ကၽြန္ေတာ္ေတြး၍ ေရးမိသည္ ( Henry Aung )

ကၽြန္ေတာ့ အေနျဖင့္ မၿပီးျပတ္ေသးေသာ ေဆာင္းပါးျဖစ္သည့္ ကၽြန္ေတာ္ေျပာေသာစကၤပူ အပိုင္း ဆက္မ်ားကို ဆက္ေရးရမည္ ျဖစ္ေသာ္ လည္း ဘာေၾကာင့္ မွန္း မသိ ကၽြန္ေတာ္ ဒုကၡေရာက္ခဲ့ ေသာ ၊ တနည္းအားျဖင့္ ခက္ခဲ ပင္ပန္းခဲ့ ေသာ ထို သေဘၤာက်င္း လုပ္သားဘဝမ်ားကို ဆက္ေရးရန္ လက္တြန္႔ ေနခဲ့ပါသည္။

ထိုသေဘၤာက်င္း လုပ္သားဘဝႏွင့္ ပတ္သက္၍ ေရးစရာမွာ အေတာ္မ်ားပါသည္။ ကၽြန္ေတာ္ေတြ႕ဆံု ၾကံဳေတြ႕ခဲ့ရေသာ အခက္အခဲသာမက အျခားသူမ်ား၏ အခက္အခဲမ်ားကိုလည္း ေဖၚျပရလ်င္ အပိုင္းဆက္ အေတာ္မ်ားမ်ား ေရးရမည္ ျဖစ္ေသာေၾကာင့္ လက္တြန္႔ ေနျခင္းလည္း ျဖစ္ေကာင္း ျဖစ္ႏိုင္ပါသည္။

သို႔ ေသာ္ယခု ေဆာင္းပါးကိုေတာ့ ယမန္ေန႔က ကၽြန္ေတာ္ၾကည့္ ျဖစ္ခဲ့ ေသာ တ႐ုတ္ဒါ႐ိုက္တာ Feng Xiogang ၏ Aftershock ဟူေသာ ႐ုပ္ရွင္ကားကို ၾကည့္ ၿပီးေနာက္ ျဖစ္ေပၚလာေသာ ကၽြန္ေတာ့ ခံစားမႈကို ေရးျပလိုရင္းျဖစ္ပါသည္။

ကၽြန္ေတာ့ ခံစားမႈသက္သက္ သာျဖစ္၍ ႐ုပ္ရွင္ ဇာတ္ကားအား ၫြန္းဆိုေသာ ေဆာင္းပါးမဟုတ္ေၾကာင္းကိုေတာ့ ႀကိဳတင္ အစီရင္ခံပါသည္။

ဆိုခဲ့သည့္ အတိုင္း ထို Aftershock ဟူေသာ ႐ုပ္ရွင္မွာ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံ Tangshan ၿမိဳ႕ငယ္ေလးတြင္ ၁၉၇၆ ခုႏွစ္ ဂ်ဴလိုင္လ ၂၈ ရက္ေန႔ မနက္ ၃ နာရီ ၄၂ မိနစ္ အခ်ိန္တြင္ လႈပ္ခတ္သြားေသာ ျပင္းအား ၇.၈ မဂၢနီက်ဴ ရွိေသာ ငလ်င္ ႏွင့္ ပါတ္သက္ၿပီး ဇာတ္လမ္းဖြင့္ ႐ိုက္ကူးသြားျခင္း ျဖစ္ပါသည္။

ထိုေခတ္ကာလ အခ်ိန္တုန္းကျဖင့္ ဆိုလ်င္ အေတာ္ျပင္းထန္ေသာ ငလ်င္တခု ဟု ဆိုႏိုင္ပါသည္။ ႐ုပ္ရွင္ ဇာတ္ကား အေၾကာင္းမေျပာခင္ ထို ငလ်င္ႏွင့္ ပါတ္သက္ၿပီး အနည္း ငယ္ေဝမွ်လိုပါသည္။ ဆိုခဲ့သည့္ အတိုင္း ထို ငလ်င္ႀကီးမွာ လူအမ်ား အိပ္ေမာက်ခ်ိန္ မနက္ ၃ နာရီေက်ာ္တြင္ လႈပ္ခတ္ခဲ့ ျခင္း ျဖစ္သျဖင့္ လူေပါင္း ၂ သိန္း ၄ ေသာင္းေက်ာ္၏ အသက္ကို နႈတ္ယူသြားခဲ့ပါသည္။

ငလ်င္လႈပ္ခတ္ခ်ိန္ ၁၄ စကၠန္႔ မွ ၁၆ စကၠန္႔ အထိ ၾကာျမင့္ ခဲ့ျခင္း ထိုေခတ္အခါ မွ အေဆာက္အဦးမ်ားမွာ ငလ်င္ဒါဏ္ အတြက္ ခံႏိုင္ရန္ တြက္ခ်က္ ေဆာက္လုပ္ထားျခင္း မဟုတ္သျဖင့္ ငလ်င္လႈပ္ၿပီးသည္ႏွင့္ တၿမိဳ႕လံုး နီးပါး အပ်က္အစီး ပံု အ ျဖစ္သို႔ ေျပာင္းလည္းသြားပါေတာ့သည္။

မွတ္တမ္းမ်ားအရ ငလ်င္ မလႈပ္မွီ တပါတ္ အလိုခန္႔ မွ စ၍ ေကာင္းကင္ နိမိတ္ ေျမျပင္ နမိတ္မ်ား ျပခဲ့ေၾကာင္းလည္းသိရသည္။ ငလ်င္မလႈပ္ခတ္ မွီ ၃ ၊ ၄ ရက္အလိုခန္႔တြင္ ေကာင္းကင္တြင္ ေတာက္ပေသာ အလင္းမ်ား ေတြ႕ရျခင္း၊ ေတာ္လည္း သံမ်ားၾကားရျခင္း၊ ၾကက္ငွက္မ်ား အစာမစား ေတာ့ပဲ ဟိုသည္ေျပးလြားကာ ပုန္းခိုရန္ ေနရာရွာမရျခင္း ၊ ေျမေအာင္း သတၱဝါ မ်ား ေျမေပၚသို႔ ထြက္လာျခင္း ၊ ေရတြင္းမ်ား ရွိေရမ်ား ႐ုတ္တရက္ျမင့္လာျခင္း နိမ့္ဆင္းသြားျခင္း ၊ ေရးတြင္း ေရကန္မ်ားမွ ဓါတ္ေငြ႕မ်ား စိမ့္ထြက္လာျခင္း စသည္သို႔ေသာ နိမိတ္မ်ား ျပသခဲ့ေၾကာင္း မွတ္တမ္းမ်ားတြင္ ေဖၚျပထားပါသည္။

ထို ငလ်င္လႈပ္မည့္ ေန႔တြင္အလွ ေမြးငါးကန္ ထဲမွ ငါးမ်ား အျပင္သို႔ ခုန္ထြက္ျခင္း မည္သို႔ ပင္ျပန္ေကာက္ထည့္ ေသာ္လည္း အျပင္သို႔သာ ခုန္ထြက္ ၾကေၾကာင္းလည္း မွတ္တမ္းမ်ားတြင္ေဖၚျပထားပါသည္။

႐ုပ္ရွင္ဒါ႐ိုက္တာမွ လည္း ထို ငါးကေလးမ်ား ငလ်င္မလႈပ္မွီ ကန္ အတြင္းမွ ခုန္ထြက္ၾကပံုကို အမိအရ ႐ိုက္ကူး ေဖၚျပထားပါသည္။ ဤသို႔ ငလ်င္ႀကီး လႈပ္ၿပီးေနာက္ အသက္မေသ၍ က်န္ခဲ့သူမ်ားက အပ်က္အစီး မ်ားေအာက္တြင္ ပိတ္မိေနသူမ်ားကို ျပန္လည္ ကယ္တင္ယူခဲ့ၾကပါသည္။

ထိုငလ်င္လႈပ္ခတ္ၿပီး လူေပါင္း ၂ သိန္း ၄ ေသာင္း ေက်ာ္ ေသဆံုး၍ ၁ သိန္း ၆ ေသာင္း ေက်ာ္မွာ ဒါဏ္ရာ အနာတရ ရခဲ့ၾကပါသည္။ အိမ္ေထာင္စု ေပါင္း ၇၂၁၈ အိမ္ေထာင္မွာ တေယာက္မွ မက်န္ေအာင္ ေသဆံုးသြားခဲ့ၾကေၾကာင္း မွတ္တမ္းမ်ားတြင္ေဖၚျပထားပါသည္။ ၉၃ % ေသာ လူေနအေဆာက္အဦးမ်ား လံုးဝပ်က္စီးသြား၍ ၇၈% ေသာ စက္ရံုမ်ားမွာ လည္ပတ္ရန္ မျဖစ္ႏိုင္ေတာ့ေသာ အေျခအေနသို႔ ေရာက္ရွိသြားခဲ့ပါသည္။

ဤသည္မွာ ထိုငလ်င္ႏွင့္ ပါတ္သက္ေသာ မွတ္တမ္းမ်ားကို ကၽြန္ေတာ္ အက်ဥ္းခ်ံဳး၍ ေဖၚျပေပးျခင္း ျဖစ္ပါသည္။ ထိုမွတ္တမ္း အက်ယ္ကို ေအာက္ေဖၚျပပါ လင့္ တြင္ ဝင္ေရာက္ဖတ္ရႈႏိုင္ပါသည္။

Tangshan earthquake

ယခု ထိုငလ်င္ကို ေနာက္ခံထား ေသာ မိသားစု အေၾကာင္း ႐ုပ္ရွင္ကို အနည္းငယ္ရွင္းျပပါမည္။ ႐ုပ္ရွင္ အၫြန္း မဟုတ္၍ အက်ဥ္းခ်ံဳးသာ ေဖၚျပပါမည္။ ဒါ႐ိုက္တာသည္ ႐ုပ္ရွင္ အစကို ငလ်င္မတိုင္မီ ျဖစ္ေပၚလာေသာ သဘာဝနမိတ္ျဖစ္သည့္ ပုစ်ဥ္းေကာင္မ်ား ေကာင္ေရသိန္းသန္း ခ်ီၿပီး ၿမိဳ႕ တြင္းသို႔ ပ်ံသန္းဝင္ေရာက္လာသည္ႏွင့္ စဖြင့္ထားပါသည္။

ထို႔ေနာက္ ထိုၿမိဳ႕ တြင္ေနထိုင္ေသာ ေပ်ာ္စရာ မိသားစု ေလးတခု။ သားတေယာက္ႏွင့္ သမီး တေယာက္ ပိုင္ဆိုင္ထား၍ ေပ်ာ္ရႊင္ဖြယ္ေကာင္းေသာ ထိုမိသားစုေလးမွာ ၾကမၼာငင္ မည္ျဖစ္ေသာ ထိုအျဖစ္အပ်က္မ်ိဳးကို ေယာင္၍ ပင္ေတြးမိပံုမရၾက။ ထိုညေလးတြင္ေတာ့ ေၾကကြဲဖြယ္ အျဖစ္ဆိုးႏွင့္ ၾကံဳရ၍ လင္သားမွာ ငလ်င္ တြင္ေသဆံုးသြားပါသည္။

သားႏွင့္ သမီး မွာ ၿပိဳက်သြားေသာ အိမ္ေအာက္တြင္ ပိတ္မိေနၾကပါသည္။ ကြန္ကရစ္ ယက္မတန္း ၏ တဖက္တခ်က္ စီတြင္ ပိတ္မိေနေသာ ထိုခေလး ႏွစ္ေယာက္တြင္ တေယာက္သာ ကယ္ဆယ္ႏိုင္မည္ျဖစ္သည္။ အဘယ့္ ေၾကာင့္ ဆိုေသာ္ ယက္မ တဖက္ကိုမ လိုက္သည္ႏွင့္ အျခားတဖက္မွာ ဖိ မိ ပိ မိ မည္ ျဖစ္သည္။

ကူညီ ကယ္ဆယ္ၾကသူမ်ားမွ မည္သည့္ တေယာက္ကို ကယ္ယူ ရမည့္ အေၾကာင္း မိခင္ အားေမးေသာအခါ မိခင္က သားျဖစ္သူကို ေရြးခ်ယ္လိုက္ပါသည္။ ဤ ျမင္ကြင္းကို ဒါ႐ိုက္တာမွ အဖက္ဖက္မွ ျပည့္ စံုေအာင္႐ိုက္ျပသြားပါသည္။ လင္ေသ၍ ပူေဆြးေနခန္း သားသမီးမ်ား အသက္ရွင္ ေနေသး၍ ဝမ္းသာသြားပံု တဖန္ အသက္တေခ်ာင္းသာေရြးရမည္ ျဖစ္၍ မိခင္တေယာက္၏ ဝမ္းနည္း ငိုေႂကြး ေၾကကြဲပံု တို႔မွာ ျမင္ေနရသူ မ်က္ရည္ မက်ပဲ မေနႏိုင္ပါ။

သားျဖစ္သူကို ကယ္ေပးပါမည့္ အေၾကာင္း သမီး ျဖစ္သူ ၾကားလိုက္ေသာအခါ ငယ္ရြယ္ ေသးေသာ မိန္ခေလး ၊ ခေလးမေလး၏ ရင္ထဲတြင္ မိခင္ႏွင့္ ပါတ္သက္ၿပီး ဆူးတေခ်ာင္း စိုက္ဝင္သြားပံု အသံမထြက္ ႏိုင္ေသာ္လည္း တလိမ့္ လိမ့္ ဆင္းလာေသာ မ်က္ရည္တို႔ မွာ ၾကည့္ရက္စရာမရွိပါ။ မိခင္မွ သားကို ကယ္ယူ လိုက္ေသာ္လည္း အသက္ရွင္ေနေသးေသာ သားမွာ လက္တဖက္ပါမလာေတာ့ပါ။

ထို႔ေနာက္ထို လက္ျပတ္ေနေသာ သားကေလး အသက္ရွင္ႏိုင္ေရးအတြက္ ေဆးရံု ရွိေသာ အျခားၿမိဳ႕ သို႔ အေျပးအလႊား သြားရပါေတာ့သည္။ ေနာက္တေန႔ ထို ၿမိဳ႕ပ်က္အတြင္းသို႔ ကြန္ျမဴနစ္ ကယ္ဆယ္ေရးတပ္သားမ်ား လာေရာက္ကယ္ဆယ္ရွာေဖြ ရွင္းလင္းေရး လုပ္ၾကပါသည္။

ေသၿပီဟုထင္ထားေသာထိုခေလးမေလးမွာ ညဘက္ မိုးရြာခ်၍ ျပန္သတိလည္လာေသာအခါ ဖခင္၏ အေလာင္းေကာင္ ေဘးနားတြင္ ေရာက္ရွိေနပါေတာ့သည္။ ကြန္ျမဴနစ္ကယ္ဆယ္ေရး တပ္သားမ်ားမွ အေလာင္းမ်ားကို တန္စီ ခ်ထား၍ ျဖစ္ပါသည္။ မိခင္၏ ျငင္းပယ္ ျခင္းကို လည္းခံရ ျပန္လည္ ႏိုးထလာေသာအခါ ဖခင္၏ အေလာင္းေဘးတြင္ ေရာက္ရွိေနျခင္းက ထိုခေလးမေလး၏ ဆိုးဝါးေသာၾကမၼာကို ဒါ႐ိုက္တာမွ အမွိအရ ႐ိုက္ျပႏိုင္ခဲ့သည္။

ထို႔ေနာက္ေတာ့ ထိုခေလးမေလးအား သားသမီးမရွိေသာ ကြန္ျမဴနစ္ အရာရွိ ဇနီး ေမာင္ႏွံမွ ေကာက္ယူ ေမြးစားလိုက္ေတာ့သည္။ ထို႔ေနာက္ေတာ့ လက္တဖက္မရွိေသာ ခေလးအား မိခင္မုဆိုးမ မွႀကိဳးစားၿပီး ေမြးျမဴခန္း တဖက္မွ လည္း ခေလးမေလး တျဖည္း ျဖည္း ႀကီးျပင္လာျခင္းႏွင့္အတူ သူ၏ ေဝဒနာ စသည္တို႔ကို မ႐ိုးႏိုင္ေအာင္ ႐ိုက္ျပသြားႏိုင္ခဲ့သည္။

ဇာတ္လမ္း၏ ေနာက္ဆံုးခန္းတြင္ တ႐ုတ္ျပည္ Xingjing ျပည္နယ္ တြင္ ငလ်င္လႈပ္ခတ္၍ အေရးေပၚ အေျခ အေန ျဖစ္ေသာအခါ ေမာင္ႏွမႏွစ္ေယာက္ ေစတနာ့ ဝန္ထမ္း အျဖစ္ႏွင့္ ျပန္ေတြ႕ၾကသည္။ ထို႔ေနာက္ ေမာင္ ျဖစ္သူမွ မိမိ ႏွမကို ေမြးရပ္ေျမ Tangshan သို႔ ျပန္ေခၚသြား၍ မိခင္ႏွင့္ ျပန္လည္ ေတြ႕ဆံုေစေသာ အခန္းမွာ ဇာတ္လမ္းတခုလံုး၏ ဇာတ္ရွိန္ကို အျမင့္ဆံုး ေရာက္ေစပါေတာ့သည္။

ဆိုခဲ့သည့္ အတိုင္း ဤသည္မွာ aftershock ဟူေသာ ႐ုပ္ရွင္ကားႀကီးအား အက်ဥ္းခ်ံဳး၍ ေဖၚျပထားျခင္းျဖစ္ပါသည္။ ဇာတ္လမ္း အစမွ ဆံုးသည္အထိ တခ်က္မွ မပ်င္းရသလို ညစ္ညမ္း ျပကြက္မ်ားလည္း တခုမွ မပါဝင္ပါ။ တစ္ရွဴးတစ္ဘူးေဆာင္ထားဖို႔ ေတာ့လိုပါသည္။ ဤ႐ုပ္ရွင္ဇာတ္ကား ၿပီး သြားၿပီးေနာက္ စာတန္းထိုးေသာ အခါ လက္ရွိ မ်က္ေမာက္ေခတ္ Tangshan ၿမိဳ႕ ပံုရိပ္မ်ားအျပင္ ငလ်င္လႈပ္ခတ္၍ ေသဆံုးသြားသူမ်ားအားေအာက္ေမ့ သတိရပန္းျခံ ကိုလည္း ႐ိုက္ျပပါသည္။

ထိုပန္းျခံထဲတြင္ ေက်ာက္ တတိုင္းႀကီးမ်ားထားရွိ၍ ထို တတိုင္းမ်ား ေပၚတြင္ ငလ်င္တြင္ ေသဆံုးသြာၾကသူမ်ား၏ နာမည္မ်ားကို ေရးထိုးထားၾကပါသည္။ က်န္ရစ္သူ ေဆြမ်ိဳးသားခ်င္မ်ားက လြမ္းသူ ပန္းေခြခ် ဆုေတာင္းေပးၾကပါသည္။ ထိုအခ်င္းအရာကို ေတြ႕၍ မိမိ ဤေဆာင္းပါးေရးသားရျခင္းျဖစ္ပါသည္။

မိမိတို႔ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္လည္း ၂၀၀၈ ခုႏွစ္တြင္ နာဂစ္မုန္တိုင္း တိုက္ခတ္သြား၍ ရန္ကုန္ အပါအဝင္ ဧရာဝတီ တတိုင္းလံုး အတိဒုကၡ ေရာက္ခဲ့ ၾကရသည္ကို အားလံုးအသိျဖစ္ပါသည္။ လူေပါင္းသိန္းႏွင့္ခ်ီ၍ ေသဆံုးခဲ့ၾကရသလို မိသားစုလိုက္ ေပ်ာက္ကြယ္ခဲ့သူမ်ားလည္း ရွိၾကပါလိမ့္မည္။

သို႔ေသာ္ ယေန႔အထိ နာဂစ္ မုန္တိုင္း ေၾကာင့္ အတိဒုကၡ ေရာက္ခဲ့ ၾကသူမ်ား ႏွင့္ ေသဆံုးခဲ့ၾကသူမ်ားအတြက္ ေအာက္ေမ့ဖြယ္ ပန္းျခံဟူ၍လည္း မၾကားဘူးသလို မည္သူမွလည္း ကဗၼ်ည္းတိုင္ဆိုက္ထူျခင္း မရွိၾကပါ။ အမည္မသိ ေသဆံုးသြားၾကသူမ်ားအတြက္ အမည္နာမ ေခၚ၍ အမွ်ေပးေဝသူမွ်မရွိျဖစ္ေနလိမ့္မည္ဟုထင္မိပါသည္။

ထို႔ အတူ ျမန္မာ့ ႐ုပ္ရွင္ကလည္း ေပါကားမ်ား ႐ိုက္ထုတ္ေနမည့္အစား ဤကဲ့သို႔ ေၾကကြယ္ဖြယ္ ေနာက္ခံဇာတ္လမ္းရွိေသာ သမိုင္း ကားမ်ားကို အဆင့္ျမင့္ျမင့္ ႐ိုက္ကူး ထုတ္ေဝလ်င္ ကမ႓ာသိ တန္းဝင္႐ုပ္ရွင္ကား ျဖစ္လာလိမ့္မည္ဟုလည္းထင္ပါသည္။

ထို႔အတူ ကၽြန္ေတာ္အပါအဝင္ မိမိ တို႔ ျမန္မာလူမ်ိဳးမ်ားသည္ အမ်ိဳးခ်စ္ပါသည္ဟု အာၿပဲေအာင္ေအာ္ေနေသာ္လည္း ဤကဲ့သို႔ ေသာ ေအာက္ေမ့ဖြယ္ရာ အျဖစ္အပ်က္တြင္ ေသဆံုးသြားသူမ်ားအတြက္ နားခိုရာ သတိရစရာ ေအာက္ေမ့စရာ ေနရာေလးတခုမွ် မလုပ္ေပးႏိုင္လ်င္ လူလူခ်င္းတန္ ဖိုးထားၾကသေလာဟူေသာ ေမးခြန္းလည္း ေမးမိပါသည္။ ဤသည္မွာ ကၽြန္ေတာ့ အေတြးသာျဖစ္၍ ေတြးမိသမွ်ကိုလည္း ေဆာင္းပါးအျဖစ္ေဖၚျပလိုက္ပါသည္။

ျမန္မာလူငယ္မ်ား steemit တြင္ေအာင္ျမင္ၾကပါေစ....

Photos credit; Google Image

Author : Henry Aung ( Kachin )
MSC : 001