เรื่องของทุกข์ #2

พุทธวจน

เหตุที่ทำให้เกิดทุกข์

ตาหูจมูกลิ้นกายใจเป็นทุกข์ เพื่อนๆคงจะสงสัยว่า ตา หู จมูก ลิ้น กายใจ เป็นทุกข์ได้อย่างไร

ต่อจากโพสที่แล้วนะค่ะ

ลิ้น

ลิ้น ผัสสะทางลิ้น คือ ยกตัวอย่างเช่น เพื่อนๆ ได้ชิมรสชาติของอาหาร ที่อร่อย หรือไม่อร่อยก็แล้วแต่มันก็ก่อให้เกิดความทุกข์ได้ทั้งนั้น เอาในส่วนที่ไม่อร่อยกันก่อน ก็แล้วกันค่ะ เมื่อเพื่อนๆชิมอาหารชนิดนั้นแล้ว รู้สึกไม่อร่อย จะเกิดความรู้สึกไม่ชอบ ในอาหารชนิดนั้น พยายามจะหลีกเลี่ยง อาหารชนิดนั้นในครั้งต่อไป ถ้าเราได้ ทานอาหารชนิดนั้นอีกก็จะเป็นทุกข์ขึ้นมาทันที เพราะเหตุว่าเราได้ทำ สัญญาไว้แล้วในครั้งก่อนว่าเราไม่ชอบอาหารชนิดนั้น มันก็เลยเกิดความทุกข์เพราะความไม่อยากทานอีก นี่ก็คืออาการทุก ที่เกิดขึ้นเพราะอาการไม่ชอบ หรือไม่อร่อยของรสชาติอาหาร เพราะลิ้นเป็นปัจจัย

มาคุยกันต่อในความอร่อย ว่าเป็นทุกอย่างไร

สมมุติว่าน้องสาวสามีซื้อ ต้มแซ่บมาให้อ้อมชิมเมื่อวาน แล้วอ้อมก็ได้ชิมแล้วเกิดถูกอกถูกใจในรสชาติในต้มแซบนั้น ก็เป็นอันถูกอกถูกใจ ในใจก็ทำสัญญาไว้ว่ามื้อต่อไปจะดิ้นรนไปซื้อมาทานเองให้ได้ อันนี้คือทุกข์จากลิ้นเพราะความอร่อย แต่ที่ยิ่งไปกว่านั้นก็คือ ยังละความอร่อยไม่ได้ ก็ต้อง พยายามขวนขวายเพื่อให้ได้มา ซึ่งรสชาติความอร่อยที่เราได้ทำสัญญาไว้แล้ว ทั้งๆที่รู้ว่าเป็นทุกข์เพราะ ความอร่อย แต่ก็ไม่ละความอยากนั้นเสีย ผลก็คือ ต้องทำให้กายต้องเดือดร้อน เพราะ จิตใจ สั่งให้ออกไปซื้อ นี่ก็คือทุกข์ที่เกิดจากความอร่อย เหตุเกิดจากลิ้น

ผัสสะทางกาย

กาย ยกตัวอย่างเช่น เมื่อวานวันหยุดอากาศร้อนมาก ๆไม่อยากออกมาจากห้องเลย นั่นคืออาการทุก เพราะเราต้องการความสบายทางผิวกาย ความจริงจิตใจก็อยากออกมาข้างนอก แต่ด้วยผัสสะทางกาย มากระทบเลยไม่อยากออกมาเพราะมันร้อน ทำให้เราต้องจมอยู่กับ ความอยากสบายทางกาย
ความทุกข์ก็เกิดขึ้นเพราะเราต้องการความสบายทางกาย
นั่นคือความต้องการ สบายทางกาย เพราะผัสสะทางกายเป็นปัจจัย

ถ้าเกิดเราพบความไม่สบายทางกาย เราจะมีความรู้สึกว่า เราต้องการหลีกเลี่ยง ความไม่สบายทางกาย เพื่อไปหาความสบาย นั่นคืออาการทุกข์ที่เกิดจาก ผัสสะ ที่ไม่สบายทางกาย

ผัสสะทางใจ

ผัสสะทางใจ คือ การปรุงแต่งของจิตใจ สมมุติ อยู่ดีๆก็มีความคิดเกิดขึ้นมาว่า อยากไปศัลยกรรมจมูก อยากให้มันโด่งและให้ใบหน้าเป๊ะกว่านี้ มันคือมโนจิตวิญญาณ ถ้าเรายังไม่ละความคิดนี้เสียมันก็ทำให้เรา ต้องขวนขวาย เพื่อจะได้มา ในความคิดปรุงแต่งเหล่านั้น นั้นคือ การปรุงแต่ง ผัสสะทางใจ💖💞💓