Wyprzedź zakażenie

Zgodnie z pierwotnymi planami udało się zorganizować 11 grudnia spotkanie poświęcone problematyce HIV i innych STD. Całość trwała ponad cztery godziny. Mogliśmy wysłuchać najnowszych doniesień na temat HIV, obejrzeć film o początkach walki z epidemią AIDS oraz dyskutować na temat zysków i strat w związku z wprowadzaniem PrEP. Odwołując się do wcześniej ustalonego planu przedstawiam listę głównych pytań jakie padły podczas spotkania.

Ryc. A

Gdzie można się zbadać? Ile kosztuje badanie? Ile czasu muszę czekać?

Darmowe testy w kierunku HIV można zrobić w Punktach Konsultacyjno – Diagnostycznych, które są w każdym większym mieście. Lista punktów wraz z adresem jest dostępna na stronie Krajowego Centrum ds. AIDS. W zależności od stanu finansowania punktów można liczyć na dodatkowe badania. Warto byłoby wykonać prócz testu na obecność HIV, przesiewowy test w kierunku kiły. Syfilis wbrew pozorom nie jest reliktem poprzedniej epoki. Na podstawie danych epidemiologicznych można stwierdzić, że ma się całkiem dobrze 1.

Ryc. B Przedstawienie graficzne danych pochodzących z ECDC na temat kiły.

Badanie na HIV w PKD jest darmowe. W popularnych laboratoriach należy zapłacić za test IV generacji od 25-50 zł. Wykonanie testu prywatnie nie jest anonimowe, ale ma tę przewagę, że w niektórych firmach można uzyskać dostęp do wyniku za pośrednictwem Internetu. Czas między pobraniem krwi a dostaniem wyniku potrafi zamknąć się w ciągu 8 godzin. Niestety takiego ekspresowego tempa nie ma w PKD, gdzie na odbiór wyniku trzeba przyjść osobiście po 2-3 dniach.

Badanie należy wykonać 2 tygodnie po ekspozycji. Inaczej istnieje ryzyko wyniku testu fałszywie ujemnego.

Ryc. 3 Zostały znaczone miejscowości, w których znajdują się PKD. W Łodzi planuje się otworzenie punktu w lutym 2019.

Wynik dodatni testu przesiewowego. Mam się bać?

Wynik dodatni testu przesiewowego nie powinien być wydany w ręce pacjenta. Dzieje się tak ze względu na możliwość otrzymania wyniku fałszywie dodatniego, czyli takiego, który mówi „masz HIV”, ale w rzeczywistości go nie posiadasz. Chcąc uniknąć takiego błędu należy wynik dodatni potwierdzić bardziej zaawansowanymi technikami. W tym celu wykorzystuje się metodę western – blot. Dopiero pozytywny wynik obu tych testów uprawnia do stwierdzenia, że dana osoba jest zakażona wirusem HIV. Badanie krwi za pomocą PCR pod kątem RNA wirusa HIV jest zarezerwowane dla matek w ciąży, noworodków i kontroli poziomu wiremii u osób ze stwierdzonym zakażeniem.

Ryc. 4

Czy należy mówić innym ludziom, że mój wynik jest pozytywny?

Jedyne osoby, które powinny być poinformowane o zakażeniu to byli i aktualni partnerzy seksualni. Pozostałe osoby jak rodzina czy przyjaciele nie muszą o tym fakcie wiedzieć. Zwłaszcza, że społeczeństwo reaguje alergicznie na ludzi z HIV. Kolejna pula stygmatyzacji i wytykania palcami nie przyniesie nic dobrego.

Poinformowanie aktualnych partnerów o nosicielstwie HIV ma również znaczenie prawne:

Art. 161. Narażenie na zarażenie
§ 1. Kto, wiedząc, że jest zarażony wirusem HIV, naraża bezpośrednio inną osobę na takie zarażenie,
podlega karze pozbawienia wolności do lat 3.
§ 2. Kto, wiedząc, że jest dotknięty chorobą weneryczną lub zakaźną, ciężką chorobą nieuleczalną lub realnie zagrażającą życiu, naraża bezpośrednio inną osobę na zarażenie taką chorobą,
podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do roku.
§ 3. Ściganie przestępstwa określonego w § 1 lub 2 następuje na wniosek pokrzywdzonego.

Dlaczego państwo nie chce finansować testów na HIV?

Od około 40 lat choroby zakaźne nie są priorytetem dla państwa. Skutkiem zaniedbywania tej gałęzi medycyny jest nie tylko brak lekarzy, którzy mogą sprawnie diagnozować i leczyć te choroby, ale również mniejsze finansowanie PKD. Zdecydowanie mniej kosztochłonne jest wyposażenie kogoś w PrEP niż dożywotnie utrzymywanie w ryzach replikacji wirusa HIV u osób zakażonych.

Dlaczego HIV wiąże się z tak dużym wykluczeniem społecznym?

Choroby przenoszone drogą płciową, ze względu na fakt, że związane są z seksualnością człowieka wzbudzają dużo emocji. Można spotkać się z poglądami, że jeżeli ktoś zaraził się np. rzeżączką to musi prowadzić rozwiązłe życie seksualne. Chociaż w rzeczywistości może tak nie być. Jednak w tej dziedzinie życia bardzo łatwo nadać komuś etykietę. Oczywiście jest to zniekształcenie poznawcze, błąd w logicznym myśleniu oparty o nabyte schematy poznawcze. Wypowiadanie się na temat innych osób w oparciu o myśli automatyczne nie jest zbyt światłe, ale powszechnie spotykane.