تشخیص و درمان زردی نوزادی
تشخیص زردی نوزادی در درجهی اول با مشاهده و معاینهی نوزاد صورت میگیرد. در صورتی که زردی قابل توجه باشند، معمولاً علاوه بر سفیدی چشمهای نوزاد، صورت و پوست سینه و پشت نیز ممکن است زرد باشد، و در مراحل بعدی به قسمتهای دیگر بدن نیز گسترش پیدا میکند.
طبیعی است که در مواردی که نوزاد از نظر ظاهری دچار زردی است، لازم است که برخی آزمایشهای خون از نوزاد به عمل آید تا شدت افزایش سطح بیلیروبین خون و دیگر عوامل مشخص کنندهی علت زردی مورد سنجش قرار گیرد. سیر درمانی بیمار بستگی به سطح بیلیروبین خون و شدت زردی دارد. برخی آزمایشهای خونی دیگر نیز نوع زردی و علت خاص آن را مشخص میکند.
Image credit: Boston Children's Hospital
بهطوریکه در پستهای قبل نیز گفته شد، زردی نوزادی معمولاً از نوع فیزیولوژیک است، و در دو سه هفتهی اول پس از تولد خود به خود بهبود مییابد. با این حال، در مواردی که شدت زردی در حد متوسط یا شدید است، ممکن است لازم باشد که نوزاد تحت درمان قرار گیرد تا به علت افزایش سطح بیلیروبین خون و وارد شدن بیلیروبین به مغز، به سلولهای مغزی آسیب وارد نشود.
شایعترین اقدامی که برای درمان زردی در نوزادان انجام میشود، استفاده از فتوتراپی است. در این روش، نوزاد زیر نور فلورسنت از طیف آبی سبز قرار میگیرد. این نور باعث تغییر شکل و ساختار فضایی مولکولهای بیلیروبین میشود، بهگونهایکه بیلیروبین بهراحتی از ادرار و مدفوع دفع میشود. لازم به ذکر است که این نور شامل نور فرابنفش نیست و فیلتر پلاستیکی محافظ، اشعهی فرابنفش را تصفیه میکند تا به پوست کودک آسیبی وارد نشود.
در حین درمان فتوتراپی لازم است که چشمهای نوزاد با چشمبند پوشانده شود تا آسیبی به چشم وارد نشود.
در مواردی از زردی که شدت آن بسیار زیاد است، ممکن است لازم باشد که از طریق تعویض خون اقدام به درمان نوزاد شود. به این ترتیب، خون به مقادیر کم و مکرر از نوزاد کشیده میشود و دوباره با خون قابل تزریق جایگزین میشود تا بیلیروبین و آنتیبادیهای مادر از خون نوزاد خارج شود.