"Raport z oblężonego miasta" Przemysława Gintrowskiego - muzyczna perła lat 80-tych

 Przemysław Gintrowski to jeden z mistrzów dla pokolenia lat 80-tych. Mniej zaznajomieni kojarzą go z genialną czołówką z serialu „Zmiennicy”, nieco bardziej ogarnięci wiedzą, że jego dobrym muzycznym kompanem był Jacek Kaczmarski. Był znakomitym kompozytorem i często nawet nie wiemy, że za wiele hitów odpowiada jego wrażliwość muzyczna. Warto przypomnieć utwór „Na zakręcie” w wykonaniu Krystyny Jandy do tekstu Agnieszki Osieckiej. Miał w sobie nieziemską charyzmę. Potrafił oczarować swoim „brudnym wokalem”. Przykuwał uwagę, bo mial w sobie to coś. 

(Przemysław Gintrowski, autor: Piotr Kosela, odnalezione na Wikipedii pod hasłem dotyczącym bohatera wpisu)

 Był też artystą, którego Polska w latach 80-tych po prostu potrzebowała. Bo naród wówczas potrzebował osoby, która za pomocą muzyki wyjaśni o co chodzi. A niekoniecznie ten naród musiał się tylko i wyłącznie identyfikować z muzyką punkową. Wybitnym tego przykładem jest niezwykła płyta „Raport z oblężonego miasta”.   
 To niezwykła kronika i opowieść o tym czym żył wówczas świat. O tym jak wspaniale lubimy mieć świadomość, że wciąż jesteśmy w stanie myśleć, że potrafimy w sposób poetycki opowiadać o otaczającym nas świecie. A Gintrowski potrafił dobierać tych, którzy o tym wiedzieli najlepiej. Tytułowy „Raport” to wiersz Zbigniewa Herberta. Mówi w nim wspominając powojenne pokolenie tych z zachodu, którzy pomagali „Solidarności”:
 „… o sprawach dawnych dalekich na przykład o naszych
sprzymierzeńcach za morzem  wiem współczują szczerze
ślą mąkę worki otuchy tłuszcz i dobre rady
nie wiedzą nawet że nas zdradzili ich ojcowie
nasi byli alianci z czasów drugiej Apokalipsy
synowie są bez winy zasługują na wdzięczność   więc jesteśmy wdzięczni …. 

 

(utwór „Raport z oblężonego miasta”) 

 Dodatkowo do albumu teksty dostarczali niezwykli, znani poeci „zmarnowanych czasów” (lat 80-tych). Byli to Jacka Kaczmarskiego, Lothara Herbsta, Tomasza Jastruna, Mieczysława Jastruna i Leszka Szarugi.  Ale to Herbert zawsze podkreślał: Gintrowski jest najlepszym interpretatorem mojej poezji. I często chyba mu kibicował…   

 Ale wracając do albumu – dla mnie obok płyty „Underground out of Poland” Dezertera jest znakomitym streszczeniem tego o czym byśmy chcieli pogadać w dyskursie publicznym, gdybyśmy byli wolnym państwem. Płyta ukazała się w „drugim obiegu” w 1986 roku. Od początku była kopiowana w tysiącach egzemplarzy, a utwory puszczało choćby radio „Wolna Europa”. Podobnie jak płyta Dezertera utwory zostały zarejestrowane nielegalnie w studiu warszawskiej Akademii Muzycznej.   
 To co wyróżnia go od innych ówczesnych bardów znał możliwości ówczesnej „nowości” w świecie muzyki czyli syntezatorów. Są one również wykorzystane i robią piorunujące wrażenie. Zresztą ci, którzy znają muzykę do „Zmienników” wiedzą, jak mocno robi robotę. W ogóle syntezatory to mocny rozpoznawczy znak w filmach z jego muzyką.   Zresztą płyta ma niezwykłe „wejścia” melodii w zajmujący słuchacza tekst. „Raport” jest utworem może najbardziej rozpoznawalnym, ale tak naprawdę jest to znakomity dialog z odbiorcą. Takich płyt dziś się już niestety nie nagrywa. 

  

(utwór "Wróżba")  

 Gintrowski był zawieszony między muzykę filmową, a przekazem autorskimi. Ten rozdźwięk widać z perspektywy czasu bardzo wyraźnie. Ale warto podkreślić, że sprawdzał się w obu miejscach. Był niepowtarzalny. Co znakomicie widać właśnie na przykładzie „Raportu”. Zawsze się zastanawiam, kto mógłby być w polskiej kulturze taki jak on. Nie znalazłem. I gdy dowiedziałem się, że zmarł jakoś nie mogłem w to uwierzyć.