Mikrometry – to warto wiedzieć
Jednym z najbardziej prostych, funkcjonalnych i precyzyjnych urządzeń pomiarowych jest mikrometr. W zależności od rodzaju, służy on do pomiarów zewnętrznych, wewnętrznych lub do wbudowania w przyrządy do kalibracji.
Czym są mikrometry i do czego służą?
Mikrometry, zwane również mikromierzami, to urządzenia służące do wykonywania bardzo szczegółowych pomiarów, sięgających setnych i dziesiętnych milimetra. Mikrometrem można niezwykle precyzyjnie zmierzyć przedmioty wykonane ze stali lub sztywnych tworzyw sztucznych, między innymi średnicę śrub, gwintów i drutów.
Z czego składa się mikrometr?
Mikrometr składa się ze śruby mikrometrycznej, połączonej z bębnem mikrometru. Urządzenie ma również podziałkę, zwaną też noniuszem, ale też pokrętło połączone sprzęgłem zapadkowym z bębnem mikrometru. Na bębnie można znaleźć skalę noniusza z podziałką (w zakresie od 0 do 49).
Za pomocą szczęk mikrometru (szczęki stałej i szczęki ruchomej – zwanej również młoteczkiem) w urządzeniu można umieścić twardy przedmiot, na przykład śrubę, którą można poddać pomiarowi. Mikrometr składa się też ze sprzęgła ciernego, kabłąka i nakrętki zaciskowej. Za pomocą wrzeciona ze śrubą mikrometryczną mierzy się dany przedmiot.
Warto dodać, że w przypadku średnicówek mikrometrycznych dwupunktowych i trójpunktowych wyznacznikami są nacisk pomiarowy minimalny i maksymalny oraz błędy wskazań.
Mikrometr warto przed użyciem skalibrować, aby mieć pewność, że wskazania urządzenia i odczyt wymiaru będą prawidłowe.
Rodzaje mikrometrów
Do podstawowych rodzajów mikrometrów należą:
- mikrometry do pomiarów zewnętrznych,
- mikrometry do pomiarów zewnętrznych,
- mikrometry do pomiarów wewnętrznych,
- głębokościomierze mikrometryczne,
- wysokościomierze mikrometryczne,
- do wbudowania – między innymi przyrządy kalibracyjne i pomiarowe specjalne.
W jaki sposób dokonuje się prawidłowego odczytu wyniku mikrometru?
Aby dokonać odczytu wyniku mikrometru, należy ręczne obrócić bęben. To powoduje przesunięcie się wrzeciona, które zetknie się w pewnym momencie z krawędzią mierzonego przedmiotu. Przy pierwszym oporze należy przerwać obracanie bębna i wykonać kilka obrotów sprzęgłem, co pozwoli dokonać dokładnego pomiaru.
Przy używaniu sprzęgła słyszalne będzie charakterystyczne cykanie mechanizmu zapadkowego. Zablokowanie wymiaru możliwe jest dzięki zaciskowi. Odczyt wymiaru – z dokładności do 0,5 mm – będzie możliwy dzięki podziałce ze skalą noniusza. Pozostałą wartość można odczytać z podziałki na bębnie, a następnie zsumować z poprzednim odczytem.