(0.00... Upvote) Sıfır Bir Değer midir?

Sıfır, yokluk, boşluk...

---

Düşük upvote değerlerinden bahsedeceğimi düşünerek okumaya başladıysanız üzgünüm, ben size sıfır sayısının öneminden bahsetmek istiyorum. Upvote gücünüz sıfırlardan oluşsa bile ne kadar önemli olduğunu anlatmak istiyorum.

---

Ne garip değil mi yokluğu temsil eden bir sayının yazının icadından 4800 yıl sonra keşfedilmesi?

İnsanoğlu varlığa o kadar alışmış ki yokluk kavramını kabullenememiş, o yüzden sıfırın keşfini anlamak çok mühim olsa gerek. Tam bir tartışma konusu bu aslında.

Matematikte devrim niteliği taşıyan bir önemi vardır olmayan bu sayının keşfedilmesinin. Boşluğun karşısına tam olarak boşluğu tanımlayan bir kavramın konabilmesi matematiğin temel keşiflerinden biri olmuştur.

Sıfırın Keşfedilmesi

---

Milattan sonra 600 lü yıllarda Hindistan’da Brahmagupta sıfırı sayı olarak kullanmanın haricinde bazı matematiksel işlemleri yapmaya da çalışmıştır. Keşke fazla uğraşmasaydı iyiydi gerçi. Çünkü şu anda tanımsız olarak kabul edilen bir sayının sıfır ile bölümü işlemi üzerinde kafa yormuştur.

Hatta Brahmagupta’dan çok daha önceleri M.Ö. 3000 yıllarında Mısırlılar tarımla ilgili bazı hesaplamaları yaparken, M.Ö. 700 lü yıllarda Babilliler iki paralel çizgi ile sıfırı tanımlamış ve kullanmışlardır. Bir de 2. Yüzyılda Yunanlı Batlamyus tarafından da astronomi biliminde kullanıldığına dair veriler mevcuttur.

Bir de söylenegelen Hindistan’dan dönen Rabbi ben Ezra’nın “Sefer ha Mispar” (Sayı Kitabı) adını verdiği bir yapıtta geçmektedir. Tarihi eserlerin bazılarında da nokta, yuvarlak gibi şekilllerle karşımıza çıkmaktadır.

Yine de Sıfırın bugünkü hali ile kullanılmasını sağlayan kişi Müslüman bilim adamı Harezmi’dir. Sayıya ismini veren de yine kendisidir, kelime kökeni sifr (boşluk) olup Arapçadan gelmektedir. Aynı zamanda İbranice sefer’den (sayı) geldiği de iddia edilmektedir.

Gördüğünüz gibi aslında uzun süredir kullanılan ama tanımlanamayan bir kavramdır matematikteki sıfır rakamı, şimdi hala yokluk kavramını tartıştığımız gibi, sıfırın bir sayıya bölünmesinin sonucunun tanımsız olması gibi.

Matematikte Sıfır

---

Varlık ve yokluk arasında olmazsa olmaz olan bu sayının matematikteki yeri çok önemlidir:

• Toplamanın etkisiz elemanıdır
• Çarpmanın yutan elemanıdır
• Doğal sayıdır (bazı kaynaklar da doğal sayı kabul edilmiyor),
• Aynı zamanda tam sayıdır.

Tam sayı demişken her tam sayının bir de negatif karşılığı bulunmakta +1 -1, +2018 -2018 gibi. Ama bu sıfır için geçerli değildir çünkü +0 sayısı -0 sayısına eşittir.

Peki Sıfır tek midir, çift midir? Mantığa göre bakılınca direk cevabını vermek gerek aslında negatif bir tek sayı olan -1’den 1 fazla, pozitif bir tek sayı olan +1’den de 1 eksik, bu durumda tek sayıların 1 fazla veya eksiğine çift diyebildiğimize göre direk çift diyebiliriz. Niye bu kadar kafa yormuşalar anlamış değilim. Bazı matematikçiler kendince 0 sayısının kullanıldığı yere göre tek bir sayı olarak kabul edilebileceğini iddia etseler de gülünç olmaktan öteye gidememişlerdir.

Sayı doğrusunda sıfırın sağ tarafı pozitif sayıları gösterirken sol tarafı da negatif sayıları gösterir. Önemli bir kriterdir bu yüzden, denge unsurudur, karar mekanizmasıdır, sıfır olmazsa negatif ve pozitif kavram olmaz. Varlığı tanımlayabilmeniz açısında yokluğu tanımlayabilmeniz gerekmektedir.

Çok önemli bir noktayı belirtmek isterim ki bazı insanlar sıfırı önemsiz olarak görüyor olabilir ama sağına geldiği sayıyı 10 kat büyüten bir rakamdan bahsediyoruz. Sıfırlar birleşerek daha büyük anlamlar ifade ederler.

Buradaki TR topluluğu şu anda küçük görünse de çok daha büyük noktalara gelecektir. Sıfırların önemsiz olduğunu düşünmeyin, 0,00… upvote değerleriniz bile birbirimizi desteklememiz ve gelişebilmemiz açısından çok kıymetli. Sıfırlarınız soluna bir rakam alması ümidiyle…

---

Okuduğunuz için teşekkür ederim, iyi-kötü eleştirilerinizi, şunu şöyle yapsaydın daha iyi olurdu ya da bunu yapmasaydın daha iyi olurdu dediğiniz ne varsa yorumlarda belirtirseniz her zaman dinlemek isterim. Ayrıca konu hakkında bize verebileceğiniz ekstra her bilgi de hepimiz için çok değerlidir. Bir sonraki yazıda görüşmek üzere.

@arafs

Resimler Kaynak:

https://tinypic.com/
https://pixabay.com/