Początki astronomii✨

Pierwsi astronomowie wywodzą się jeszcze z epoki lodowcowej. Już 30 tysięcy lat temu nasi przodkowie zaczęli spoglądać w niebo. Dlaczego? Zapewne z ciekawości, gdyż wtedy w każdym miejscu na świecie można było podziwiać naturalnie czyste i ciemne nocne niebo.

We Francji znaleziono fragment kości, pokryty nacięciami odpowiadającymi następującym po sobie fazom Księżyca. Archeolodzy oceniają, że ma on ponad 30 tysięcy lat, czyli pochodzi z epoki lodowcowej. W bliższych nam czasach zaczęły powstawać budowle takie jak Stonehenge(fotografia powyżej), które powstało ponad 4 tysiące lat temu. Jego zadaniem było wyznaczać kierunek wschodu Słońca podczas równonocy(pierwszy dzień wiosny lub jesieni). Ludzie żyjący blisko natury obserwowali wędrówkę Słońca po niebie każdego dnia. Obserwowali także zmiany związane z porami roku. Ruchy Słońca, księżyca oraz gwiazd były dla ludzkości wtedy zegarem i kalendarzem. Może nie były to dokładne informacje, ale wystarczały na potrzeby ludzi łowców i zbieraczy. Poza wyznaczaniem czasu niebo od zawsze było uważane przez ludzi jako dom bogów. Często zjawiska na niebie miały swoje odniesienia religijne.

Astronomia zrobiła krok na przód 10 tysięcy lat temu w Mezopotamii(obecne tereny Iraku), gdzie pojawiły się pierwsze osady rolników. Używali oni znaków na niebie do wyznaczania poszczególnych etapów uprawy roślin. Postacie gwiezdnego Lwa, Byka czy Skorpiona pojawiały się na płaskorzeźbach w Mezopotamii około 3 tysięcy lat przed naszą erą. Powyżej fragment tabliczki z ich zapiskami. Pierwsi astronomowie dostrzegli też, że Słońce i Księżyc poruszają się wśród pasa nieba, w którym później nazwano 12 gwiazdozbiorów zodiaku. W pasie tym poruszały się również jaśniejsze planety, uznawane za bóstwa, występowały tu też zaćmienia, które wzbudzały ogromny strach i uważane były za gniew bogów.

Inne starożytne cywilizacje utworzyły swoje poglądy i wierzenia. W Egipcie życie ludzi toczyło się zgodnie z wylewami Nilu, które nawadniały pola uprawne. Tamtejsi kapłani obserwując niebo doszli do wniosku, że owe wylewy Nilu poprzedza wschód gwiazdy Syriusz tuż przed Słońcem. Niebo wypełnili egipscy bogowie. Gwiazdozbiór Oriona był Ozyrysem, a Droga Mleczna stała się boginią Nut. Słońce oczywiście też miało swojego boga - Ra. Był on stwórcą świata i panem ładu we wszechświecie.

Chińscy astronomowie dokładnie obserwowali gwiazdy, planety, supernowe i komety. Stworzyli oni swój gwiezdny kalendarz około 1300 lat przed naszą erą. Podobnie jak w Mezopotamii i Egipcie, również w Chinach istniały silne związki między astronomią i astrologią. Chiński cesarz stanowił dla ludu ogniwo łączące niebiosa z Ziemią. Od tamtejszych astronomów wymagano nawet przewidywania przyszłości. Jak na tamte czasu naprawdę wykazywali się oni ogromną inteligencją. Na fotografii powyżej chińskie zapiski o ruchu komet, przemieszczających się po niebie.

W Nowym Świecie kapłani Azteków i Majów również spoglądali w niebo. Majowie, zamieszkiwali południowy Meksyk od III wieku p.n.e do IX wieku naszej ery. Śledzili oni cykle gwiazd i planet, skupiając się na planecie Wenus, która była dla nich bóstwem deszczu. Aztekowie również uznawali Wenus za swojego boga Quetzalcoatla. Uosabiali go sobie z postacią węża. Gdy Wenus znikała i pojawiała się przez pięć swoich cykli w ciągu 8 lat, Aztekowie odprawiali rytuały i składali krwawe ofiary by uspokoić to bóstwo. Stworzyli oni też tzw. kamień Słońca widoczny na fotografii powyżej. Jest to aztecki kalendarz.

W kulturach wysp Pacyfiku obserwacja nieba miała wymiar praktyczny. Znajomość nieba była potrzebna tamtejszym nawigatorom do orientacji na morzu. W obszarach równikowych gwiazdy i planety wschodzą i zachodzą pod dużym kątem do horyzontu. Jasny obiekt stanowił tam więc bezpieczny punkt odniesienia do utrzymania kursu na morzu w czasie kilku najbliższych godzin. Nawigatorzy posługiwali się mapami nieba zbudowanymi z gałązek lub muszelek. Jak widzicie sporo się działo zanim odkryto teleskop. Przybliżę Wam kiedyś dalsze losy astronomii...

Dziękuję za przeczytanie i pozdrawiam miłośników Kosmosu😎

Źródło grafiki i informacji: https://pixabay.com/ oraz https://pl.wikipedia.org

All rights reserved by @astromaniak 2018