Opisywałem Wam już wiele niesamowitych i odległych światów. Mimo, że Ziemia jest jedną z wielu planet krążących wokół Słońca, to jednak jakby nie patrzeć jest wyjątkowa. A im więcej odkrywamy niegościnnych i odległych światów, tym jeszcze bardziej zdajemy sobie sprawę z niepowtarzalności planety na jakiej dane nam jest żyć.

Źródło: Pixabay link [Domena publiczna]

Nasz świat jest największą ze wszystkich planet typu ziemskiego w Układzie Słonecznym. Króluje także pod względem aktywności geologicznej. Tylko na Ziemi woda istnieje w postaci stałej, ciekłej i gazowej. Największym cudem naszej planety jest życie, które występuje tu w wielu tysiącach form. Na wyjątkowość Ziemi wpłynęły takie czynniki jak ogromne zasoby wodne w morzach i oceanach, atmosfera, która jest dla nas zabezpieczeniem przed kosmicznym promieniowaniem i większością drobnych kosmicznych skał, nasza planeta okrąża Słońce po kołowej i stabilnej orbicie, dzięki temu unikamy gigantycznych zmian klimatu. Wyjątkowy jest również nasz Księżyc, który odgrywa rolę stabilizatora ruchu obrotowego Ziemi. Najbardziej znaczące jest to, ze nasza planeta jest w optymalnej odległości od naszej gwiazdy. Dzięki temu temperatura na Ziemi utrzymuje się w optymalnych granicach dla rozwoju życia jakie znamy.

Wodny świat

Źródło: Pixabay link [Domena publiczna]

Ze światów jakie znamy tylko Ziemia obfituje w wodę w stanie ciekłym w tak ogromnych ilościach. Oceany pokrywają 71% powierzchni Ziemi. Najgłębsze miejsce oceanów sięga blisko 11 km od powierzchni, natomiast średnia głębokość wód ziemskich oceanów to 3,8 km. Środowisko wodne jest miejscem dla rozwoju wielu niesamowitych form życia. Wodny świat odgrywa również ważną rolę w utrzymaniu życia na lądzie. Energia słoneczna powoduje parowanie wód oceanicznych, sprowadzając na obszary lądowe opady, które zasilają rzeki i jeziora. Woda z opadów trafia w końcu z powrotem do mórz i oceanów. Szacuje się, że cała objętość wody oceanicznej przechodzi ten cykl w ciągu około 2 milionów lat. Woda na naszej planecie jest więc w nieustannym obiegu.

Naturalna ochrona

Źródło: Pixabay link [Domena publiczna]

Warstwa powietrza nad naszymi głowami sięga 120 kilometrów w górę. Atmosfera Ziemi składa się praktycznie wyłącznie z dwóch gazów : azotu (78%) oraz tlenu (21%). Odpowiednio mały procent stanowi dwutlenek węgla (0,04%). Jego nadmiar powodował by efekt cieplarniany, ale w tej ilości służy nam, zapobiegając dużym dobowym wahaniom temperatury. Wraz ze wzrostem wysokości atmosfera staje się coraz rzadsza i chłodniejsza. Jej najbardziej gęsta i najcieplejsza warstwa to troposfera. Sięga ona do wysokości 12 km. To tutaj ogrzewane przez Słońce powietrze unosi się do góry tworząc chmury. Wyżej nad tą warstwą znajduje się stratosfera. Mieści się ona w zakresie od 12 do 50 kilometrów nad powierzchnią Ziemi. To obszar zimny i bezchmurny. Idąc dalej napotkamy warstwę ozonową, która pochłania większość promieniowania ultrafioletowego pochodzącego od Słońca. Na wysokości od 50 do 80 kilometrów nad Ziemią temperatura zaczyna szybko spadać i osiąga tu - 90 stopni Celsjusza! Warstwa ta zwana jest mezosferą. W następnej warstwie - termosferze, na wysokości 100 km jest umowna granica między atmosferą, a kosmosem. W egzosferze, ostatniej z warstw, gęstość powietrza jest miliony razy mniejsza od tej na powierzchni planety.

Gorące wnętrze

Autor: Surachit link [Licencja CC BY-SA 3.0]

Planeta Ziemia zbudowana jest z warstw, przypominających cebulę. Skorupa ziemska zbudowana jest głównie z bazaltów i granitów, ma ona tylko od kilku do kilkunastu kilometrów grubości. Pod nią mieści się płaszcz, który tworzą płynne skały i metale. Jest to największa z warstw i rozciąga się do głębokości 2900 km pod powierzchnię Ziemi. Głębiej warstwa ta staje się coraz bardziej gęsta. Tuż pod płaszczem znajduje się płynne jądro zewnętrzne. Zbudowane jest prawdopodobnie z żelaza, niklu oraz siarki. Gęstość tej mieszaniny jest około 10 razy większa od gęstości wody. Prądy konwekcyjne w ziemskim jądrze tworzą pole magnetyczne Ziemi, które chroni nas przed wiatrem słonecznym(cząsteczki elementarne pochodzące ze Słońca). W centrum kuli ziemskiej znajduje się jądro wewnętrzne. Panuje tutaj ogromne ciśnienie rzędu 4 milionów atmosfer! Dzięki niemu metale takie jak żelazo i nikiel występują tutaj w postaci stałej mimo, że temperatura wynosi tu 6000 stopni Celsjusza. Średnica stałego jądra wewnętrznego wynosi 2400 km.

Aktywna powierzchnia

Autor: Adi4000 link [Domena publiczna]

Wnętrze naszej planety jest bardzo gorące, dlatego występuje na Ziemi duża aktywność geologiczna. Energia z wnętrza planety odpowiada za wybuchy wulkanów i trzęsienia ziemi. Powoduje również wędrówkę kontynentów po powierzchni Ziemi. Skorupa Ziemska podzielona jest na kilkanaście osobnych kawałków, dryfujących po oceanie gorącej magmy. Kawałki te zwane są płytami tektonicznymi. Przemieszczają się ona kilkanaście centymetrów rocznie. Tam gdzie dochodzi do ich zderzeń powstają góry, a tam gdzie dochodzi do wycieku magmy tworzą się wulkany.

Ślady przeszłości

Autor: D. Roddy, U.S. Geological Survey link [Domena publiczna]

Powierzchnia naszej planety nieustannie ulega wielu przemianom. Działanie tektoniki płyt kontynentalnych, czynników atmosferycznych czy rozwoju roślinności sprawia, że Ziemia nie posiada wielu śladów po upadku asteroid, czy meteorytów. Na innych planetach występują one powszechnie. Na Ziemi odkryto około 180 dawnych kraterów uderzeniowych. Stosunkowo niewielką ich ilość tłumaczyła by też atmosfera, która broni nas przed tymi mniejszymi.

Dziękuję za przeczytanie i pozdrawiam miłośników Kosmosu!

Źródła artykułu:

Ziemia
Ocean
Atmosfera Ziemi
Tektonika płyt
Krater uderzeniowy

All rights reserved by @astromaniak 2018