W Japonii zakwitły wiśnie - Japończycy świętują Hanami 花見!

świętowanie Hanami po zmroku przy udziale urokliwych lampionów źródło

Japońska agencja meteorologiczna poinformowała, że w Tokio właśnie zakwitły pierwsze wiśnie zwane przez Japończyków Sakura, a zatem to doskonała okazja, aby przybliżyć temat świętowania wiosny oraz celebracji kwitnących wiśni w Japonii - święta znanego pod nazwą Hanami, zachwyćmy się razem tym co od stuleci zachwyca Japończyków!

Słowo hanami w języku japońskim oznacza dosłownie oglądanie kwiatów i jest ściśle związane z okresem kwitnięcia wiśni, który wypada najczęściej pod koniec marca lub na początku kwietnia - w zależności od warunków pogodowych. W tym roku wiśnie zakwitły w Tokio 29 marca(pełny rozkwit), choć na południu Japonii miało to miejsce wcześniej, jednak za oficjalną datę rozkwitu sakury przyjmuję się czas w którym rozkwita w japońskiej stolicy.

prognoza kwitnięcia wiśni dla poszczególnych regionów Japonii

Celebrowanie kwitnących wiśni praktykuje się w Japonii od czasów okresu Heian (VIII - XII w.) kiedy to pod wpływem dworskiej kultury chińskiej dynastii Tang, zaczęto przywiązywać uwagę do wyjątkowego piękna kwitnących kwiatów. Kwiatowe uczty były pełne podziwu dostojnych dworzan, którzy oddawali się zachwytom nad pięknem kwiatów, oddawano także cześć bóstwom, które według tamtejszych wierzeń miały skrywać się w drzewach sakury. Z czasem ów zwyczaj zaczął popularyzować się wśród mieszczan aż świętowanie kwitnących wiśni stało się narodową tradycją. W czasie okresu Heian pojawiła się także nowa forma poezji opisująca niezwykłe piękno młodych kwiatów, która była postrzegana jako metafora życia - efemeryczne piękno przypominające o wspaniałości i kruchości ludzkiego istnienia. Filozofia ta wywodzi się bezpośrednio z buddyzmu, który skupia się na teraźniejszości i docenia każdy przejaw otaczającego nas piękna, nie zapominając przy tym o jego niezwykle ulotnym charakterze.

Yoshitsune i Benkei oglądają kwiaty wiśni, Yoshitoshi Tsukioka (1885) źródło

---

Gdyby na tym świecie nie było kwiatów wiśni,
Jakże spokojne byłyby nasze serca na wiosnę.

Ariwara no Narihira (825-880)

Znani japońscy twórcy haiku również bardzo często nawiązywali do kwitnącej sakury, okres hanami sprzyjał twórczości pod wpływem zachwytu nad jej pięknymi kwiatami.

Płatki spadają
Nie mogąc się oprzeć,
Blaskowi Księżyca

---

Księżyc o zmierzchu
Gromada spadających płatków,
Z wiśniowego drzewa

~ Masaoka Shiki

zamek Hirosaki źródło

Uznawany za jednego z największych poetów haiku - Basho Matsuo - napisał kilkanaście wierszy inspirując się wiśnią w rozkwicie, tym przypadku będąc kiedyś w Tokio:

Chmura wiśniowych kwiatów;
Świątynny dzwon -
Czy to Ueno, czy Asakusa?

Zwyczaj podziwiania kwitnących wiśni został spopularyzowany głównie za sprawą cesarza Saga-tennō (786-842), który w cesarskim Kioto, pod kwitnącymi drzewami sakury organizował barwne przyjęcia, podczas których podziwiano piękne kwiaty i raczono się sake. Zwyczaj ten zapoczątkował współczesną tradycję świętowania Hanami w czasie, którego miliony Japończyków wybierają się na lokalne pikniki i świętują pod drzewami sakury nadejście nowej pory roku, pijąc przy tym alkohol, herbatę i jedząc różne smakołyki - m.in. Sakuramochi.

Świętujący Japończycy w parku Ueno źródło

Obecnie celebrowanie Hanami łączy się z różnymi imprezami okolicznościowymi i wydarzeniami kulturalnymi, które odbywają się przez około dwa tygodnie od zakwitnięcia wiśni. Festyny, pikniki, koncerty, wycieczki rodzinne; Japończycy w każdym wieku ruszają gremialnie na łono natury, aby móc podziwiać piękno przyrody, którego niezwykłą manifestacją jest właśnie kwitnąca sakura - symbol współczesnej Japonii. Myślę, że ów egalitaryzm w celebracji japońskiej przyrody pomaga zachować w tym kraju pewną równowagę, która sprawia, że przemoc i chaos nie są tak powszechne jak w krajach zachodu. Podziw i szacunek dla natury przypomina Japończykom jak istotnym elementem ich życia jest przyroda; z pokorą i uniżeniem, lecz pełną radości - parafrazując słowa pewnej pisarki.

kwitnące wiśnie na tle zamku Himeji źródło

Dwa najbardziej charakterystyczne symbole Japonii w jednym ujęciu - kwitnące wiśnie i święta góra Fuji. Wyraz nieopisanego piękna połączonego z efemerycznym majestatem w równie ulotnej krainie wulkanów - oby ta chwila trwała jak najdłużej.

źródło