Tematem 4 konkursu kulinarnego organizowanego przez @grecki-bazar-ewy są "wielkopostne tradycje kulinarne". W tej edycji konkursu, Pani organizatorka założyła, że posty konkursowe nie muszą być przepisami dlatego więc przygotowałam, krótki wpis o jajkach będących symbolem nadchodzącej Wielkanocy.

Wartości jaj :

Jaja kurze prócz smaku i wielu, naprawdę wielu propozycji podania oferują nam szereg wartości odżywczych.
Żółtko jaja zawiera witaminy z grupy B (w tym kwas foliowy), witaminę A, witaminę D i PP. Jest bogate w łatwo przyswajalne żelazo a także potas, cynk, selen i magnez. Dwie trzecie wartości żółtka to nienasycone kwasy tłuszczowe, bardzo ważne między innymi dla naszego układu nerwowego. W białku jaja odnajdziemy aminokwasy, które nasz organizm przyswaja niemal w 100%. Jajka zawierają również cholesterol ( średniej wielkości jajo około 200 mili gramów), który mimo złej sławy jest niezbędny do syntezy wielu ważnych biologicznie czynnych cząsteczek takich jak hormony płciowe i glikozydy nasercowe. Jajka podtrzymują stały poziom cukru we krwi, zawierają lecytynę, ksantofil (działanie anty miażdżycowe) i luteinę(chroni przed szkodliwym promieniowanie UVA, UVB). Dwa średniej wielkości jaja to tylko około 150 kalorii.

Według Schematu Żywienia Niemowląt z 2014 roku powinny się znaleźć w diecie dziecka już od 7 miesiąca życia. Najlepiej w najzdrowszej postaci czyli jajku ugotowanym na miękko lub jajecznicy przyrządzonej na parze. Dzieciom oczywiście nie należy podawać surowych jaj.

Nie dostatecznie jednak, w mojej opinii rozpropagowana jest wiedza na temat jak ważne jest dla wartości odżywczych jaja ile czasu je poddajemy obróbce cieplnej.

Jakie jajka wybierać?

Na jajach sklepowych widnieje charakterystyczne oznakowanie w postaci kodu. Pierwsza cyfra tej pieczątki to dla nas informacja na temat sposobu hodowli kur niosek. Wyróżniamy :

• 0 - czyli chów ekologiczny, kury hodowane w tradycyjny sposób na wolnym wybiegu, karmione najwyższej jakości paszami. Jaja ekologiczne są najmniej nasycone chemią czy antybiotykami.
• 1 - chów wolno wybiegowy, kury chodzą na świeżym powietrzu, są zamykane na noc w kurniku, siedzą na grzędach i mają możliwość jedzenia naturalnego pokarmu.
• 2 - chów ściółkowi czyli kury żyją w wielkich kurnikach, chodzą po słomie, mają grzędy ale nigdy nie wychodzą na świeże powietrze.
• 3 - chów klatkowy, kury całe życie zamknięte są w klatkach, najczęściej po kilka sztuk. Nie mają możliwości poruszania, dostępu do światła słonecznego, ściółki. Często obcina się im dzioby i pazury, karmi tylko sztucznie.

Kolor skorupki zależy od rodzaju karmy i rasy kury, która je zniosła i nie wpływa na wartości odżywcze ani smak jaja.

Jak sprawdzić czy jajko jest świeże?

Aby sprawdzić świeżość naszych jaj bez rozbijania skorupki, należy jajko włożyć do wody. Jeśli tonie oznacza, że jest świeże. Jajko, które unosi się na powierzchni jest nieświeże ponieważ w czasie długiego przechowywania jaj gromadzi się w nim powietrze. Jajko nie może również chlupotać przy potrząsaniu.

Jak gotować jajka? Dlaczego tak ważne jest by nie przekraczać tego czasu?

Czas gotowania jajka kurzego liczymy od zagotowania wody. Od czasu gotowania zależy czy otrzymamy jajko na miękko, twardo czy półmiękko. W zależności od wielkości jaja :

• na miękko jajo gotujemy 2,5-4 minuty
• na półmiękko jajo gotujemy do 6 minut
• na twardo jajo gotujemy od 8 do 10 minut

Jaja przepiórcze:

• na miękko 1 - 1,5 minuty
• na twardo 4 minuty

Polecam gotować jaja przy pomocy minutnika, ja swój kupiłam za kilka złotych w polskiej sieci sklepów Dino.

Trzymanie jajka we wrzątku powyżej 10 minut sprawia, że traci ono wartości odżywcze ale co gorsze, staje się dla nas trujące (może powodować zatrucia pokarmowe). Przegotowane żółtko barwi się na zielono - jest to efekt reakcji siarki z żelazem. Istnieją teorie, że zbyt długie obgotowywanie jajek zamienia nienasycone kwasy tłuszczowe z żółtka w szkodliwe dla organizmu tłuszcze trans. Takie jajka nadają niestety tylko do wyrzucenia.