2.BÖLÜM - PARA, PARA, PARA
Bu araştırmaya birde marketten yapılan alışverişlerde alınan ufak bozuk paraları ve orda burda unutulan önemseyen bozuk paraları da ekledik mi, 4.000 tl gibi bir para oluşmaktadır. Bu da demektir ki, 80 milyonluk bir Türkiye’de 4 kişiden oluşan aileler olduğunu varsayarsak ortalama 20 milyon aile var demektir. Bu da sağda solda unutulan, bırakılan paraların miktarının 80.000.000.000 olduğunu ortaya koymaktadır.
Bu hesaplamayı biraz abartılı yaptığımın farkındayım. Ancak olayın vehametini anlatması bakımından önemli olduğunu düşünüyorum.
Bu paranın %100 abartılı olduğunu düşünürsek tam yarısını baz alalım ve sadece 40.000.000.000 diye bir rakamdan bahsedelim. Bu parayla İstanbul boğazına 1 köprü daha inşa edebilir, bir Osmangazi köprüsü daha inşa edebilir, üstüne birde Çanakkale köprüsünü yapabilirsiniz. Hala elinizde para artacağını da unutmayın.
Yastık altında ve unutulan paraları hesapladık, acaba bankalarda ne kadar bulunur?
Başarılı bir banka soygununda FBI’ye göre ortalama 10.000 dolar para çalınır. Bildiğiniz gibi bu para sadece veznedarların kasasında bulunan paradır. Bunun dışında güvenlikli büyük kasaları ile birlikte 100.000 dolar civarı, eğer banka büyük ve işlek bir banka ise birkaç milyon dolarlar olduğunu tahmin edebiliriz.
Dünyadaki bütün insanların cebinde, cüzdanlarında, yastık altlarında ve banka hesaplarında ve ayrıca merkez bankalarını dahil ederek tüm bankalarda bulunan kağıt ve bozuk paraların toplam değerlerine M0 denilir ve bu miktarın da 5 trilyon Amerikan dolarına eşit olduğu tahmin edilmekte. Fakat M0 elden ele dolanan tüm paraların toplamı olsa da aslında bütün dünyadaki tüm paraların toplam değerinin yüzde 15-20 sinden bile daha azdır.
Buraya kadar anlattıklarım biraz kafanızı karıştırmış olabilir, o halde bu karışıklığı açıklığa kavuşturmak için para nasıl doğar biraz da bundan bahsedelim.
Yazıma kaldığım yerden yine bir sonraki postta sonuncu olarak paylaşacağım...