Mitologia i klechdy - Tematy Tygodnia

Początki ludzkości to filozofia i religia. Skąd jesteśmy? Dokąd zmierzamy? Dlaczego pada deszcz? Czy gdyby zrobić sok z żaby halucynogennej to mielibyśmy tripa?

Tekst może być troszkę zbyt chaotyczny, gdyż jest to jakiś tam zbiór moich przemyśleń. ;)

Ludzie zaczęli wymyślać coraz różniejsze historie, które dziś uznaje się za baśnie, legendy, czy po prostu mity.

Nic dziwnego. Gdy człowiek popatrzył w niebo i usłyszał grzmoty, to wpadł na pomysł złożenia ofiary. Grzmoty nie są codziennie, więc uznał, że ofiara działa. Potem sobie dośpiewał, że jak nie działa, to zrobił coś i bóg /bogowie się gniewają - system kontroli nad społeczeństwem.

Mitologia grecka/rzymska

Mitologii greckiej jest poświęcone całkiem sporo lekcji - w zasadzie wręcz to jedyna (poza mitologią polską, chociaż ona pobieżnie jest traktowana) mitologia przedstawiana w szkole. Czasem ktoś napomknie o innych, ale nie mają nawet startu.

Możliwe, że chodzi o jej rozbudowanie albo wpływ na kulturę chrześcijańską - nie jestem pewien, bo nikt nigdy do tego w ten sposób nie podchodził. Oczywiście Grecja, czy Rzym były potęgami myślicieli czy filozofów. Ten okres (przynajmniej dla Greków) jest raczej ich złotym czasem - teatr, zztuka, olimpiada, "Maraton". ;)

Ogólnie mitologii specjalnie nie trzeba przedstawiać, chociaż jest ona rozległa i z czasem zapominana. Uranos i Gaja tworzą ziemię i niebo, później powstają inne bóstwa i mityczne gatunki. Mieliśmy cyklopów, gigantów, czy tytanów. Dedal z Ikarem uciekali przed Minotaurem...

Można się zastanawiać, czy to wszystko ma jakiś głębszy sens? Po latach nikt już nie wierzy w greckich bogów - raczej traktuje się to w kategoriach klechd, czegoś co nie miało nigdy sensu.

Ale skąd się wzięły mity? Tak samo jak u nas. Ktoś zaczął się zastanawiać nad bytem ludzkim, nad przyrodą i zaczął szukać rozwiązań. Wiadomo - ludzie nie umierają, ale idą do Hadesu.
Jak rozgniewasz boga Posejdona, to zginiesz na morzu (ew. z poparzeń meduzy jak ktoś nie pływa okrętami). Próby znalezienia rozwiązań na dzisiaj znane zjawiska, wydają się być rzeczami normalnymi.

Dodatkowo, jak już wspomniałem - występuje element kontroli społeczeństwa: "Jestem wysłannikiem boskim - musicie płacić podatek, by nie rozgniewać bogów" lub inne tego typu rzeczy. W Egipcie podobno astronom określał zaćmienia Słońca i Księżyca, i w razie buntów mówił: "za 7 dni spadnie na Was kara". Pojawiało się zaćmienie, a człowiek pracował, bo bał się kary ;)

Klechdy domowe

Pewnego rodzaju naszą mitologią są klechdy domowe, czyli historie przekazywane z pokolenia na pokolenie. Nie miały one co prawda jakiegoś stricte propagandowego sensu (Chyba? Ciężko powiedzieć, bo jeśli się nie mylę, to nie opierały się bezpośrednio na bogach.), ale jest to historia "ciemnogrodu" - osób, które też różne rzeczy sobie w ten sposób wyjaśniali, budowali się nawzajem. (Wyrażenie budowali się nawzajem nie ma sensu. W sensie: ciężko cokolwiek zrozumieć o co chodzi w tym. Ja np. nie rozumiem. . Możesz to jakoś zmienić.)

Król Popiel - zły władca, trochę tyran, ogólnie negatywne rzeczy. Jego żona otruła krewnych króla, gdy chcieli go prosić o opamiętanie się. Za to zostali mysim obiadem.

A co z Szewczykiem Dratewką? Przykład bardzo fajnej, chociaż wymyślonej historii. Raczej nikt nie wierzy, że smok jadł dziewice. Z drugiej strony - bardzo wybredne zwierzę.
Różne baśnie i mity zostaną z nami na długi czas (lub na zawsze).

Nawet teraz wmawia się dzieciom wiarę w różne baśnie. Jak ząbek trafi pod poduszkę, to dostaniemy pieniążka (pamiętajcie, by opłacić podatek od darowizny), a Mikołaj... Podobno nie istnieje!

---

Tekst na podstawie 1. tematu z tematów tygodnia.