Blockchain – największa innowacja na miarę Internetu, od czasu Internetu.
“Cryptocurrency is the first thing like the Internet since the Internet.” –
Marc Andreessen, VCPamiętam czas, gdy zaczął się pojawiać Internet w Polsce, każdy znał kogoś, kto go ma i wszyscy chcieli się dowiedzieć o nim jak najwięcej – czym jest, do czego może się przydać i jak na nim zarobić pieniądze. Dziś coraz bardziej uświadamiamy sobie, jaki wpływ mają na nas Media Społecznościowe, Smartfon i jak trudno jest się bez nich obejść. Co będzie dalej? – “Internet Rzeczy”, może Blockchain – technologia zaproponowana przez Satoshi Nakamoto i stanowiąca istotę samgo Bitcoin. A może synergia ich obu. Blockchain pod różnymi postaciami przykuwa moja uwagę i o nim będzie kilka następnych akapitów.
Bitcoin – to jedna z pierwszych kryptowalut, dziś z całą pewnością najpopularniejsza. Jej całkowita kapitalizacja wynosi w tej chwili ~80% całego świata kryptograficznych tokenów razem wziętych. Rozgłos przyniósł jej między innymi spektakularny wzrost wartości, jaki miał miejsce w październiku 2013 roku, gdzie w ciągu 20 dni cena wzrosła blisko 10-krotnie do $1156. Media w tym okresie również poświęcały sporo czasu temu zjawisku, w listopadzie 2012 był blockhalving, wielu zachwyciło się pomysłem decentralizacji, wymiany P2P, no i połknęło bakcyla. Później jego opinia została mocno nadszarpnięta w skutek szeregu ataków hakerskich i defraudacji na giełdach kryptowalut tj. MtGOX, Mintpal.com, Cryptsy.com, BitFinex.com. Polski wątek stanowi giełda Bitextreme.pl. Wiele osób straciło pieniądze, które trzymali na giełdzie. Dodatkową niesławę przynosi mu ciągle jego szerokie zastosowanie w tzw. Darknecie jako środek płatniczy, za który w miarę anonimowo można kupić broń, narkotyki i inne rzeczy oraz usługi, o których może nawet nie chcielibyśmy wiedzieć. Dziś do transakcji anonimowych wybiera się już coraz częściej inne waluty, takie jak DASH czy Monero – wkrótce może dołączyć do nich Bitshares...
Dominujący motywem zakupu Bitcoin pozostaje inwestycja – trzeba zwrócić uwagę, że Bitcoin jest “walutą” deflacyjną. Jej podaż stale się zmniejsza, a popyt rośnie. Liczba BTC w obiegu jest ograniczona do 21 mln po zakończeniu wydobycia, do siec będą trafiać mniejsze ilości z opłaty transakcyjnej (ang. “fee”). Pierwszy istotny wzrost ceny tzw. “bańka” związana była z blockhalving, czyli obniżeniem nagrody jaką płaci sieć za rozwiązanie bloku (z 50BTC do 25BTC za blok, 1 blok = ~10 min), dziś jesteśmy kilka tygodni po kolejnym halvingu (z 25 BTC do 12,5 BTC). Następny blockhalving za 4 lata.
Adres Bitcoin składa się z 34 znaków, rozpoczyna się zawsze od 1 albo 3, zawiera wielkie i małe litery oraz cyfry alfabetu z wykluczeniem cyfry "0", wielkiej litery "O", wielkiej litery "I" i małej litery "l". W wyniku generowania nowego adresu powstaje również klucz prywatny składający się z 51 znaków i to jego należy szczególnie chronić przed utratą oraz osobami niepowołanymi – dostęp do klucza oznacza dostęp do środków. Bardziej jednak niż sam Bitcoin i przekazywanie środków, ważny jest sam Blockchain – to on tu jest prawdziwą gwiazdą.
Do czego nam Blockchain?
Zastosowań, jak się okazuje, może być bardzo wiele, postaram się wymienić część z tych, które udało mi się zaobserwować. Sednem zastosowania tej technologii jest to, że pozwala ona w sposób jawny i niezaprzeczalny potwierdzić pewne wydarzenie między stronami, przenieść przy tej okazji trochę danych, które można oprogramować oraz rozpropagować tą informację sieci. Jak się okazuje, da się w ten sposób wyeliminować wielu pośredników.
Znaczenie społeczne
Może się wkrótce okazać, że nie będzie nam potrzebny bank, jaki dziś znamy, ani giełda papierów wartościowych. Są pierwsze firmy, które pozyskują kapitał w walucie cyfrowej, finansują przedsięwzięcia, a potem dzielą się zyskiem z inwestorami w tej samej formie.
https://www.youtube.com/watch?v=JG_XiOdbum8
Prezentowane były rozwiązania dotyczące umieszczenia aktów notarialnych w Blockchain. To bardzo wiarygodna i tania alternatywa dla dzisiejszego systemu. Nie oznacza to raczej, że Notariusze stracą pracę, listonosze też jej nie stracili z powodu maila i pewnie taksówkarze też jej nie stracą z powodu Ubera.
Istnieją działające sposoby na przeprowadzanie wyborów z użyciem tej technologii – eliminuje to obawy o nieprawidłowości przy liczeniu głosów, a wynik tak przeprowadzonych wyborów dostępny jest natychmiast. Dodatkowo w dłuższym terminie mocno obniży to koszty, co daje to szanse powszechniejsze zastosowanie, być może będzie to droga to bardziej bezpośredniej demokracji.
Zmiany będą zachodzić też na rynku zakładów bukmacherskich. Zakład dość łatwo można założyć samemu, a potem go opublikować. Jeśli będzie atrakcyjny, to może się spotkać ze sporym zainteresowaniem (Prediction market w Bitshares, strona projektu Augur).
Tokeny dziś często wykorzystywane w grach on-line, mogą wkrótce stać się wymienialne na tokeny z innych gier. Project PeerPlays tworzy system, który może zostać łatwo zintegrowany przez twórców gier i wykorzystywany do obrotu tokenami. Peerplays chce stać się warstwą dla wymiany tokenów w grach online począwszy od prostych gier P2P, Kasyn, aż do MMO i FPS. Stworzy to użytkownikom możliwość handlu zarobionymi tokenami, a twórcom gier otworzy nowy kanał dystrybucji. PeerPlays jest tokenem oparty jest o Graphene, tak samo jak Bitshares. Jednak w odróżnieniu od niego, środki płynące z obrotu, są rozdzielana pomiędzy posiadaczy tokena (PeerPlays jest typu FBA – Fee-Backed Assets). Bitshares przeznacza te środki na własny rozwój, najczęściej jest to praca programistów core i frond-end, ale być może odbędzie się wkrótce kampania marketingowa finansowana przez sieć.
Prywatnie, możliwe stanie się:
- rozproszone przechowywanie plików z zachowaniem praktycznie całkowitej anonimowości z uwzględnieniem najwyższych standardów niezawodności (sjcx, siacoin, maidsafe)
- głosowanie w wyborach
- zapisanie informacji o własności w blockchain
- nowy rozproszony Internet wewnątrz istniejącej infrastruktury, oparty o nowe lub zmodyfikowane protokoły (maidsafe)
- zawieranie przeróżnej maści programowalnych kontraktów z przeróżnymi wyzwalaczami (ETH)
- łatwe przechowywanie oszczędności w wielu różnych aktywach bez wychodzenia z domu i załatwiania skomplikowanych procedur, lub wymienić je na inne aktywa w 3 sekundy (Bitshares)
- emitowanie własnych cyfrowych walut, nadanie im własnej nazwy, wielkość emisji oraz wielu innych parametrów (Bitshares)
- inwestycje w kolejne wersje ulubionych filmów, gier, a może nawet kolejnych wersji samochodu elektrycznego TESLA – jako udziałowcy – jeśli Elon Musk zechce tak finansować swoje kolejne przedsięwzięcia ;)
Blockchain, czyli zdecentralizować i rozproszyć wszystko!
Społeczności gromadzące się wokół Blockchain to ideologiczne miejsce, z którego widać rosnący trend ku wszelakiej decentralizacji. Trend dobrze obrazuje coraz popularniejszy Uber – postrach taksówkarzy, tam też można płacić w BTC. Tu też ciągle pojawiają się ludzie, którzy poszukują wartości we wszystkim, co nas otacza i starają się tą wartość odzwierciedlić w tworzonych tokenach kolejnych projektów. Dziś wartość udaje się odszukać w tworzonych przez użytkowników treściach na portalach społecznościowych. Steemit chce tą wartość zdefiniować i oddać ją twórcom oraz tym, którzy ją odnaleźli i głosowali na nią.
Wartość udało się także odnaleźć w niewykorzystanym miejscu na naszych dyskach twardych (sjcx, siacoin, maidsafe), można ją wydzierżawić, albo odkupić od innych użytkowników sieci za ułamek ceny dziś stosowanych rozwiązań, zachowując tym samym gwarancje bezpieczeństwa i poufności danych.
Technologia ta ma dużą szansę zagościć także w innych dziedzinach naszego życia ponieważ rozwija się szybciej niż http w latach 90-tych. Sektor bankowy prowadzi szeroko zakrojone badania nad wykorzystaniem łańcucha bloków stworzonego przez Ripple oraz IBM do operacji wewnątrz swoich ośrodków.
https://www.youtube.com/watch?v=4RRD4Jy6aWw
Być może już wkrótce uda się znacząco uprościć system, uczynić go wydajniejszym i dużo mniej podatnym na awarię i nieprawidłowości oraz robić przelewy 24/7.
W nowszych od Bitcoin walutach, takich jak Bitshares, czy DASH, prace nad rozwojem projektów prowadzone są za środki uzyskane z pracy sieci i to ona opłaca ich rozwój (ang. self governance). Decyzje na temat kierunków dalszego rozwoju są podejmowane w oparciu o głosowanie i biorą w nich udział członkowie tych społeczności. W przypadku Bitshares udział głosów jest proporcjonalny do ilości posiadanej waluty. W przypadku DASH jest nieco inaczej. Osoba posiadająca węzeł do błyskawicznych transakcji w sieci – tzw. Masternode – głosuje za proponowanymi zmianami: tak lub nie. Decyzje podejmowane są stosunkowo szybko. W przypadku Bitcoin takie dyskusje ciągną się miesiącami. W DASH każdy, kto wejdzie w posiadanie 1000 DASH, może stać się częścią głosującej i zarabiającej społeczności. Tak długo, jak środki te są zamrożone na serwerze, węzeł generuje dochód i daje prawo do głosowania.
Pojawiają się też coraz to nowe sposoby finansowania przedsięwzięć, eliminujące pośredników i gwarantowane przez łańcuch bloków i reputację emitenta. Przykładem tego może być wspomniana wcześniej zdecentralizowana giełda OpenLedger, która wyemitowała token – OBITS, który zobowiązała się odkupować każdego drugiego dnia miesiąca za z góry określony % zysków giełdy. Jak już dziś widać, zyski giełdy się zwiększają, a liczba tokenów ciągle się zmniejsza. Dodatkowo każdy może dowolnie obracać tokenem OBITS na giełdzie i sprzedać go w dowolnej chwili po cenie rynkowej. Kolejnym przykładem jest portfel Moonstone dedykowany walucie Bitshares i zawartej w nim giełdzie, prace nad nim rozpoczęły się jeszcze za czasów pierwszej generacji tej waluty, gdzie portfel daleki był od ideału szczególnie w kwestii responsywności. Szczegóły emisji są nieco bardziej skomplikowane i przedstawione zostały materiałach na stronie projektu.
https://www.youtube.com/watch?v=97ufCT6lQcY
Aspekt inwestycyjny
Warto pamiętać, że inwestycje w cyfrowe waluty należą do grupy inwestycji wysokiego ryzyka, ponieważ zmienność ceny jest wysoka, a same aplikacje ciągle oficjalnie znajduje się w fazie beta. Inwestycja w cyfrowe waluty jest jak inwestycja w idee, która za nią stoi, a tych nie brakuje i wiele poległo. Nie znaczy to, że nie da się tam znaleźć stabilnej przystani. W portfelu Bitshares można lokować środki w klasyczne złoto, srebro lub inne dobrze znane waluty tj. USD, CNY, EUR.
Giełda ta, w odróżnieniu od tradycyjnych giełd (bitfinex.com, poloniex.com, bitmarket.pl) jest zdecentralizowana i w ten sposób odporna na ataki hakerów. Transakcje i zlecenia zarejestrowane są w łańcuchu bloków. Choć ataki na giełdy przyciągają nowe fale użytkowników, to płynność nie jest jeszcze taka, jakiej byśmy oczekiwali. Obroty jednak systematycznie rosną i idzie to w dobrą stronę. Warto podkreślić, że prowizja jest dużo niższa niż na tradycyjnych giełdach, nie jest też ona oparta o procent obrotu, tylko jest stała i wynosi w tej chwili 0.14676 BTS, a cena 1 BTS = 0,0055 USD. Mimo niskich kosztów transakcji, niektórych inwestorów może zniechęcać otwartość giełdy – łatwo sprawdzić saldo innego użytkownika, jeśli zna się jego nazwę konta. To jednak powinno się zmienić w niedługim czasie za sprawą ekipy “Bitshares Munich” i ich pracą nad wprowadzeniem anonimowości w Bitshares (info m.in tu: E171 2016-09-02 Beyond Bitcoin) a właściwie wyciągnięcia tej funkcjonalności z CLI do GUI – co jest bardzo istotne.
Warto by też wspomnieć o Ethereum (ETH), to jest potężny kawał technologi, porównywany jest czasem do systemu operacyjnego, a nawet komputera, na którym uruchamiane są zdecentralizowane aplikacje, a te jak wiadomo mogą być złośliwe, choć to już inna historia... Jest szansa, że to z niego wyłoni się w przyszłości owa synergia Blockchain i Internetu Rzeczy. Warto trzymać rękę na pulsie, tym bardziej że szybko stał się drugim najważniejszym graczem po Bitcoin.
https://www.youtube.com/watch?v=U1XOPIqyP7A