sanatın amacı

Sanatın amacı veya işlevinin ne olduğu, üzerinde görüş birliğine ulaşılamayan popüler sorulardandır.

Edebiyata bunca yıl emek vermiş bir insan olarak ben de bu soruyu zaman zaman kendime sorarım. Bu konuda çeşitli okumalar da yapmış olmama rağmen zihnimde henüz net bir görüş oluşmuş değil.

Sanatın amacı konusunda en yakın durduğum görüş Berthold Brecht'e ait. Tiyatrocu, sol aktivist ve kuramcı Brecht'e göre sanatın amacı halkı eğlendirmektir. Bu eğlence misyonunu sanatçılar kendilerine pek yakıştıramazlar, ulvi meselelere ilgi duyan yüksek profilli kişilerdir zira kendileri. ABD'liler her zamanki pragmatik bakış açılarıyla birçok sanat faaliyetini "entertainment"(eğlence) başlığı altında ele alırlar.

Sanatın halkı eğlendirmek için yapılması gerektiği görüşüne duyulan tepkide bir parça haklılık payı vardır. Zira her eğlence sanatsal olmak durumunda değildir, özellikle eğitimsiz kitlelerin eğlencelerinin sanatla bağdaşır yanı yoktur.

Sanata halkı eğitmek misyonu da biçilir. Sanat gerçekten insanları eğitir ve hatta yüceltir, ancak bilgi aktarımının dolaylı olması gerekir. En berbat sanat eserleri ideolojik amaçlarla üretilmiş olanlardır. Boşuna bir çabadır bu; gayretkeşliğe gerek yoktur, zaten siyasi görüşünüz eserlerinize yansır.

Sanatın insanların duygularına tercüman olmak, güzellik, estetik ihtiyaçlarını karşılamak gibi işlevleri de bulunur.

Sanatın asıl güzelliği belki de böylesine ele avuca sığmaz, güç tanımlanır bir faaliyet olmasıdır.