Pijawki w Polsce

Spędzanie dużej ilości czasu nad wodą sprawiają, że mam czas poznawać organizmy, które żyją tylko w jej pobliżu lub nawet tylko w wodzie. Przykładem takich zwierząt są pijawki.

Na świecie jest ich ponad 500 gatunków. W samej Polsce jest 44 gatunki. Nie wszystkie są gatunkami pospolitymi, wiele jest tak małych, że nie zwracamy na nie uwagi. Jedną z największych a zarazem jedną z najbardziej pospolitych w Polsce jest pijawka końska.
Nazwa może być lekko myląca. Kiedyś sądzono, że pijawka ta tak jak pozostałe jest pasożytem i żywi się płynami ustrojowymi innych zwierząt a głównie krów i koni. Nic bardziej mylnego. Jako jedyny gatunek pijawki w Polsce jest drapieżnikiem. Zanim dowiedziałem się tego z literatury przekonałem się o tym na własne oczy.

Pospolita duża pijawka to niebywale skuteczna przynęta na większość gatunków ryb. Nie pogardzą nią ryby z natury roślinożerne ani drapieżniki. Jest bardzo wytrzymała. Już jako dzieciaki z bratem zauważyliśmy, że lubią się zbierać pod łódką. To znaczy w miejscu styku lądu z wodą. Spychając łódkę na wodę odkrywaliśmy kilka a czasami dziesiątki pijawek. Szybko nauczyliśmy się je łapać. Czyściliśmy z patyków i roślin kawałek brzegu starorzecza, Rozkładaliśmy na nim deski na styku lądu z wodą. Następnego dnia pod deskami było mnóstwo pijawek. Jeśli w nocy trafił się deszcz zbiory były jeszcze lepsze.

Taki słoik pijawek wystarczy na całą wyprawę

Jednego dnia złapaliśmy kilka pijawek. Oprócz nich jako przynętę wzięliśmy rosówki. W pośpiechu wrzuciliśmy do jednego słoika. Po dwóch godzinach brakuje połowy rosówek. Dopiero po otworzeniu słoika zauważyliśmy, końcówki rosówek wystające z pijawek. Pijawki jako drapieżniki szybko rozprawiały się z rosówkami połykając w całości sztuki większe od siebie.

Warto wspomnieć o największej pijawce w Polsce. Pijawce lekarskiej. Tu już nazwa nie jest myląca. Może to wielu ludzi przerażać ale pijawki stosowane są w lecznictwie. Były stosowane już przed naszą erą. W XVIII wieku podobno we Francji używano rocznie 80 milionów sztuk. Pijawki straciły na znaczeniu wraz z rozwojem przemysłu farmaceutycznego. Jednak obecnie coraz chętniej się po nie sięga. Przykładem może być używanie pijawek w 2016 r podczas Mistrzostw Europy w piłce nożnej. Wtedy leczony pijawkami był obrzęk na nodze Wojciecha szczęsnego.
O pijawce lekarskiej wspominam dlatego iż jest ona gatunkiem zagrożonym i chronionym w Polsce.

W środku pijawka lekarska po bokach pijawki końskie

Jak odróżnić pijawki? Końskie pijawki mają ciemny, brązowy a nawet czarny grzbiet. Kolor jest jednolity. Zazwyczaj mają do 10cm długości. Pijawka lekarska jest większa. Może mieć do 15cm długości. Jej grzbiet również jest brązowy ale z domieszka zielonego poza tym na grzbiecie ma czerwono brązowe smugi wzdłuż całego ciała, smugi często są nakrapiane czarnymi plamami.