Świadomość przychodzi z czasem

Co za dzień... Leje deszcz, leniwa sobota, pogodowy ból głowy (podobno tylko my Polacy to znamy), gdyby nie malowanie chyba nie zwlokłabym się z łóżka, ale...

Pamiętacie to zestawienie? Ten obrazek to efekty około trzech godzin pracy. Malowałam tak, jak mi się wydawało, raczej nie prosząc o feedback. Myślałam, że wiele mnie nie zaskoczy. Myliłam się. Poniżej przedstawię Wam kilka istotnych aspektów akwareli, o których nie miałam pojęcia lub świadomości.

.

Papier naprawdę robi różnicę

Ten obrazek uważałam za skończony i byłam z niego bardzo niezadowolona. Granice plam były nierówno poszarpane, bryły krzywe, a całość wydawała mi się blada. Co gorsza, nie do końca wiedziałam, z czego to wynika, bo wcześniej nie miałam takiego problemu. Okazało się, że papier, który kupiłam zgodnie z zaleceniem warsztatów to papier artystyczny tłoczony na zimno, 300g/m2, o wyraźnej fakturze. Nietrudno się domyślić, że wcześniej nie miałam do czynienia z takimi papierami (facepalm, że nie zorientowałam się, o co chodzi). Malowałam na papierach 200g/m2 tłoczonych na gorąco, gładkich - na takim papierze maluje się zupełnie inaczej, więc jak cielę się raz nauczyło, tak probowało za każdym razem - nie za dużo warstw, nie za dużo wody i kiedy doszłam do momentu na obrazku obok wydawało mi się, że przecież papier więcej nie zniesie. Zniósł. Na dodatek nie wiedziałam jak należy operować pędzlem na papierze o nieznanej mi fakturze: papier studencki znacznie lepiej znosi pojedyncze pociągniecia pędzla niż wielokrotne wzmacnianie krawędzi. Lekcja 1: Technika zależy od papieru.

Kiedy myślisz, że to już koniec

Temat związany z poprzednim, a jednak nie do końca. Przede wszystkim grunt to cierpliwość. Powiedziałam dzisiaj M. - artystce, z którą pracuję na warsztatach: "skończyłam, ale nie podoba mi się to, następnym razem muszę..." i wymieniam, co mi się wydaje, że powinnam. Była bardzo zdziwiona, że myślałam, że to już koniec. Od tamtej pory jednak to ja dopiero byłam zdziwiona, kiedy okazało się, że to w zasadzie dopiero podrys i ile mogę jeszcze zrobić z tym obrazkiem! Lekcja 2: Cierpliwości!

Obserwacja światła i cienia

Tego akurat miałam pełną świadomość, natomiast konsekwencji to już nie. Jestem chyba urodzonym ściemniaczem amatorem i nawet jak zaplanuję sobie gdzie pada światło, gdzie jest cień własny i rzucony to... i tak w pewnym momencie dodaję kontrastu gdzieś na pałę. Lekcja 3: Nie wolno, Kasia, bo to widać, na litość boską. Side note: kontrast. Jasne elementy mocno wybiją się do przodu na ciemnym tle.

Ziarno

Największy szok dzisiejszego dnia... Otóż okazało się, że kolejną rzeczą, którą należy w akwareli kontrolować, jest ziarnistość pigmentu. W życiu bym nie wpadła na to, że każdy pigment ma inną ziarnistość: niektóre rozpuszczone w wodzie tworzą gładką i równą plamę, inne schnąc zbrylają się zbierając w kupki mikroskopijne granulki pigmentu. Do tych ostatnich należą np. niektóre ultramaryny, błękit ceruleański, sjena palona, umbra palona, sjena surowa... Znałam wcześniej sposoby takie jak np. posypanie soli na schnącą farbę, aby uzyskać efekt punktowego wymycia pigmentu, ale moja nieznajomość materii, z którą próbuję pracować mnie dziś po prostu zszokowała. Lekcja 3: Zrób sobie tabelkę z kolorami i je podpisz, żeby nie było zamieszania!

Masking i czyszczenie po maskingu

Płyn maskujący i taśmy maskujące. Bardzo ciekawa sprawa. Żeby zostawić przebłyski światła można malować wokół jasnych pól, ale bezpieczniej zastosować masking. Płyn maskujący to rodzaj gumy - zwykle hipoalergiczny lateks, którym w stanie ciekłym pokrywa się miejsca, które mają zostać jasne. Gdy zastygnie można po nim malować, a następnie łatwo usunąć np. gumką chlebową, nie ryzykując uszkodzenia reszty obrazka. Wcześniej używałam maskingu tylko raz i nie mogłam pojąć, co robię źle - nie byłam w stanie zrobić doskonale prostych linii o równym konturze, zawsze gdzieś pojawiał się większy bąbel. Otóż, lekcja 4: postprodukcja! Masking raczej nigdy nie jest ostatnim krokiem. Trzeba po nim posprzątać - oczyścić krawędzie, dodać cienie na maskowanych płaszczyznach. Niesamowite.

Wydobycie tylnych planów zimnym washem

Zdębiałam, kiedy cały drugi i trzeci plan artystka kazała mi pokryć bladoniebieskim washem. Nie po to się mordowałam z maskingiem i malowaniem wokół jasnych płaszczyzn tyle czasu, żeby teraz wszystko zamalować na niebiesko! Ale jak możecie zaobserwować na obrazku niżej, tak prosty zabieg wypchnął ciepłe pierwsze plany na przód, co pomogło zbudować złudzenie trójwymiarowości i głębi. Lekcja 5 (bardziej praca domowa, bo jeszcze nie mam do siebie zaufania w tej materii): zbadać, jak można oddziaływać na głębię za pomocą pokrywania planów różnymi odcieniami.

Techniki naprawiania błędów

No i tutaj mamy hit stulecia. Kiedyś, kiedy schrzaniłam robotę, odechciewało mi się kończyć, dlatego pewnie nigdy nie doszłam tak daleko z malowaniem jak dzisiaj. Częściowo na pewno jest to winą używania papieru, który nie był w stanie przyjąć tyle wody i poprawek, ile mi było potrzeba. Okazało się jednak, że można zdjąć farbę po wyschnięciu, naprawić poszarpane krawędzie, rozmyć te, które są za ostre, rozjaśnić plamy... Wszystko w granicach rozsądku, ale jednak. Na dodatek dowiedziałam się, że jest coś takiego, jak specjalny, twardszy pędzel do skrobania farby na mokro. Do tej pory myślałam, że w akwareli używa się tylko pędzli o miękkim włóknie... Lekcja 6: Nie poddawaj się! I cierpliwości, po raz wtóry.

Tak wygląda efekt końcowy, 3h po poprzedniej wersji, która wydawała mi się skończona. Zmiany zostały opisane powyżej: w zasadzie wszystko co dotyczyło kończenia akwareli było dla mnie zaskoczeniem, bo tak naprawdę nigdy nie malowałam dla samej przyjemności malowania! Przed studiami akwarela służyła mi jako medium, którego uczyłam się do egzaminu na studia, a na studiach - żeby je zaliczyć. Rady dla mnie na przyszłość: wyspać się, żeby ręce mi się nie trzęsły, bo żadna linia nie jest prosta, bardziej ograniczyć paletę i częściej zmieniać wodę - jestem mistrzem malowania brudną wodą i mieszania wszystkich kolorów ze wszystkimi, czekać aż każda warstwa wyschnie do końca, no i... wybrać sobie łatwiejszy kadr...

Generalnie moim celem jest większa świadomość swoich ruchów i decyzji - jak zawsze, także w akwareli. A może podsunęlibyście mi obrazek, który byście chcieli, abym spróbowała namalować? Jeśli dotrwaliście aż do tego miejsca - to dziękuję i ciepło pozdrawiam! :)