Cztery sposoby wydawania pieniędzy wg. M. Friedman'a

Istnieją cztery sposoby w jakie można wydawać pieniądze. 

• własne pieniądze na własne potrzeby

Pierwszy sposób polega na wydaniu własnych pieniędzy na własne wydatki. Wydajemy je wówczas oszczędnie, gdyż są to nasze pieniądze, oraz w najlepszy możliwy sposób, ponieważ to my znamy nasze potrzeby najlepiej.

• własne pieniądze na cudze potrzeby

Wydając nadal własne pieniądze (często ciężko zarobione), nadal staramy się zazwyczaj być oszczędni, jednak z uwagi na gorszą znajomość cudzych potrzeb niż własnych (nawet gdy chodzi o członka rodziny czy bliskiego przyjaciela) nie podejmiemy już tak racjonalnej decyzji dotyczącej rozdysponowania danych funduszy, jak miało to miejsce w pierwszym przypadku.

• cudze pieniądze na własne wydatki

Tym razem, gdyż dysponujemy nie własnymi lecz cudzymi środkami, możemy pozwolić sobie na większą rozrzutność - w ostateczności to nie my się trudziliśmy w zdobyciu ich. Wydajemy je jednak zapewne rozsądnie, bowiem na siebie samych.

• cudze pieniądze na cudze potrzeby

Ostatnim przypadkiem jest zakup dóbr lub sfinansowanie usług innym ludziom z pieniędzy innych ludzi, lecz bez pytania ich o zdanie. To my podejmujemy decyzje. W tej sytuacji będziemy zapewne wydawać rozrzutniej (gdyż pieniądze nie są de facto nasze) oraz mniej efektywnie, gdyż gorzej znamy potrzeby i upodobania innych niż swoje własne.

Wniosek

Jaki można by było z tego wyciągnąć wniosek ? Ależ bardzo prosty - wskazanym było by jak najczęstsze posługiwanie się pierwszym, najoptymalniejszym sposobem wydawania i ograniczenie pozostałych - szczególnie najgorszego, czwartego.

W przypadku wydatków w rodzinach jest to nawet nie tak rzadko spotykana praktyka - członkowie rodziny kupują większość codziennych zakupów sobie sami, zamiast prezentów przedmiotowych dostają pieniądze itd.

Jednak praktycznie cała sfera tzw. wydatków publicznych, czyli wydatków ponoszonych przez państwo opiera się niestety na czwartym sposobie wydawania. Czy nie należało by zatem podjąć debaty, jak w jak największym stopniu zmniejszyć procent naszych (podatników) pieniędzy, wydawanych przez skarb państwa, tak, aby zostając w naszych kieszeniach i będąc wydawanymi przez nas na nasze potrzeby, zwiększyć efektywność alokacji kapitału ?