siberpunk

Sibernetik ile punk sözcüklerinin bileşiminden meydana gelen ve ilk kez Bruce Berthke’in bir öyküsünde kullanılmış olan Siberpunk (Cyberpunk) bir edebiyat akımının adıdır.

Sibernetik, insani müdahaleye gerek duymadan dış dünyanın etkilerine göre kendi kendini düzenleyebilen canlı-cansız sistemlere ilişkin bilimdir.

Punk ise ilk olarak 1970'lerde İngiltere'de bir müzik akımı ve altkültür olarak ortaya çıkmıştır.

Siberpunk sözcüğü 80'lerde icat edilmiş olmakla birlikte kökleri 50'lere ve 60'lara dayanmaktadır. Alfred Bester'in 1956 yılında yayınlanan “Kaplan! Kaplan!" isimli romanı ve Anthony Burgess'in 1962 yılında yayınlanan meşhur “Otomatik Portakal” romanı bu hareketi hazırlayan eserler arasında sayılmaktadır. "Androidler Elektrikli Koyun Düşler Mi?" romanı başta olmak üzere Philip K. Dick'in eserlerini de akıma katkı sağlamıştır.

Siberpunk öyküleri genellikle megapollerde geçer, hackerler ve sokak kültürüne ait kahramanlar devletlerle ya da büyük şirketlerle mücadele halindedir. Teknolojik gelişim insanlara mutluluk ya da özgürlük getirmemiştir, atmosfer boğucudur. İyi ve kötü yoktur, zira kimlikler belirsiz hale gelmiştir.

Neuromancer romanını yazan William Gibson siberpunk akımının en önemli yazarı sayılır. Siberpunk kendi klişelerini ürettikten sonra Gibson bu akımı terk etmiştir. Akımın en etkili olduğu zaman aralığı 80'ler ve 90'ların ilk yarısıdır.

Videorome, Matrix ve Blade Runner türün en önemli filmlerindendir.