වඩා උතුම්ම දානය කුමක්ද ..?
බුදු රජානන් වහන්සේගේ කිරි මව වු මහා ප්‍රජාපතී ගෝතමී භික්ෂූණීය බුදුරදුන්ට උසස් වස්ත්‍ර දෙකක් තමාගේ අතින්ම වියා එය බුදු රජානන් වහන්සේට පූජා කළේය .
එය ප්‍රතික්ෂේප කළ බුදු රජානන් වහන්සේ "මේ වස්ත්‍ර යුගල සංඝයාට (සංඝෙ ගෝතමී දේහි) දෙව " යි වදාළ සේක.තුන්වර දක්වා එකී වස්ත්‍රය යුගලය ප්‍රතික්ෂේප කළ උන්වහන්සේ "එය සංඝයාට දෙව,සංඝයාට ද දුන් කල්හි මටද පුදන ලද්දේ වන්නෙමි " යි වදාළ සේක .
වඩා පිංසිදු වෙන්නේ බුදු රජානන් වහන්සේට යමක් පූජා කළ විටද ? මෙය තව දුරටත් විස්තර කළ යුතු කරුනකි .
දක්ෂිණ විභංග අටුවාව මෙය මෙසේ අර්ථ දක්වයි .බුදු රදුන්ට උත්තම දක්ෂිණාර්භ කෙනෙක් ලොව කිසිම තැනක නැත්තාය.වස්ත්‍ර යුගලය තුන්වන වරටත් ප්‍රතික්ෂේප කොට සංඝයාට දෙව යි වදාළේ පශ්චිම ජනයාට (අනාගතයෙහි උපදින්නාවු ජනයාට) සංඝයා කෙරෙහි භක්තිය ඉපදීම පිණිසය.බුදු රජානන් වහන්සේට මෙබඳු සිතක් පහල විය හැකිය .
"මම කලක් ජීවත් නොවෙමි.මගේ ශාසනය සංඝයා කෙරෙහි පිහිටවන්නේය.මෙසේ ඇති කල්හි සංඝ තෙම දක්ෂිනාර්හයි පශ්චිම ජනයා සංඝයා කෙරෙහි භක්තිය උපදවා සිවුපසයෙන් අඩුවක් නැති කල්හි ක්ලාන්ත නොවී ධර්මය ඉගෙන මහණකම කරන්නාහුය.මෙසේ මගේ ශාසනය අවුරුදු පන්දහසක් පැවතීමට එය උපකාර වන්නේය.
සගසතු දනෙහි බුද්ධ ප්‍රමුඛ උභතෝ සංඝයා නම් එක් පසෙක භික්ෂු සංඝයාද අනික් පසෙහි භික්ෂූණී සංඝයාද මැද සර්වghaයන් වහන්සේ ද වඩා හිදුවා දෙන දානයයි.බුදු රජානන් වහන්සේ පිරිනිව් කල්හි වුවද මේ පළමු වැනි බුද්ධ ප්‍රමුඛ උභතෝ සංඝයා විෂයෙහි දෙන දානය දිය හැකි ක්‍රමය අටුවාව මෙසේ විස්තර කරයි.භික්ෂු භික්ෂූණී උභතෝ සංඝයා දෙපසට වඩා හිදුවා මැද ධාතු සහිත ප්‍රතිමාවක් හෝ කරඩුවක් උස් අසුනක තබා සියලු පුද පූජා පැවැත්වීමෙන් එය සිදුකළ හැකිය .එකී බුද්ධ පූජාව පසුව වතාවත්හි යෙදෙන භික්ෂුවකට දිය හැකිය.
අනාගතයෙහි ශ්‍රමණය නමාය පමණක් නමාය පමනක් ඇති ගිහි ආකල්ප වලින් යුත් (කහට වර්ණ නූලක් බෙල්ලෙහි හෝ අතෙහි බැදගත්) කසාව කණ්ඨ නම් දුශ්ශිලයාට සංඝයා වෙනුවෙන් දෙන දානයෙන්ද අප්‍රමාණ අනුහස් ලැබෙන බව වදාළ බුදු රජානන් වහන්සේ මෙසේද වදාළ සේක ."ආනන්දය ,පුද්ගලික දානයට වඩා හැම අතින්ම සග සතු දානය මහත්ඵල මහානිසංස ඇත්තේ යැයි ප්‍රකාශ කරෙමි.
යමෙක් "සංඝ ගත දක්ෂිනාවක් දෙන්නෙමි"යි ආහාර පාන පිලියෙල කොට විහාරයට ගොස් "ස්වාමීණී ,සංඝයා වෙනුවෙන් එක් භික්ෂුවක් දෙනු මැනව " යි ආරාධනා කල කල්හි භික්ෂුන් එක් සාමනේර නමක් "යයි සිත්වහොත් එම දානය දානයක් නොවෙයි.මහා ස්ථවිර භික්ෂුවක් ලැබුනොත් මට මහා ස්ථවිර භික්ෂුවක් ලැබුණේයයි සිතුවහොත් එයද සාංඝික දානයක් නොවෙයි.යමෙක් සාමනේර නමක් හෝ උපසම්පදා භික්ෂුවක් හෝ බාලයෙක් හෝ පණ්ඩිතයෙක් හෝ විශේෂයක් නොසිතා සංඝයාට දෙමි යි චේතනාවෙන් දානය දේද ඒ දානය සාංඝික දානයක් වෙයි.
දක්ෂිණ විභං සූත්‍රයෙහි බුදු රජානන් වහන්සේ විසින් දේශනා කරන ලද දාන විසුද්ධි සතරක් වෙයි.එහි මෙසේ විස්තර වෙයි.ආනන්දය,දාන විසුද්ධි සතරක් වෙයි ඒ සතර නම් දායකයා කෙරෙන් පිරිසිදු වේද ප්‍රතිග්‍රාහකයා කෙරෙන් පිරිසිදු නොවේද එබඳු දානයක් ඇත්තේ ය.ප්‍රතිග්‍රාහකයා කෙරෙන් පිරිසිදු වේද දායකයා කෙරෙන් පිරිසිදු නොවේද එබඳු දානයක් ඇත්තේ ය.දායකයා කෙරෙන් පිරිසිදු නොවේද එබඳු දානයක් ඇත්තේ ය.දායකයා කෙරෙන් පිරිසිදු වේද එබඳු දානයක් ඇත්තේ ය.
ආනන්දය මෙසේ නම් දානය ප්‍රතිග්‍රාහකයාගෙන් පිරිසිදු වේද ප්‍රතිග්‍රාහකයාගෙන් පිරිසිදු වේද ,දායකයාගෙන් පිරිසිදු නොවේද ?ආනන්දය මේ ශාසනයෙහි දායකයා දුශ්ශිල වේද ,එකල්හි දානය දායකයා කෙරෙන් පිරිසිදු වේ.ආනන්දය ,කෙසේ නම් දානය ප්‍රතිග්‍රාහකයාගෙන් පිරිසිදු වේද ,දායකයාගෙන් පිරිසිදු නොවේද ?ආනන්දය ,මේ ශාසනයෙහි දායකයා දුශ්ශිල වේද ප්‍රතිග්‍රාහකයා සිල්වත් වේද එකල්හි දානය ප්‍රතිග්‍රාහකයා පිරිසිදු වේ.
ආනන්දය ,කෙසේ නම් දායකයා කෙරෙන් පිරිසිදු නොවේද ,ප්‍රතිග්‍රාහකයා කෙරෙන් පිරිසිදු නොවේද ,මේ ශාසනයෙහි දායකයාත් දුශ්ශිල වේද ,ප්‍රතිග්‍රාහකයාත් දුශ්ශිල වේද එකල්හි දානය දායකයා කෙරෙන්ද ,ප්‍රතිග්‍රාහකයා කෙරෙන්ද පිරිසිදු නොවේ.ආනන්දය ,කෙසේනම් දානය දායකයා කෙරෙනුත් ,ප්‍රතිග්‍රාහකයා කෙරෙනුත් පිරිසිදු වේද ,ආනන්දය මේ ශාසනයෙහි දායකයාත් ,ප්‍රතිග්‍රාහකයාත් සිල්වත්ද එකී දානය දායකයා කෙරෙනුත් ප්‍රතිග්‍රාහකයා කෙරෙනුත් පිරිසිදු වේ.
භාග්‍යවතුන් වහන්සේ මේ දාන විසුද්ධි සතර විස්තර කොට මෙසේද වදාළ සේක .
සිල්වත් වු යමෙක් දැහැමින් ලද දෙය කර්මඵල අදහමින් දුශ්ශිලයන්ට දෙයිද ඒ දානය දායකයා නිසා පිරිසිදු වේ.
දුශ්ශිල වූ අයෙක් අධර්මයෙන් ලද දෙය කර්ම ඵල අදහා නොගෙන සිල්වතුන්ට දේද ඒ දානය ප්‍රතිග්‍රාහකයා නිසා පිරිසිදු වේ.දුශ්ශිලයෙන් අධර්මයෙන් ලද දෙය කර්ම ඵල සදහා නොගෙන දුශ්ශිලයන්ට දේද ඒ දානය දෙපසින්ම පිරිසිදු නොවේ .
යම් සිල්වතෙක් දැහැමෙන් ලද දෙය කර්ම ඵල අදහාගෙන සිල්වතුන්ට දේද ඒ දානය මහත් වු විපාක ඇත්තේ ය.
බුදුන් වහන්සේට පූජා කරා හා සමානවේ සංඝයා වහන්සේලාට දානය පූජා කිරීමත්.