devalüasyon

devalüasyon, yerli paranın değerinin, yabancı paraların değerine oranla düşürülmesidir. örneğin 1$, 1 tl civarında olsun, yapılan devalüasyon ile beraber 1$, 5 tl seviyesine gelir. aslında şuan ülkemizde dolaylı olarak bir devalüasyon söz konusu fakat gerçek bir devalüasyondan bahsetmek istiyorsak bunun merkez bankası tarafından gerçekleştirilmesi gerekir.

durum böyle olunca, yurt dışından ülkemizden mal alan kişiler için ürünlerin fiyatı azalır. yani bir amerikalı fındığı 5 tl'ye alırken artık 1 tl'ye alabilir düzeye gelir. bu sayede ihracat artar ve X-M ( ihracat-ithalat) farkı ülke lehine döner.

peki çok fazla dışa bağımlı bir ülkeysek, petrolu, doğalgazı yurt dışından yabancı parayla, yani bu örnekte dolarla alıyorsak? bu bizim zararımıza olmaz mı? olur evet. fakat bu kısa süreli bir olumsuzluktur ve J şekline benzer. yapılan devalüasyon başta ülke aleyhinedir fakat bu teoriye göre, devalüasyon zamanla ülkenin lehine dönecektir.

devalüasyon sadece sabit kur rejimi uygulanan ülkelerde uygulanabilecek bir sistem olup, "ex+em>1" yani ihracat mallarının talep esnekliği ile, ithalat mallarının talep esnekliği toplamının 1'in üzerinde olması şartını aramaktadır.

ülkemizdeki ilk devalüasyon 1948 yılında yapılmış olup bunu 1958, 1970, 1977,78,89, 1980 devalüasyonları izlemiş ve son olarak 1994 yılında olmak üzere toplam 8 defa devalüasyon yapılmıştır.