Polski Atlas Etnograficzny

in #polish7 years ago

Niedawno uruchomione zostało Cyfrowe Archiwum Polskiego Atlasu Etnograficznego. Jest to raj dla wszystkich osób lubiących dawne klimaty polskich wsi oraz osób chcących zgłębić wiedzę, o tym jak kiedyś żyło się na wsi w czasach kiedy nie było jeszcze telefonów komórkowych, komputerów i internetu.

obraz.png

Cyfrowe Archiwum powstało w ramach pierwszego etapu projektu o nazwie "Polski Atlas Etnograficzny – opracowanie naukowe, elektroniczny katalog danych, publikacja zasobów w sieci Internet" prowadzonego przez Uniwersytet Śląski.

obraz.png

obraz.png

Od czasu zakończenia II wojny światowej do teraz etnolodzy zbierają materiały etnograficzne polskiej wsi. Są to zdjęcia, mapy i zapiski w większości dotyczące budownictwa wiejskiego, transportu, zwyczajów i obrzędowości. Badania naukowców opierają się głównie na pracach terenowych prowadzonych niemal na całym obszarze Polski.

obraz.png

Cyfryzacja i bezpłatne upublicznienie Polskiego Atlasu Etnograficznego pozwoli zwykłym ludziom szerzej poznać minione życie wsi.

obraz.png

Po wejściu na stronę http://www.archiwumpae.us.edu.pl/collections/browse mamy możliwość przeglądania trzech kolekcji pn.:

  • Ankiety Polskiego Atlasu Etnograficznego o zbieractwie roślin dziko rosnących w celach pokarmowych i leczniczych, zebranych w całej Polsce w latach 1947-1953. Kolekcja zawiera zdjęcia starych zielników z zasuszonymi roślinami, i co najciekawsze z opisem ich praktycznego zastosowania, najczęściej jako roślin leczniczych lub kosmetycznych. W zielnikach zawarta jest unikatowa, często zapomniana już wiedza. Przykładowo sposób użycia babki na oparzoną skórę - "ściąga się błonkę wierzchnią liścia i kładzie się bezpośrednio na miejsce sparzone. Łagodzi gorączkę i uśmierza ból." Kolejny ciekawy przykład dotyczy krwawnika - "urywa się zielone liście i dusi się nad raną, tak że krople zielonego płynu padają na ranę, mają tamować upływ krwi."

  • Fotografie terenowe Polskiego Atlasu Etnograficznego - kolekcja zawiera 12181 niepublikowanych zdjęć z badań terenowych (lata 1954-1971). Oczywiście wszystkie (lub większość, każdego nie sprawdzałam) zdjęcia są czarno białe. Przedstawiają stare chaty, a w nich piece, kuchnie; budynki gospodarskie np. stodoły, stajnie, kuźnie, pasieki ze starymi ulami; sprzęty domowe np. maselnice, kołowrotki; wozy, sanie, bryczki. Są też zdjęcia budowli sakralnych (kościoły i cerkwie) oraz zdjęcia dokumentujące obrzędy i zwyczaje np. weselne, pogrzebowe. Wszystkie zdjęcia opatrzone są opisami i między innymi posiadają informacje o prawach autorskich (większość, jak nie wszystkie, nie jest chroniona prawami autorskimi).

  • Mapy Polskiego Atlasu Etnograficznego (opublikowane) - kolekcja zawiera 770 map opublikowanych na łamach "Polskiego Atlasu Etnograficznego" (lata 1958-1981) oraz "Komentarzy do Polskiego Atlasu Etnograficznego" (lata 1999-2013). Tutaj w formie map i opisów odnajdziemy opracowania dotyczące np. zwyczajów, obrzędów i rolnictwa.
    Przykładowo mapa dotycząca zwyczaju "obdarowywania panny młodej zapraszającej na wesele" lub "poczęstunku po pogrzebie" czyli stypy, a także dotycząca "wróżby o śmierci z zachowania się psa" lub mapa zwyczaju "zawiadamiania pszczół o śmierci gospodarza".

obraz.png

obraz.png

obraz.png

Na stronie Polskiego Atlasu Etnograficznego w górnym prawym rogu znajduje się wyszukiwarka aktywna we wszystkich powyższych kolekcjach. Strona jest bardzo prosta w obsłudze.

obraz.png

obraz.png

obraz.png

obraz.png

obraz.png

obraz.png

obraz.png

Do czego może nam służyć ta baza danych?
Na pewno warto wiedzieć, że taki atlas istnieje. Bez wątpienia będzie on bardzo użyteczny gdy będziemy chcieli dowiedzieć się czegoś o dawnym życiu na wsi w Polsce, a także jeśli będziemy ciekawi jak żyli ludzie na terenach gdzie sięgają nasze korzenie. Jednak przede wszystkim są to interesujące i bardzo cenne informacje, które przenoszą nas do przeszłości, do życia które bezpowrotnie minęło. Do życia, które ustąpiło miejsca postępowi, komputerom i sztucznej inteligencji.

Wszystkie zdjęcia pochodzą z Polskiego Atlasu Etnograficznego i nie są chronione prawami autorskimi.

Pozdrawiam :)
@tapioka

Sort:  

Świetna sprawa. Coraz więcej różnych zbiorów można zobaczyć w Internecie. Szkoda tylko, że znaki wodne zakłócają odbiór zdjęć.

Tak, to prawda. Jest coraz więcej fantastycznych ogólnodostępnych baz danych.
Dzięki :)

Coin Marketplace

STEEM 0.17
TRX 0.15
JST 0.028
BTC 62264.03
ETH 2431.11
USDT 1.00
SBD 2.50