Ən böyük mədəniyyətlər
İslam mədəniyyəti-beser tarixində yeni və mütərəqqi səhifədir. İslam təbiəti, mədəniyyəti özünü hər bir şeyin ilahi başlanğıcı kimi təqdim edir. Bu özünə məxsus mədəniyyət Hindistandan tutmuş afrika, cənubi Amerikaya kimi əraziləri özündə birləşdirir. Bəs nədən daha yetgin, daha gənc olan İslam mədəniyyəti , daha tarixi əsirlərə , e,əvvəllərə söykənən fərqli mədəniyyətler nədən daha gənc olan İslam mədəniyyətinden geridə qalır. Axı nedi fərqli olan, üstün olan.? Təbiətin tarazlığını müəyyən edən Allahın siyasi,iqtisadi, elmi və mədəni qanunlarına bir işarədir. Islam mədəniyyətin fərqliliyi, mükəmməlliyi, ondadır ki, Allahın bizə verdiyi ən gözəl bu sərvət (mədəniyyət) hansıki dünyanı tarazda saxlamasına toplum halda ,bir yerdə olmasına, bir olmasına, sağlam düşüncəli olmasına, mədəni xidmətinə bir işarə verir. İslam mədəniyyəti əslində bir söz deyil. Buna adi yanaşmaq duz olmaz.Mədəniyyət böyük anlamda , böyük mənada, insanlarin düşüncəsinə,millətlərin, xalqların köklü formalaşmasına gətirib çıxardır. Və beləliklə Hər millət öz mədəniyyətini formalaşdırır. İslam mədəniyyəti bizə onu aşılamaq isteyirki, insanlarla ünsiyyət, rəftar, irqi, cinsi, əqli fərqliliyi formada dusunmesinler lar. İslam mədəniyyəti hər kəsi bir düşünməyə, bir istiqamətdə getməyə dəvət edir. Mən şəxsən ele bir mədəniyyət görmədim ki İslam mədəniyyətinden üstün və fərqli olsun. Bilirsiz niyə ?. Çünki hər şeyi doğru, düzgün ,nöqsansız yaradan Allah insanların birləşməsini islamda olduğunu bizlərə çatdırır. İslam mədəniyyəti İslam dini etrafinda formalaşmışdır. İslam təkcə mənə I deyil hər şeyi ilə əhatə olunub. Həm irsi ,həm dini, abidələri, dili ilə fərqlənir. Bu günə qədər bizə gəlib elinb çatan ən böyük Quran və Kebədir.
Mədəniyyət insanin və cəmiyyətin inkişafının müasir səviyyəsi , insanın yaratdığı nəsildən nəsilə ötürdüyü Maddi və mənəvi dəyərdir. Mədəniyyət Latın dilində Jultire -becermek,bəsləmək, yaxşılaşdırmaq mənasını verir. Tədricən insanların fəaliyyət dərəcəsi genişləndi və mədəniyyət sözü daha geniş məna daşımağa başladı. Mədəniyyətin özünü zaman zaman insanlar formalaşdıraraq yüksək səviyyədə yaşamışdır və inkişaf etdirmişdir və etdirməkdədirler. Mədəniyyət əslində təbiətin insana verdiyi mənəvi və maddi nemətdir. Bunlara bilik, sərvət, vərdişlər , adətlər, simvollar, içtimai və istehsalat yaradıcılıq mədəni əxlaqi feallıqdır . Hər bir millətin özünə məxsus zəngin dərin tarixi, , bayramları, geyimləri ,simvolları biri birindən fərqlidir. Bəzi ölkələr, davranışları ilə. Bəziləri geyimləri ilə (yaxşı və pi). Qonaqpərvərliyi ilə fərqlənir. Nə cür formada olur olsun hər şey o millətin mədəniyyətinə aiddir. Hər bir millət öz mədəniyyətini inkişaf etdirir. Məsələn yaponlar xüsusi geyimləri ilə, hindlilər sari geyimləri, Tac mahal, salamlaşma lari ilə, ərəblər yaxın qohumları ilə burun buruna görüşmələri ilə, Azərbaycan qonaqpərvərliyi ilə ön sıralarda yer alıb. Bu edirlər boyu bizə gəlib formalaşaraq bizə gəlib çatmışdır
Mədəniyyət sözü müxtəlif formalarda sahələrdə də yer alıb,. Məsələn populyar mədə niyyət, kütləvi, ictimai,ölkə, şəhər, feminist, azlıqlar, korperativ və önəmli olan gənclik mədəniyyəti. Heç bir mədəniyyət eyni cinsli deyildir. Yeni fərqli olduğu kimi , gizli olan alt təbəqədə yer alan mədəniyyətində üzə çıxartmaq olur. Yeni fərqli vərdişlər və davranışlar. Belə çıxır ki Mir millətin alt təbəqəsində yer alan gizli mədəniyyəti (alt təbəqədə yer alan) digər millətlərdən olan insanlara qarşı mədəniyyətləri dəyişir. Məsələn Avropa mədəniyyti. Bura gələn mühacir müsəlmanlara olan rəftarı misal götürmək olar. Xüsusəndə dini dini və millət ayrı seçkiliyini misal göstərmək olar. Mədəniyyəti bəzən tutmaq çox çətindir. Yəni hər zaman dəyişir,inkişaf edir, bəzən isə iki standartlılıq yaradır. Məsələn Avropa mədəniyyəti hər kəs deyir. Düzdü qədim tarixi mədəniyyətə sahibdir. Lakin dövrümüzdə dəyişən inkişaf edən Avropada dəyişib. Deyismeyine səbəb, bizim kim olduğumuz və inancımızdır. Əslində hər birimiz unikal insanlarıq. Sadəcə bu bizim doğulduğumuz yerdən aslı olaraq müəyyənləşən hadisələrdir. Bizlər ən azı mədəniyyətin görünən tərəfinə diqqət yetirək . (Və bu bizə elə gəlir ki anlayirq). Buda insanlarda olan əsas vacib mədəniyyəti görməmək riskini yaradır.
Mədəniyyət (mədəni hüquqlar)
Mədəniyyət hüquqları ilk dəfə ümumdünya insan hüquqları bəyannaməsinin 27 ci meddesinte təsdiq olunmuşdur. Hər bir insan cəmiyyətin mədəni həyatında inkişaf etmək, və iştirak etmək hüququna malikdir. Insan hüquqları təhsili birliklərinə əsasən insan hüquqlarından yer alan mədəniyyət hüququ bəşəriyyətin yaradıcılığı və ənənələrini qorum və qeyd etməklə bağlıdır. Hesab edilirmi mədəniyyət 3 prinsipə söykənir. Həyat dəyərlidir. Davranış qaydalarıdır. Və Maddi əsərlərdir. Mədəniyyət çox sistemidir. Eynicinsli olması yalnız fikirdir. Və tərkibində genişdir. Yanıx sadalaya bilərəm.
Din, inam, mifologiya,muzey, hobbi,idman, etiket , ünsiyyət, mətbuat, əyləncə, texnika və sairə.
O cümlədən formalarida fərqlidir. Əliyar mədəniyyət,xalq mədəniyyəti, iqtisadi və siyasi mədəniyyət . Sadəcə insanlara bir şeyi tövsiyə edərdim. Sizin dəyərli olan düzgün istiqamətə aparan mənəvi mədəniyyətinizi dəyişdirəcək (mənəvi dəyərləri ) qəbul etməyin. Çünki medeniyetin görünməyən alt təbəqəsini var ki oda insanları pis istiqamətə aparır.
You've got a free upvote from witness fuli.
Peace & Love!