yatırım

türkiye'de toplumun yatırım kavramı ağırlıklı olarak emlak, döviz ve altın üçgeninin dışına çıkmaz. garanticiler açısındansa vadeli mevduat vazgeçilmezdir. bu nedenle borsa gibi modern yatırım enstrümanları oldukça sığ ve az çeşitlilikte piyasalara sahiptir ve ağırlıklı olarak yabancıların elindedir.

yatırımdan gelen kar hesaplanırken yatırımcıların yaptığı en büyük hatalardan biri enflasyon ve paranın zaman değeri gibi kavramları pek hesaba katmamalarıdır:

misal 100 bin tl ye aldığınız evi ertesi yıl 110 bin tl ye sattınız. bu durumda düz hesap 10 bin tl kazanç varsayılır ancak o yıl %10 enflasyon olduğunu varsayarsak aslında kişi bu yatırımdan kar etmemiştir. yine benzer şekilde çoğu vadeli mevduat hesabı aslında para kazandırmaz paranızın enflasyon karşısında ezilmemesini sağlar sadece ama türkiye'de mevduat faiz oranlarından gelen net kazanç gerçek enflasyonu karşılamadığı için aslında bunun da kazançlı bir yatırım olduğunu söyleyemeyiz.

türkiye'de enflasyonun yanında yatırımların usd bazında ne kadar kazandırdığı da önemli bir faktördür zira ülkedeki tüketim çok büyük oranda ithalata bağımlı olduğu için usd fiyatındaki oynamalar direkt olarak mal ve hizmetlerin fiyatına da yansımaktadır. eğer tuik'in açıkladığı enflasyon rakamlarını gerçek bulmuyorsanız bir yıl içerisinde usd nin tl karşısında kazandığı/kaybettiği değeri de gerçek enflasyonu hesaplamak için kullanabilirsiniz.

parayı döviz veya altın olarak tutmak da çoğunlukla mevduat hesabıyla benzer bir etki yapmaktadır. misal elinizdeki usd tl karşısında yükselse bile piyasa da enflasyonu buna göre ayarladığı için satın alma gücünüzde pek bir değişiklik olmayacaktır. eğer forex tarzı al-sat yapmıyorsanız usd paranıza değer katmaktan ziyade değer kaybetmesini önler yalnızca.