanacağı ve kabul göreceği önemli değil mi sizce de?