Emmanuel Sieyes - Zasady roku 1789

Zasady roku 1789 – jednym z ich twórców był opat Emmanuel Sieyes (1748-1836) –

Sieyes stawiał z na zasady wolności i równości przeciwko absolutystycznej władzy monarchii, strzegącej przywilejów.

Można powiedzieć, że przygotował grunt pod Deklarację Praw Człowieka i Obywatela z 1789 r. Deklaracja Praw Człowieka i Obywatela 26.8.1789r. - zawierała podstawy ideowe rewolucji w jej pierwszej fazie. Stanowiła też najważniejszy dokument uchwalony przez Zgromadzenie Narodowe. Były w niej zapożyczenia z amerykańskiej Deklaracji Niepodległości z 1776r., widoczne były też wpływy Monteskiusza i Rousseau. Oparta jest na przekonaniu o istnieniu pewnych praw naturalnych - że istnieją jakieś uniwersalne odnoszące się do różnych ludzi uprawnienia.

Prawa człowieka to prawa naturalne, niezbywalne i święte. Deklaracja głosiła, że ludzie rodzą się i pozostają wolni i równi w swych prawach, że podstawą różnic społecznych może być tylko dobro powszechne. Celem każdego państwa jest zapewnienie: wolności, własności, bezpieczeństwa i oporu przeciwko uciskowi. Źródłem władzy zwierzchniej jest zawsze naród, żadna jednostka czy ciało nie może wykonywać władzy nie pochodzącej wprost od narodu. Deklaracja kończyła się komentarzem że własność jest prawem nienaruszalnym i świętym, nie wolno nikogo pozbawiać własności – z wyjątkiem przypadków gdy jest to wyraźnie prawem usankcjonowana konieczność społeczna i pod warunkiem sprawiedliwej uprzedniej rekompensaty. (Sieyes zdecydowanie odrzucał własność feudalną opartą na przywileju i zróżnicowaniu stanowym)Zasada równości jednak w praktyce miała charakter czysto formalny – nie przyznano praw obywatelskim Afroamerykanom i nie zniesiono niewolnictwa w koloniach francuskich.

W samej Francji podzielono obywateli na czynnych i biernych (na podstawie majątku). Pełnię prawa miało tylko 26mln obywateli, tłumaczono to tym że nie ma potrzeby wciągać do udziału w rządach wszystkich, skoro tylko niektórzy – posiadający i mądrzy – są do tego przygotowani, tym bardziej że interes wszystkich warstw stanu trzeciego jest identyczny. Sieyes odrzucał zasadę demokracji jako formę realizowania suwerenności narodu, naród jest wprawdzie suwerenem, ale może działać tylko pośrednio przez swoich reprezentantów Zgromadzeniu, wybieranych zgodnie z zasadą cenzusu majątkowego. Poglądy Sieysa łączyły ideę suwerenności narodu z prawami politycznymi dla posiadających – co po raz pierwszy podchodziło pod idee prokapitalistyczne.

https://pixabay.com/pl/francja-rewolucja-francuska-63022/